Esas No: 2012/169
Karar No: 2012/7410
Karar Tarihi: 26.11.2012
Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2012/169 Esas 2012/7410 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davalılarla yapılan sözleşmeye göre, davacı şirket inşaat yapımının bazı bölümlerini üstlenmiş ancak zamanında teslim edememiştir. Davacı, eksik iş bedeli ve gecikme cezası ile davalılardan alacaklarını talep etmiştir. Mahkeme, sadece bir davalının sorumlu olduğuna karar vermiş ancak diğer davalıların sorumluluğunu açıklamamıştır. Bu nedenle, üç kişilik bilirkişi kurulu oluşturularak tarafların sunacağı deliller değerlendirilerek inceleme yapılmalı ve uyuşmazlık hukuksal gerekçeye bağlanarak sonuçlandırılmalıdır. Karar, HUMK'nın 388 ve 389. maddeleri hükümlerine uygun şekilde açıklanmadığından bozulmuştur.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili ile davalı ... Yapı Kim. Ser. ve İnş. Malz. Paz. San. Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, 127.410,27 TL alacağın davalılardan tahsiline ve 78.000,00 TL bedelli çekten ötürü davacının davalılara borçlu olmadıklarının tespitine karar verilmesi istemleriyle açılmış; mahkemece, davalılar ... Yapı Malz. San. ve Tic. A.Ş. ile davalı ... Yapı Kimya Seramik ve İnş. Malz. Paz. San. Tic. Ltd. Şti. haklarındaki davanın reddine, davalı ... İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. hakkındaki davanın kısmen kabulü ile 92.822,42 TL"nin bu davalı şirketten tahsiline ve 78.000,00 TL bedelli çekten dolayı davacının, davalı bu şirkete borçlu olmadığının tespitine ve fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiş ve verilen karar davacı şirket ile davalılardan ... Yapı Kimya Seramik ve İnş. Malz. Paz. San. Tic. Ltd. Şti. vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı şirket vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Davacı şirket vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine gelince: davacı vekili, müvekkili ile ... Konut İmar Plan San. ve Tic. A.Ş. arasında yapılan sözleşme gereğince, ..., ... Konutları 5. Etap 2. Kısım 4. Bölgede bulunan 15 adet blok ve 695 konuttan ibaret inşaatın yapımını yüklendiğini; 695 dairenin laminant parke, süpürgelik, şilte, alüminyum veya kaplamalı eşik profili ve granitser seramik montajlarının malzemeli olarak
yapılması hususunda davalı şirketlerle 14.06.2006 ve 10.11.2006 tarihli sözleşmeler yapıldığını, 10.11.2006 tarihli sözleşmenin 3. maddesine göre, 15.11.2006 tarihinde yapımına başlanacak işin 30.12.2006 tarihinde teslimi kararlaştırılmış olduğu halde, edimlerinin yerine getirilmemesi sonucu yüklenilen işin, iş sahibi ..."a teslim olunamadığını, bedeli ödenmiş olduğu halde eksik bırakılan seramik işi sebebiyle ... Şirketinden yeniden seramik satın alındığını ve 33.587,85 TL ödendiğini; parke işinin de bedeli ödenmiş olmasına karşılık, davalılarca, eksik bırakıldığından dava dışı ... A.Ş. ile ayrı sözleşme yaparak belirtilen bu işi tamamlattırdığını ve 17.356,76 TL iş bedeli ödendiğini; yine davalılar ile yapılmış olan 14.06.2006 tarihli sözleşmeye göre davalıların fazladan göndermiş oldukları seramik, ... Şirketine iade edilmiş olduğu halde bedeli olan 34.465,66 TL"nin davalı ... Şirketi tarafından ödenmediğini, 10.11.2006 tarihli sözleşme konusu işin 30.12.2006 tarihinde teslim edilmemesi sebebiyle sözleşmenin 12. maddesi hükmüne göre günlüğü 1.000,00 TL"den 120 gün gecikme süresi için toplam 120.000,00 TL gecikme cezası ödenmesi gerektiğini ve ... Beylikdüzü Şubesi"ne ait 0339160 numaralı ve 20.04.2007 keşide tarihli 78.000,00 TL tutarlı çekin ... Şirketince iadesi gerekirken iade olunmadığını ileri sürerek bu çekten ötürü davacının davalı ... şirketine borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir. Sonuçta ise, toplam 205.410,27 TL davacı alacağından çek bedeli olan 78.000,00 TL"nin mahsubuyla 127.410,27 TL alacağın tahsili de istenmiştir.
