Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2021/6940 Esas 2022/1832 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Üçüncü kişilerin istihkak davası için gerekli olan koşulları sağlamadığı gerekçesiyle asıl dosyada davanın reddine, birleşen dosyada ise dava şartı yokluğundan reddine karar verilmiş ancak üçüncü kişilerin zamanında yapılmış bir istihkak iddiasının bulunduğu belirtilerek, birleşen dosyanın bozulması gerektiği kararına varılmıştır. İİK'nın 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken HMK'nın 373/2. maddesine dikkat çekilerek, kararın bozulması, asıl dosyadaki temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmemesi ve peşin alınan harcın geri ödenmesi kararlaştırılmıştır. Bu kararda, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 97/son, 18/1. ve 366/1. maddelerinin atfıyla 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 369/7. maddesi de değerlendirilmiştir.

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi



Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki 3. kişiler tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 97/son, aynı Kanunun 18/1. ve 366/1. maddesinin atfıyla 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 369/7. maddesi de gözetildiğinde icra mahkemesinde görülen işler ivedi işlerden sayıldığından temyiz incelemesinin duruşmalı yapılması talebinin oybirliği ile reddine karar verildikten sonra işin esası incelendi:
Asıl dosyada davacı-birleşen dosyada davalı üçüncü kişiler ... ve ... Kuyumculuk şirketi, haciz yapılan otelin tefrişatı ile birlikte ...'e ait olduğunu,taşınmazın 01/01/2005 tarihinde yapılan 10 yıllık yap işlet devret sözleşmesine göre dosya borçlusu ...Ltd. Şti.'ye kiraya verildiğini, süre bitiminde otel ile borçlunun bağının kesildiğini,üçüncü kişi ... tarafından otelin 20/10/2015 tarihli kira sözleşmesi ile ... Kuyumculuk Ltd. Şti.'ne kiraya verildiği belirtilerek davanın kabulü ile haczin kaldırılmasına karar verilmesi talep edilmiştir.
Asıl dosyada davalı-birleşen dosyada davacı alacaklı, davacı ...'in borçlu şirketin ortağı olup 2013 yılında hisselerini devrettiğini, davacı ...lar şirketinin ortağı olan...’ın borçlu şirket yetkilisinin ablası olduğunu, danışıklı şekilde kira sözleşmesi yapılarak mal kaçırılmaya çalışıldığını ileri sürerek istihkak iddiasının reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, borçlu şirket tarafından davacı 3.kişinin otelini yap işlet devret sözleşmesi ile 01/01/2005 yılında 10 yıllığına kiraladığı, kira sözleşmesinin bitimi ile borçlunun otelle olan hukuki ve fiili bağlantısının kesildiği, ve otelin 20/10/2015 tarihinde ... Kuyumculuk şirketine kiralandığı, borçlu ile üçüncü kişi arasında işyeri devri niteliğinde bir ilişkinin söz konusu olmadığı gerekçesi ile asıl dosyada davanın kabulüne, birleşen dosyada davanın reddine karar verilmiş, karara karşı asıl dosyada davalı alacaklı istinaf yoluna başvurmuştur.
... Bölge Adliye Mahkemesince, üçüncü kişi ... şirketi ile yapılan kira kontratının başlangıcının 20/10/2015 tarihi olduğu, takibe konu bononun düzenleme tarihi ise 01/10/2015 olmasına rağmen bonoda borçlu ...şirketinin adresinin haciz adresi olarak belirtildiği, borçlu ...Ltd. Şti.'nin tek ortağı... davacı üçüncü kişi ...'in kardeşi olduğu, haciz sırasında kiracı olduğunu ileri süren ... Kuyumculuk Ltd. Şti.'nin ortağı ve müdürü olduğu anlaşılan...'ın, üçüncü kişi ... ve borçlu şirket ortağı... kardeşi olduğu, taraflar arasında alacaklılardan mal kaçırmak için muvazaalı olarak işlemler yapıldığı gerekçesi ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, asıl dosyada davanın reddine; birleşen dosya da ise hacizde istihkak iddia eden muhasebeci...’ın, ... Ltd. Şti.'nin yetkili temsilcisi olmadığı, bu nedenle haciz sırasında geçerli bir istihkak iddiasının varlığından söz etme imkanı bulunmadığı gerekçesiyle dava şartı yokluğundan birleşen davanın reddine karar verilmiş, karar asıl ve birleşen dosya açısından üçüncü kişi tarafından temyiz edilmiştir.
Hemen belirtmek gerekir ki, istihkak davasının dinlenebilmesi için ön koşul, malın üçüncü kişi elinde haczedilmesi üzerine üçüncü kişi tarafından haczedilen mal üzerinde mülkiyet veya rehin hakkı gibi sınırlı bir ayni hakka vs. dayanarak istihkak iddiasında bulunulmasıdır. İstihkak iddiası, tüzel kişilerde tüzel kişiyi temsile yetkili organlarca, gerçek kişilerde ise ya kendisi tarafından ya da bu kişiyi temsile yetkili kişilerce ileri sürülebilir. Tüzel kişiyi veya gerçek kişiyi temsil yetkisi olmayan kişinin yaptığı iddia, geçerli bir istihkak iddiası sayılmaz.
Somut olayda, dava konusu 26.1.2016 tarihli haciz sırasında üçüncü kişi yararına istihkak iddiasında bulunan...’in muhasebeci olduğu, anılan şahsın, üçüncü kişi yararına istihkak iddiasında bulunmaya yetkili olmadığı sabittir. Ne var ki,davalı üçüncü kişiler tarafından hacizden itibaren İİK’nin 96/3. maddesinde belirtilen 7 günlük süre içerisinde istihkak iddiasını içerir 1.2.2016 tarihli dilekçe İcra Müdürlüğü’ne başvurdukları görülmüştür. Bu nedenle birleşen dosya da 3.kişi tarafından usulüne uygun yapılmış bir istihkak iddiası bulunduğundan işin esasına girilerek, taraf delilleri toplandıktan sonra oluşacak sonuca göre birleşen dosya da karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Üçüncü kişilerin temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi’nin 9.12.2019 tarih ve 2019/700 E. - 2019/1000 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nIn 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nın 373/2. maddeleri uyarınca birleşen dosyaya ilişkin olarak (BOZULMASINA), bozma nedenine göre asıl dosyaya ilişkin temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesi’ne gönderilmesine, 16/02/2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.