Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2022/3063 Esas 2022/4644 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Alacaklı tarafından borçlu kooperatif hakkında kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibine başlanmış ancak borçlu icra mahkemesine başvurarak takibin iptalini istemiştir. Daire, takibin durdurulmasına karar vermiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonucunda imzaya itirazın kabulüne karar verilmiştir. Ancak, kararın gerekçesinde borca itiraza ilişkin değerlendirmeler yapılmamıştır ve alacaklı aleyhine para cezasına hükmedilmiştir. Bu durumda, kararın gerekçesi düzeltilerek onanması gerektiği hükmedilmiştir. İİK’nun 169/a-6. maddesinde, borçlunun itirazının kabulü halinde, kötüniyeti veya ağır kusuru bulunduğu takdirde, alacaklının, alacağın %20'sinden aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edileceği belirtilmiştir.
Kanun maddelerinin detaylı ve açıklayıcı bir şekilde eklenmesi isteniyor.
İİK’nun 169/a-6. maddesi, borçlunun itirazının kabulü halinde, kötüniyeti veya ağır kusuru bulunduğu takdirde, alacaklının, alacağın %20'sinden aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edileceğini belirtmektedir. İİK'nun 366. ve HUMK’nun 438. maddeleri ise, kararın düzeltilebilmesi ve bunun için belirlenen süre hakkında bilgi vermektedir.

MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de,
Alacaklı tarafından borçlu kooperatif hakkında bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibine başlandığı, borçlunun icra mahkemesine başvurusunda, kooperatifin temsilinin çift imza ile mümkün olduğu, imzaların yetkililere ait olmadığı, kooperatif müdürlerine de kambiyo senedi keşide etme yetkisi verilmediğinden kooperatifin sorumlu olamayacağını ileri sürerek takibin iptali istemiyle icra mahkemesine başvurduğu, mahkemece istemin kabulü ile takibin durdurulmasına karar verildiği, kararın taraflarca temyizi üzerine Dairemizin 19/11/2012 tarihli ve 2012/17087 E. 2012/33546 K. sayılı kararı ile onandığı, alacaklının karar düzeltme başvurusu üzerine Dairemizin 02/04/2013 tarihli ve 2013/5361 E. 2013/12522 K. sayılı ilamı ile onama kararının kaldırılarak mahkeme kararının “borçlu kooperatifin anasözleşmesi, karar defterleri getirtilerek anasözleşmesinde yönetim kuruluna böyle bir yetkinin verilip verilmediği, verilmiş ise yetkinin kapsamı, bu yetkinin daha sonra kaldırılıp kaldırılmadığı hususları araştırılarak, dışarıdan atanan müdürlerin kambiyo senedi imzalamaya yetkilerinin olduğunun tespiti halinde anılan kişilerin imza örnekleri toplanıp yöntemince imza incelemesi yaptırılarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi” gerektiğinden bahisle bozulduğu, mahkemece yapılan yargılama sonucunda imzaya itirazının kabulüne, takibin borçlu yönünden durdurulmasına, karar kesinleştiğinde takibin borçlu yönünden iptali ile alacaklı aleyhine tazminat ve para cezasına hükmedildiği, kararın alacaklı tarafından temyiz edildiği görülmektedir.
Somut olayda, borçlu kooperatife ait ticaret sicil kayıtları, kooperatif anasözleşmesi, kooperatif genel kurul toplantı ve karar defterlerinin incelenmesinde; senetlerin keşide tarihlerinde kooperatifin iki kişinin müşterek imzası ile temsile yetkili kılındığı, münferit temsile yetkili kooperatif müdürlerine kambiyo senedi düzenleme yetkisinin verilmediği görülmüştür. Takibe dayanak senetlerde borçlunun kaşesi üzerinde ikişer adet imza mevcut ise de, mahkemece aldırılan ... Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Grafoloji Bölümünce düzenlenen 12/11/2019 tarihli bilirkişi raporunda, takibe konu senetler üzerinde kooperatif temsilcilerinin birlikte imzalarının bulunmadığı, 2. imzaların temsilcilere ait olmadığı bildirilmiş olup, anılan senetlerin borçlu kooperatifi bağlamayacağı anlaşılmıştır.
Mahkemece yaptırılan imza incelemesi 2. imzaların yetkililere ait olup olmadığının tespiti ile çift imza koşulunun gerçekleşip gerçekleşmediğine ilişkin olup borçlu kooperatifin, çift imza ile temsil edildiği, senetlerde borçlu adına atılı 2. imzaların kooperatif yetkililerine ait olmadığı, dayanak bonoların bedellerinden borçlu kooperatifin sorumlu olmadığı iddiası İİK’nun 169/a maddesinde düzenlenen borca itiraz niteliğindedir.
İİK’nun 169/a-6. maddesinde, borçlunun itirazının kabulü halinde, kötüniyeti veya ağır kusuru bulunduğu takdirde, alacaklının, alacağın %20'sinden aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edileceği belirtilmiştir.
O halde, mahkemece kararın gerekçesinde borca itiraza ilişkin değerlendirmeler yapılmasına ve anılan maddede para cezası verileceğine dair hüküm bulunmamasına rağmen istemin imzaya itiraz olarak nitelendirilmesi ve alacaklı aleyhine para cezasına hükmolunması isabetsiz olup, kararın bu nedenle bozulması gerekir ise de, yapılan yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını zorunlu kılmadığından kararın düzeltilerek onanması gerekmiştir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile Edremit İcra Hukuk Mahkemesi'nin 14/12/2021 tarihli ve 2013/138 E. 2021/419 K. sayılı kararının hüküm bölümünün 1. bendinde yer alan “Davacının imzaya itirazının kabulüne” sözcüklerinin silinerek karar metninden çıkartılmasına, yerine “Davacının borca itirazının kabulüne” sözcüklerinin yazılmasına, hüküm bölümünün para cezasına ilişkin 4. bendinin silinerek karar metninden tamamen çıkarılmasına, kararın düzeltilmiş bu şekliyle İİK'nun 366. ve HUMK’nun 438. maddeleri uyarınca (ONANMASINA), karar düzelterek onandığından harç alınmasına yer olmadığına, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07/04/2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.