14.06.2006 tarihli sözleşmeyi davacı şirket iş sahibi; davalı ... Ltd. Şti. ise satıcı sıfatlarıyla imzalamışlardır. Bu sözleşmede diğer davalıların imzaları bulunmamaktadır. 14.06.2006 tarihli sözleşmeden ötürü diğer davalıların sorumlu olmalarını gerektiren hukuksal bir sebebin varlığı da davacı tarafça yasal delillerle kanıtlanmamıştır.
10.11.2006 tarihli sözleşmenin tarafları ise, davacı şirket ile ..., ... Ltd. Şti. ve ... A.Ş. şirketleridir. Sözleşmenin konusu 2. maddesi hükmünde açıklanmıştır. Sözleşme konusu işin yapımını davalı şirketler, “adî ortaklık” oluşturarak yüklenmişlerdir. Az yukarıda açıklandığı üzere; davacı tarafından bu sözleşmeye dayalı olarak 17.356,76 TL eksik iş giderim bedeli ile 120.000,00 TL gecikme cezasının tahsili ve 78.000,00 TL tutarlı çekten ötürü de davacının ... Şirketine borçlu olmadığının tespiti istenmektedir.
Mahkemece, 24.09.2010 havale tarilli bilirkişi kurulu raporu hükme dayanak alınmış ve rapora yollama yapılarak 10.11.2006 tarihli sözleşmeden ötürü, sadece davalılardan ... Ltd. Şti. sorumlu tutulmuştur. Oysa, belirtilen sözleşmenin tarafı olan davalı şirketler, sorumluluk koşulları gerçekleşmiş ise, adî ortak sıfatları ile sözleşmeden ötürü müteselsilen sorumludurlar (818 BK.m.594). Ne var ki, bilirkişi kurulu raporu denetime elverişli olmadığı gibi hükme yeterli bir incelemeyi de içermemektedir. Öte yandan, karar tarihinde yürürlükte bulunan 1086 Sayılı HUMK"nın 388 ve 389. maddeleri hükümlerine (HMK 297,298 m.) aykırı olarak mahkemece, karar oluşturulmuştur. Çünkü, anılan Yasa hükümleri gereğince, hükmün yerine getirilmesinde tereddüt ve kuşkuya yer bırakmayacak
açıklıkta ve uygulanabilir nitelikte hüküm kurulmamıştır. Mahkemece, delillerin tartışılması yoluna gidilmediği gibi, hangi hukuki sebeplerle uyuşmazlığın karara bağlandığı açıklanmamış ve bilirkişi kurulu raporuna yollama yapılarak, karar oluşturulmuştur. Bu sebeplerle, gösterilen gerekçe, Anayasa"nın 141. ve HUMK"nın 388 ve 389. maddeleri hükümlerine uygun hukuksal gerekçe değildir. Bu kapsamda 92.822,42 TL alacağın nasıl belirlendiği; diğer davalıların neden sorumlu olmadıkları açıklanmamıştır.
Mahkemece yapılacak iş; yukarıda açıklanan hususlar gözetilerek, üç kişilik bilirkişi kurulu oluşturularak, taraflarca sunulan deliller de değerlendirilmek suretiyle, inceleme yaptırılması; davacının, haklarına ve davalıların sorumluluklarına ilişkin denetime elverişli gerekçeler de gösterilecek şekilde rapor alınması ve uyuşmazlığın açıklanan Yasa hükümlerine uygun şekilde hukuksal gerekçeye bağlanarak sonuçlandırılmasından ibaret olmalıdır.
Açıklanan sebeplerle karar bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte belirtilen nedenlerle davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan sebeplerle diğer temyiz itirazlarının kabulüne, kararın davacı yararına BOZULMASINA, davalı ... Yapı Kim. Ser. ve İnş. Malz. Paz. San. Tic. Ltd. Şti. vekilinin temyiz itirazlarının bozma sebeplerine göre şimdilik incelenmesine yer olmadığına, fazla alınan temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya, ödediği temyiz ve Yargıtay başvurma peşin harcının istek halinde temyiz eden davalı ... Yapı Kim. Ser. ve İnş. Malz. Paz. San. Tic. Ltd. Şti."ye geri verilmesine, 26.11.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.