Esas No: 2021/10301
Karar No: 2022/2039
Karar Tarihi: 21.02.2022
Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2021/10301 Esas 2022/2039 Karar Sayılı İlamı
12. Hukuk Dairesi 2021/10301 E. , 2022/2039 K.Özet:
İcra Müdürlüğü'nün isteği üzerine İcra Mahkemesi tarafından verilen takibin devamına veya talikine karar verilmesi gerektiği, ancak İlk Derece Mahkemesi bu yükümlülüğü yerine getirmediği için karar Bozuldu. İİK'nın 97/1. maddesi gereği İcra Mahkemesi'nin kararı takibin devamına veya taliki şeklinde olmalıdır ve başka bir karar verilemez. İcra Mahkemesi, 97. maddenin yerine 99. maddenin uygulanıp, uygulanmayacağını takibin taraflarının ya da 3. kişinin şikayeti üzerini değerlendirebilir. Karar, İlk Derece Mahkemesi'nin yanlış kanuna başvurması nedeniyle KALDIRILDI ve BOZULDU. Kararda kullanılan kanun maddeleri İİK'nın 97/1 ve 97/5. maddeleridir.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
A) Talebin Özeti:
... 6. İcra Dairesi 2019/38387 esas sayılı takip dosyasında, ... 8. İcra Müdürlüğünün 2019/219 Tal. sayılı dosyası ile 23.10.2019 tarihinde gerçekleştirilen haciz sırasında 3. kişinin istihkak iddiası ve alacaklının İcra Dairesine itirazı üzerine 31.10.2019 tarihli karar ile “ İİK. nun 97. maddesi uyarınca takibin taliki veya devamı hakkında karar verilmesi için dosyanın İcra Hukuk Mahkemesine tevdiine'' karar vermiştir.
B) İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, dosya üzerinden yapılan değerlendirme sonucunda;
“ Haciz aşamasında ele geçirilen belgelerin güncel olmadığı, 3.kişinin işyerini dosya borçlusundan devraldığına ilişkin beyanları ile uyumlu olduğu, borçlunun haciz mahallinde faaliyetine devam ettiğine dair güncel bilginin dosyada bulunmadığı, İİK'nın 99. maddesinin tatbik edilmesi gerekirken 96. maddesi tatbik edilerek 97. maddesine göre karar verilmek üzere dosyanın gönderildiği gerekçesiyle İİK 97. maddesi kapsamında karar verilmesine yer olmadığına, İİK'nın 99. maddesine göre işlem tesis etmesi için dosyanın icra müdürlüğüne iadesine '' karar verilmiştir.
C) İstinaf;
İlk Derece Mahkemesi kararını alacaklı vekili istinaf etmiştir.
Ç) Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti;
... Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi, 29.06.2021 tarih ve 2020/344 E. 2021/1606 K. sayılı kararı ile özetle;
“...takibe konu borcun 07.06.2018 tarihli bonodan kaynaklandığı, 3. kişi şirketin borcun doğumundan önce 21.01.2015 tarihinde kurulduğu, haciz yapılan adresin borçluya ait olmayıp 3. kişi şirkete ait adres olduğu, haciz sırasında borçlunun mahalde hazır bulunmadığı, haciz sırasında ele geçen borçluya ait belgelerin güncel belgeler olmadığı gibi 3. kişi şirketin borçlu ile ticari alışverişten kaynaklanan belgeler olduğunu ileri sürdüğü, halihazırdaki şirket yetkilisinin borçlu ile akrabalık bağını gösterir bir delilin bulunmadığı, borçlu ile 3. kişi arasında var olduğu ileri sürülen organik bağın yargılamaya muhtaç olduğu ve ancak istihkak davasında tartışılabileceği, mevcut delillere göre haciz yapılan adresin 3. kişiye ait adres olduğunun kabulünün gerektiği, bu durumda icra müdürlüğünün haczi İİK'nın 96 maddesi kapsamında
değerlendirerek aynı yasanın 97. maddesi uyarınca takibin taliki veya devamı konusunda karar verilmek üzere dosyayı icra mahkemesine göndermesinin yasaya uygun düşmediği, İcra Mahkemesinin icra müdürlüğünün talebi ve hatalı hukuki değerlendirmesiyle bağlı olmadığı, takibin devamı yönünde verilen karar kesin ise de, takibin devamı dışındaki kararların kesin nitelikli olmadığı, bu nedenle istinafa konu Mahkeme kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu... '' gerekçesi ile alacaklının istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermiştir.
D) Temyiz;
Kararı alacaklı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
İcra Müdürlüğünün talebinin yasal dayanağı İİK. nın 97/1. maddesidir.
2004 sayılı İcra İflas Kanunu’ nun “ Üçüncü şahsın istihkak iddiası '' başlıklı 97/1. maddesi;
İstihkak iddiasına karşı alacaklı veya borçlu tarafından itiraz edilirse, icra memuru dosyayı hemen icra mahkemesine verir. İcra mahkemesi, dosya üzerinde veya lüzum görürse ilgilileri davet ederek mürafaa ile yapacağı inceleme neticesinde varacağı kanaate göre takibin devamına veya talikine karar verir.
İİK. nın 97/5. maddesi ise;
“ Takibin devamına dair verilen icra mahkemesi kararı kesindir. '' hükmünü içermektedir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararındaki diğer sebeplerin yanı sıra '' İcra Mahkemesinin icra müdürlüğünün talebi ve hatalı hukuki değerlendirmesiyle bağlı olmadığı, '' gerekçesine yer verilmiş ise de bu gerekçe İİK. nun 97/1. maddesindeki düzenlemeye aykırıdır.
İİK. nun 97/1. maddesi, icra müdürüne ( 3. kişinin istihkak iddiasına karşı alacaklı veya borçlunun itirazı halinde ) dosyayı re’ sen ve derhal icra mahkemesine göndermek,
İcra Mahkemesine ise icra dosyası içeriğine göre “ takibin devamına veya talikine karar vermek '' görevi yüklenmiştir.
Yasal düzenleme çok açık olup, İcra Mahkemesince, İcra Müdürlüğü’ nün İİK. nun 97/1. maddesine ilişkin talebi üzerine vereceği karar, “ takibin devamına veya talikidir”, başka bir karar verilemez.
İcra Mahkemesi, 97. maddenin yerine 99. maddenin uygulanıp, uygulanmayacağını takibin taraflarının ya da 3. kişinin şikayeti üzerini değerlendirebilir.
Somut uyuşmazlık ve kararlar yukarıdaki açık yasal düzenlemelere göre değerlendirildiğinde;
İcra Mahkemesince, İcra Müdürlüğü’ nün İİK. nun 97/1. maddesine ilişkin talebi üzerine ( takibin taraflarının ya da 3. kişinin bu yolda bir şikayette olmadığı gözetilerek ) “ takibin devamına veya talikine” karar verilmesi ile yetinilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç;
Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile, ... Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi, 29.06.2021 tarih ve 2020/344 E. 2021/1606 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle, KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 371/1. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, dosyanın HMK'nun 373/1. maddesi uyarınca kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 21.02.2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.