Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2022/3673 Esas 2022/6071 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 14/01/2016 gününde verilen dilekçe ile geçit ... kurulması talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 25/05/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi dava dışı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 747. maddesi gereğince geçit ... kurulması isteğine ilişkindir.
Davacı vekili, müvekkilinin maliki olduğu 103 ada 93 parsel sayılı taşınmazın ana yola bağlantısının bulunmadığını belirterek taşınmazı lehine uygun bir yerden geçit ... tesisini talep etmiştir.
Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüyle “Davacıya ait Hatay ili, Altınözü ilçesi, ... Köyü, 103 ada 93 parsel sayılı taşınmaz lehine, davalılar ... ..., ... ve ...'a ait Hatay ili, Altınözü ilçesi, ... Köyü, 103 ada 95 parsel sayılı taşınmazda, 3 metre genişliğinde ekli krokide mavi renkte boyanmış kısım ile gösterilen 146,02 m2, alanında geçit ... için TMK.'nun 747. maddesi uyarınca (zorunlu geçit) irtifak ... tesisine, diğer parseller yönünden davanın reddine” karar verilmiştir.
Hükmün bir kısım davalılar tarafından ayrı ayrı temyiz edilmesi üzerine hüküm, Dairemizce onanarak 10.09.2019 tarihinde kesinleşmiştir.
Davacı vekili tarafından 24.08.2021 tarihinde hükmün tavzihi talebinde bulunulmuş ve mahkemece, 30.11.2021 tarihinde talebin kabulüyle “Davacıya ait Hatay ili, Altınözü ilçesi, ... Köyü, 103 ada 93 parsel sayılı taşınmaz lehine, davalılar ... ..., ... ve ...'a ait Hatay ili, Altınözü ilçesi, ... Köyü, 103 ada 101 parsel sayılı taşınmazda, 3 metre genişliğinde ekli krokide mavi renkte boyanmış kısım ile gösterilen 146,02 m2, alanında geçit ... için TMK.'nun 747. maddesi uyarınca (zorunlu geçit) irtifak ... tesisine diğer parseller yönünden davanın reddine” dair hüküm tesis edilmiştir.
Hükmü, dava dışı ... vekili temyiz etmiştir.
Taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olup re’sen yargılamanın her aşamasında göz önünde bulundurulması gerekir. Savunma ..., Anayasa’nın 36. maddesi ile güvence altına alınmış olup, 6100 sayılı HMK’nın 27. maddesinde de “Hukuki dinlenilme ...” başlığı altında ayrıca düzenlenmiştir. Hakim, tarafları dinlemeden veya iddia ve savunmalarını bildirmeleri için kanuna uygun biçimde davet etmeden hükmünü veremez. Buna göre hakim iddia ve savunma haklarını kullanabilmeleri için tarafları duruşmaya çağırmak zorundadır.
Somut olaya gelince; mahkemece ilk olarak davacı taşınmazı lehine 103 ada 95 parsel sayılı taşınmaz üzerinden geçit ... tesisine karar verilmiş ve hüküm, Dairemiz tarafından onanarak 10.09.2019 tarihinde kesinleşmiştir. Ancak kesinleşme tarihinden önce aleyhine geçit ... tesis edilen taşınmaz, 02.10.2018 tarihinde 103 ada 101, 102, 103 ve 104 parsel sayılı taşınmazlar şeklinde 4 parçaya ayrıldığı anlaşılmış, 21.10.2021 tarihli bilirkişi raporunda geçit ... tesis edilen yerin bu parsellerden 103 ada 101 parsel sayılı taşınmaza isabet ettiği belirtilmiş ve mahkemece, bu parsel üzerinden 30.11.2021 tarihinde geçit ... tesisine karar verilerek hüküm tavzih edilmiştir. Öte yandan UYAP TAKBİS üzerinden yapılan sorgulamada, aleyhine geçit ... tesis edilen 103 ada 101 parsel sayılı taşınmazda hükmün kesinleşmesinden önce 22.02.2019 tarihinde dava dışı ...’nun 350/3509 hisseyi satın alarak paydaşı olduğu görülmüş olup eldeki davanın 103 ada 101 parsel sayılı taşınmaz paydaşlarının tamamına karşı husumet yöneltilip taraf teşkili sağlanarak bir yargılamanın yapılması gerektiğinden hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle dava dışı ... vekilinin temyiz taleplerinin kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20.10.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.