Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2021/11703 Esas 2022/400 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Borçlu, taşınmaz ihalesinin feshi için başvuruda bulunmuş ve ihalenin feshine karar verilmiştir. Ancak, alacaklı tarafından istinaf edilmesi sonucu Bölge Adliye Mahkemesi, ilk derece mahkemesinin kararını kaldırmış ve ihalenin feshine ilişkin talebi reddetmiş, %10 para cezası hükmetmiştir. Borçlu, bu karara karşı temyiz başvurusunda bulunmuştur.
Kararda, İİK'nun 18/3. maddesi ve 128/a maddelerinin açıklamalarıyla birlikte anlatılmıştır. İİK'nun 18/3. maddesi gereği, icra mahkemesi duruşma yapma hakkına sahiptir. İİK'nun 128/a maddesi ise kıymet takdirine itiraz sürecini düzenlemektedir.
Kararın sonunda, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nun 364/2.maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nun 373/2. maddeleri uyarınca kararın bozulmasına karar verilmiştir.

MAHKEMESİ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 18. Hukuk Dairesi


Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü : Borçlunun, 16/04/2018 tarihli taşınmaz ihalesinin feshi istemiyle icra mahkemesine başvurduğu, İlk Derece Mahkemesince; ihalenin feshine karar verildiği, alacaklı tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince; istinaf başvurusunun kabulüyle, ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına, ihalenin feshine ilişkin talebin reddi ile %10 para cezasına hükmedildiği, kararın borçlu tarafından temyiz edildiği anlaşılmaktadır.İİK'nun 18/3. maddesi; “Aksine hüküm bulunmayan hallerde icra mahkemesi, şikayet konusu işlemi yapan icra dairesinin açıklama yapmasına ve duruşma yapılmasına gerek olup olmadığını takdir eder; duruşma yapılmasını uygun gördüğü takdirde ilgilileri en kısa zamanda duruşmaya çağırır ve gelmeseler bile gereken kararı verir” hükmünü içermektedir.Borçlunun kıymet takdirine itiraz başvurusu İİK.nun 16. maddesi kapsamında şikayet niteliğinde olup, şikayetçi borçlunun geçerli bir mazeret bildirmemiş ve duruşmaya gelmemiş olması, HMK'nun 150/1. maddesine göre dosyanın işlemden kaldırılmasını ve sonuçta 150/4. maddesi uyarınca davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesini gerektirmez.
Öte yandan İİK.'nun 128/a maddesinde; "Kıymet takdirinin tebliğ edildiği ilgililer, raporun tebliğinden itibaren 7 gün içinde raporu düzenleten icra dairesinin bulunduğu yerdeki icra mahkemesinde şikayette bulunabilirler...." hükmü yer almaktadır. Aynı maddenin son fıkrasına göre, kıymet takdirine karşı yapılan şikayet hakkındaki icra mahkemesi kararı kesin olup temyiz edilemez.Kıymet takdirine itiraz üzerine mahkemece verilecek kararlar kesin olmakla beraber, süresinde şikayet hakkının kullanıldığı hallerde, icra mahkemesi kararının, ihalenin feshinin istenmesi sırasında incelenmesi mümkündür (HGK'nun 17.03.1999 tarih - 1999/12-161 E.- 148 K. sayılı kararı). Mahkeme, bu halde ihale konusu taşınmazın kıymetini yaptıracağı keşif ve bilirkişi incelemesi ile tespit ettirdikten sonra oluşacak sonuca göre bir karar verir. Ancak, kıymet takdirine süresinde itiraz etmeyerek yasanın öngördüğü bu olanağı kullanmayanlar, kıymet takdirine ilişkin hususları ihalenin feshi sebebi olarak ileri süremezler.Somut olayda, borçlu tarafından, icra müdürlüğünce yaptırılan kıymet takdirine, taşınmazın değerinin eksik tespit edildiği gerekçesi ile süresinde itiraz edilmiş ve mahkemece belirlenen keşif gideri verilen kesin süre içerisinde usulüne uygun yatırılmış ancak; taraflarca müracaat edilmemesi nedeniyle keşif yapılmamış ve borçlu-şikayetçinin duruşmaya katılmaması üzerine dosya önce işlemden kaldırılmış bilahare açılmamış sayılmasına karar verilmiştir. Borçlunun bu karara karşı istinaf başvurusu Bölge Adliye Mahkemesince kesinlik nedeniyle reddedilmiştir. Borçlu icra müdürlüğüne sunduğu 29/03/2018 tarihli dilekçe ile kıymet takdirinin usulsüzlüğü nedeniyle ihalenin ertelenmesini talep etmiştir. Her ne kadar kesinleşen kıymet takdirinden sonra icra müdürlüğüne yapılan başvuru sonuç doğurmaz ise de kıymet takdirinin usulünce kesinleşmediği ve borçlunun ihalenin feshine ilişkin başvurusunda icra müdürlüğüne yaptığı bu başvuruya da değinerek taşınmazın değerinin usulünce belirlenmediğinden ihalenin feshini talep ettiği, dolayısıyla Bölge Adliye Mahkemesinin “borçlunun ihalenin feshi talepli" şikayet dilekçesinde kıymet takdirine itiraz kararının usulsüzlüğünü ileri sürmediğinden kıymet takdirinin kesinleştiği ve şikayet dilekçesinde kıymet takdirine itiraz davasının usul ve yasaya aykırılığını ileri sürmediğinden ihalenin feshinde değer tespiti yapılamayacağı yönündeki gerekçesi yerinde değildir. Kaldı ki borçlunun kıymet takdirine itiraz kararına karşı süresinde istinaf başvurusunu, usulsüzlük iddiasının en açık göstergesi kabul etmek gerekir. Açıklanan nedenlerle ilk derece mahkemesince, taşınmazın vasfı da gözetilerek oluşturulan bilirkişi heyeti marifetiyle mahallinde keşif yapılarak, taşınmazın değerine yönelik itirazlar denetlenerek, satışa esas alınan kıymet takdirinin yapıldığı tarih itibariyle tespit edilen değerinin, ihalede esas alınan muhammen bedelin üzerinde olması nedeniyle ihalenin feshine karar verilmesi isabetli olup, Bölge adliye Mahkemesince eksik incelemeyle mahkeme kararının kaldırılarak, şikayetin reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 18. Hukuk Dairesinin 12/11/2020 tarih ve 2019/1294 E. - 2020/1988 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nun 364/2.maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nun 373/2. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 17.01.2022 gününde oy birliği ile karar verildi.