Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2021/8523 Esas 2022/1943 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Bir alacaklının borçlu üzerindeki geçersiz bir hacizle ilgili İcra ve İflas Kanunu'nun ilgili maddeleri hakkında yaptığı şikayeti reddeden ilk derece mahkemesine yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine dair verilen Bölge Adliye Mahkemesi kararı temyiz edildi. Yapılan inceleme sonucunda mahkeme, geçerli bir haciz bulunmamasından dolayı davanın hukuki yarar yokluğu nedeniyle reddedilmesi gerektiği sonucuna vardı ve Bölge Adliye Mahkemesi'nin kararını kısmen kabul ederek ilk derece mahkemesinin kararını bozdu. Kararda, İcra ve İflas Kanunu'nun 97-99. maddelerine değinildi.

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;
Alacaklının icra mahkemesine başvurusunda, 27/07/2020 tarihli hacizle ilgili olarak İİK'nın 97-99. maddelerinin uygulanmasına ilişkin şikayette bulunduğu, İlk Derece Mahkemesince, üçüncü şahsın vergi levhası ibraz ettiği, haciz mahallinde bulunan malların borçlunun elinde bulunduğuna dair haciz zaptında herhangi bir delil bulunmadığı, dolayısıyla haczedilen malın İİK 99. madde kapsamında üçüncü şahıs elinde bulunduğu, ispat külfetinin alacaklıda olduğu gerekçesi ile şikayetin reddine karar verildiği, alacaklı tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesince, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği görülmüştür.
Öncelikle belirtmek gerekir ki, istihkak davalarında geçerli bir icra takibi ve geçerli bir haczin bulunması dava şartı olup, hüküm kesinleşinceye kadar yargılamanın her aşamasında re'sen gözetilmesi gerekir.
Somut olayda, alacaklı tarafından borçlular hakkında, ... ... 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 22/06/2020 tarihli, 2020/120 D.... 2020/118 Karar sayılı ihtiyati haciz kararına dayanılarak ... ... 20. İcra Müdürlüğü'nün 2020/9561 Esas sayılı dosyası üzerinden kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibinin başlatıldığı, borçluların itirazı üzerine anılan mahkemenin 16/07/2020 tarihli kararı ile ihtiyati haciz kararının kaldırıldığı görülmüştür.
Borçlu ... İçecek...AŞ tarafından, aynı takip dosyasından gönderilen ödeme emrinin tebliği üzerine yasal süresi içerisinde yetki itirazında bulunulduğu, ... ... 1. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 10/11/2020 tarihli, 2020/225 E. - 2020/506 K. sayılı kararıyla yetki itirazının kabulü ile icra müdürlüğünün yetkisizliğine karar verildiği, anılan kararın 17/02/2021 tarihinde kesinleştiği görülmüş olup borçlu ... İçecek … AŞ yönünden itiraz tarihi olan 01/07/2020 tarihi itibariyle takibin kesinleştiğinden sözedilemez.
Asıl icra müdürlüğünce takip kesinleşmemesine rağmen yazılan talimat üzerine ... Genel İcra Dairesi’nin 2020/692 Tal. sayılı dosyası ile gerçekleştirilen şikayete konu 27/07/2020 tarihli haczin, istihkak davasının görülebilirliğinin ön koşulu olan geçerli bir haciz niteliğinde olmadığı anlaşılmıştır.
O halde mahkemece, resen, geçerli bir haciz bulunmadığından bahisle davanın hukuki yarar yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerekirken mahkemece yazılı şekilde hüküm tesisi ve istinaf başvurusunun Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine karar verilmesi isabetsiz olup kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz isteminin kısmen kabulü ile yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddesi uyarınca, ... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi'nin 16/04/2021 tarihli, 2020/2421 E. - 2021/1159 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, ... ... 1. İcra Hukuk Mahkemesi'nin 03/09/2020 tarihli, 2020/272 E. 2020/293 K. sayılı kararının resen BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesi'ne, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, 17/02/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.