Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2021/11342 Esas 2022/3734 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Bir borçlu, kamulaştırma işlemi olmadan tazminata ilişkin takibin iptalini talep ederek idare mahkemesine başvurdu. İlk mahkeme, alacağın tahsil için idareye başvurulduğu ve yasal ödeme süresi bekledikten sonra takibin başlatıldığı gerekçesiyle şikayetin reddine karar verdi. Borçlu vekili istinaf yoluna başvurdu ancak istinaf başvurusu esastan reddedildi. Ancak, 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu'na eklenen Geçici 16.Madde uyarınca, kesinleşmemiş mahkeme kararlarına dayanarak başlatılan icra takipleri kesinleşmiş mahkeme kararı ibraz edilinceye kadar durdurulması gerektiği belirtildi. Mahkeme kararı kaldırılarak ilk derece mahkemesinin kararı bozuldu. Kararda, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce başlatılan icra takiplerinin kesinleşmiş mahkeme kararı icra dosyasına ibraz edilinceye kadar durdurulması gerektiği belirtildi. Kabule göre, borçlu idare harçtan muaf olduğu halde, ilk derece mahkemesi kararının hüküm fıkrasının 4 numaralı bendinde \"peşin harcın mahsubu ile bakiye harç alınmasına yer olmadığına\" yönünde hüküm tesis edilmesi de doğru görülmedi. Kanun maddeleri: 7327 Sayılı İcra ve İflas Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılmasına dair Kanunun 21. Maddesi ve 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu'na eklenen Geçici 16. Maddesi.

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi



Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Örnek 4-5 ilamlı takipte, borçlu idare vekilinin icra mahkemesine başvurusunda, İYUK 28/2. maddesi uyarınca borçlu idareye başvurulmadan takip yapılamayacağını ileri sürerek takibin iptalini talep ettiği, ilk derece mahkemesince,alacağın tahsili için idareye başvuru yapıldığı ve 1 aylık yasal ödeme süresi beklendikten sonra icra takibi başlatıldığı gerekçesi ile şikayetin reddine karar verildiği, borçlu idare vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği görülmüştür.
19.06.2021 Tarihli ve 31516 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7327 Sayılı İcra ve İflas Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılmasına dair Kanunun 21.Maddesi ile 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu'na eklenen Geçici 16.Maddesinde ”Kamulaştırma işlemleri tamamlanmamış veya kamulaştırması hiç yapılmamış olmasına rağmen 4/11/1983 tarihinden bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar fiilen kamu hizmetine ayrılan veya kamu yararına ilişkin bir ihtiyaca tahsis edilerek üzerinde tesis yapılan taşınmazlara veya kaynaklara kısmen veya tamamen veyahut irtifak hakkı tesis etmek suretiyle malikin rızası olmaksızın fiilî el konulması veya hukuki el atılması sebebiyle mülkiyet hakkından doğan taleplere dair bedel ve tazminata ilişkin davalarda verilen kararlar taşınmaz mal ile ilgili ayni haklara ilişkin kararların icrasına ilişkin hükümlere göre yerine getirilir. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce, kesinleşmemiş mahkeme kararlarına dayanılarak başlatılan icra takipleri kesinleşmiş mahkeme kararı ibraz edilinceye kadar durdurulur.” düzenlemesi yer almaktadır.
Somut olayda; takip dayanağı kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminata ilişkin ilamın kesinleşmeden takibe konulduğu ... 1. İdare Mahkemesinin 11.10.2021 tarih ve 2019/1093 Esas sayılı yazı cevabı ile sabit olup, şikayete konu icra takibinin 17/6/2021 tarihinde, 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanununun 21.Maddesine eklenen Geçici 16. Madde'nin yürürlük tarihi olan 19.06.2021 tarihinden önce başlatıldığı anlaşılmıştır. Anılan madde doğrultusunda, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce, kesinleşmemiş mahkeme kararlarına dayanılarak başlatılan icra takiplerinin kesinleşmiş mahkeme kararı icra dosyasına ibraz edilinceye kadar durdurulmasına karar verilmesi gerekirken, mahkemece yazılı şekilde hüküm tesisi ve bölge adliye mahkemesince de istinaf isteminin esastan reddine karar verilmesi isabetsiz olup Bölge Adliye Mahkemesi kararı kaldırılarak ilk derece mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.
Kabule göre de; borçlu idare harçtan muaf olduğu halde, ilk derece mahkemesi kararının hüküm fıkrasının 4 numaralı bendinde “...peşin harcın mahsubu ile bakiye harç alınmasına yer olmadığına,...” yönünde hüküm tesisi de doğru görülmemiştir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz isteminin kabulü ile yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddesi uyarınca, ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi'nin 12.10.2021 tarih ve 2021/1529 E. - 2021/1506 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, ... 1. İcra Hukuk Mahkemesi'nin 06.09.2021 tarih ve 2021/354 E. - 2021/471 K. sayılı kararının BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesi'ne, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, 22/03/2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.