Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2021/8207 Esas 2022/1255 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Borçlulara karşı bir icra takibi başlatıldığı ancak borçların taksit taksit ödendiği ve takip başlatmadan önce tamamen ödendiği iddia edilerek takibin iptal edilmesi talep edildiği yargılanmıştır. Ancak mahkeme, borçların tamamen ödenmediğine ve yapılan ödemelerin kısmi olduğuna karar vermiştir. Bu nedenle borç miktarının belirlenmesi için bilirkişi incelemesi yaptırılması gerektiği vurgulanmıştır. Mahkeme kararı İİK'nun 169. maddesi ve TBK'nun 100. maddesi (eski BK'nun 84. maddesi) ile bağlantılıdır.
İİK'nun 169. maddesi, ödeme emrinin tebliğinden önceki döneme ilişkin itfa itirazlarını düzenlemektedir.
TBK'nun 100. maddesi (eski BK'nun 84. maddesi), borçlunun faiz veya masrafları ödemede gecikmediği durumlarda, tamamladığı ödemenin ana borçtan düşme hakkına sahip olduğunu belirtmektedir.

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi .... Hukuk Dairesi

DAVACILAR :Borçlular: ..., Marka Tekstil Pazarlama Sanayi Ve Ticaret ... Şirketi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı tarafından borçlular aleyhine bir adet çeke dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibine başlandığı, borçluların icra mahkemesine başvurusunda; takip konusu borcun ödeme emrinin tebliğinden önce takibe dayanak çek numarasına atıfta bulunmak suretiyle alacaklı şirketin banka hesabına ödendiğini ileri sürerek icra takibinin iptalini talep ettikleri, mahkemece borcun takip tarihinden önce ödendiğinden bahisle takibin iptaline karar verildiği, alacaklının istinaf yoluna başvurması üzerine Bölge Adliye Mahkemesince, ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak, takibin aynı gerekçeyle durdurulmasına karar verildiği, kararın alacaklı tarafından temyiz edildiği görülmektedir.
Başvuru bu hali ile İİK'nun 169. maddesine dayalı, ödeme emrinin tebliğinden önceki döneme ilişkin itfa itirazıdır.
6098 sayılı TBK'nun 100. (Eski 818 sayılı BK 84. ) maddesinde, "Borçlu faiz veya masrafları tediyede gecikmiş değil ise, kısmen yaptığı ödemeyi ana borçtan düşme hakkına sahiptir" hükmüne yer verilmiştir.
Somut olayda, her ne kadar ödemenin peyderpey alacaklının ticaret unvanı, takibe dayanak çek numarası ve keşide tarihi belirtilerek şirketin hesap numarasına çeşitli tarihlerde havale edildiği, dolayısıyla asıl borcun takipten önce ödendiği hususunda bir tereddüt bulunmamakta ise de Dairemizin yerleşik içtihatlarında da belirtildiği üzere; bu ödemelerden takipten önce alacaklı şirketin haberdar edildiği ispatlanamadığından, alacaklının takip başlatmakta haklı olduğunun kabulü gerekir.
O halde, vade tarihi itibarıyla borcun tamamının ödenmediği, bir başka deyişle yapılan ödemelerin kısmi ödemeler olduğu ve vade tarihi itibarıyla faiz işleyeceği de gözetilerek mahkemece TBK'nun 100. maddesi (BK'nun 84. maddesi) ve İİK'nun 169/a maddesi kapsamında ... denetimine imkan verecek şekilde, bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle işlemiş faiz, icra vekalet ücreti ve takip masrafları dikkate alınarak borç miktarının belirlenmesi ve oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile ... Bölge Adliye Mahkemesi .... Hukuk Dairesinin 09/06/2021 tarih ve 2020/2903 E. - 2021/1558 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/2. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 07/02/2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.