Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2022/783 Esas 2022/3504 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi'nin verdiği kararın temyizen incelenmesine karar verildi. Şikayetçi, yapılan ihaleyi iptal etmek istemiş ancak ihalenin feshi reddedilerek %10 oranında para cezasına hükmedildiği anlaşılmıştır. İİK'nun 134/2. maddesi gereği, ihalenin feshini isteyebilecek ilgililer sınırlı olarak sayıldığından, şikayetçinin talebi esasen reddedilmiştir. Ancak, şikayetçinin aktif husumet ehliyetinin bulunmaması nedeniyle işin esasına girilmediği için ceza hükmedilememiştir. Bu nedenle, kararda düzeltme yapılarak sadece %10 oranında belirlenen para cezasının çıkarılması gerektiği kararlaştırılmıştır. İİK'nın 134/2. maddesi ile ilgili detaylı açıklama ise şöyledir: İhalenin feshini Borçlar Kanunu'nun 226. maddesinde yazılı sebepler de dahil olmak üzere, yalnız satış isteyen alacaklı, borçlu, tapu sicilindeki ilgililer ve pey sürmek suretiyle ihaleye iştirak edenlerin talebi gerektirir. Reddedildiği takdirde icra mahkemesi davacıyı feshi istenilen ihale bedelinin yüzde onu oranında para cezasına mahkum eder. Ancak işin esasına girilmemesi nedeniyle talebin reddi halinde para cezasına hükmolunamaz. Karar düzeltme yapılarak onanmıştır.

MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;
Şikayetçi tarafından, 10.12.2019 tarihinde yapılan taşınmaz ihalesinin feshinin talep edildiği, İlk Derece Mahkemesince; şikayetin reddi ile şikayetçi aleyhine % 10 oranında para cezasına hükmedildiği, şikayetçinin istinaf başvurusu üzerine Bölge Adliye Mahkemesince; gerekçenin düzeltilmesi yönünden kararın kaldırıldığı ve ihalenin feshi isteminin reddi ile şikayetçi aleyhine % 10 oranında para cezasına hükmedildiği anlaşılmıştır.
İİK'nun 134. maddesinin 2. fıkrasında; "İhalenin feshini, Borçlar Kanunu'nun 226. maddesinde yazılı sebepler de dahil olmak üzere, yalnız satış isteyen alacaklı, borçlu, tapu sicilindeki ilgililer ve pey sürmek suretiyle ihaleye iştirak edenlerin" isteyebileceği hususu düzenlendikten sonra, aynı fıkrada ayrıca "...talebin reddine karar verilmesi halinde icra mahkemesi davacıyı feshi istenilen ihale bedelinin yüzde onu oranında para cezasına mahkum eder. Ancak işin esasına girilmemesi nedeniyle talebin reddi halinde para cezasına hükmolunamaz" hükmüne yer verilmiştir.
Somut olayda, Antalya 5. İcra Müdürlüğü’nün 2018/6525 E. sayılı dosyasında; alacaklı tarafından asıl borçlu Ufuk Tarım ... Ltd. Şti. ile ipotekli taşınmaz maliki ... aleyhine ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile ilamlı icra takibi yapılmış olup, şikayetçi ... aynı zamanda ipoteğe esas genel kredi sözleşmesinde müteselsil kefil olarak yer almaktadır. Ancak; ipotekli taşınmazın ihale tarihinden ve hatta satış karar tarihinden önce 22.06.2018 tarihinde Şükrü Bozköylü’ye satılmış olduğu; şikayetçinin ihale tarihi olan 10.12.2019 tarihi itibariyle ihale konusu taşınmaz ile hiçbir ilgisinin bulunmadığı, ipotekli taşınmaz maliki olmadığı gibi tapu sicilindeki ilgili ya da ihaleye pey süren kişi de olmadığı görülmüştür. Yukarıda yazılı maddede, ihalenin feshini isteyebilecek ilgililer sınırlı olarak sayılmıştır. Şikayetçinin, takibe konu ipoteğe esas kredi sözleşmesinde kefil olması da kendisine ihalenin feshini talep hakkı vermez.
O halde, Bölge Adliye Mahkemesince, şikayetin aktif husumet yokluğundan reddi gerekirken yazılı gerekçe ile esastan reddi doğru değil ise de sonuçta istem reddedildiğinden bu husus bozma nedeni yapılmamıştır.
Ancak; istemin İİK'nun 134/2. maddesi uyarınca şikayetçinin aktif husumet ehliyetinin bulunmaması nedeniyle reddi halinde işin esasına girilmemiş olacağından, aynı maddenin 2. fıkrası uyarınca şikayetçi aleyhine para cezasına hükmedilmesi mümkün olmayıp, mahkemece şikayetçi aleyhine para cezasına mahkum edilmesi isabetsiz ise de; anılan yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını zorunlu kılmadığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekmiştir.
SONUÇ: Borçlunun temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile Antalya Bölge Adliye Mahkemesinin 12. Hukuk Dairesi’nin 17.11.2021 tarih ve 2021/1002 E. - 2021/2624 K. sayılı kararının hüküm bölümünün “3” nolu bendinde yer alan “İİK'nun 134/2. maddesi uyarınca ihale bedelinin %10'u oranında belirlenen 9.004,40 TL para cezasının davacıdan alınarak hazineye verilmesine” ibaresinin karar metninden tamamen çıkarılmasına, kararın düzeltilmiş bu şekliyle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nın 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nın 370/2. maddesi uyarınca ONANMASINA, karar düzeltilerek onandığından harç alınmasına yer olmadığına, dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 17/03/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.