Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2021/10438 Esas 2022/7522 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

İcra mahkemesine yapılan başvuruda, takip dışı (3. kişi) davalı şirketin, haciz ihbarnamesine itiraz ettiği ve alacaklı tarafından cezalandırılması ve tazminata mahkum edilmesi talep edildiği, ancak mahkemece tazminat talebinin reddine ve sanıkların ayrı ayrı beraatine karar verildiği belirtiliyor. Davacı tarafın istinaf başvurusunda da esastan reddedildiği ifade ediliyor. Ancak İİK’nın 89/4. maddesine göre üçüncü şahıs, haciz ihbarnamesine verdiği cevabın aksini ispat edemiyorsa cezalandırılabilir ve tazminata mahkum edilebilir. Bu nedenle davacı alacaklının temyiz itirazları kabul edilerek 89/4. maddesi uyarınca dairece bilirkişi incelemesi yapılması gerektiği belirtiliyor. Hukuk Dairesi ise bu görüşe katılıyor ve kararı kaldırarak dosyanın yeniden değerlendirilmesini talep ediyor. Kararda, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nin 364/2. maddesi ve HMK’nin 373/1. maddesi de detaylı bir şekilde açıklanıyor.

MAHKEMESİ :Ceza Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı vekili, icra mahkemesine başvurusunda, takip dışı (3. kişi) davalı ... ... Ve İnşaat Turizm Nakliyat Gıda Sanayi Anonim Şti'ne gönderilen haciz ihbarnamesine itiraz edildiğini, 89/1 haciz ihbarnamesine itirazın haksız olduğunu ileri sürerek, İİK'nun 338. maddesi gereğince sanıkların cezalandırılması ile 89/4. maddesi uyarınca tazminata hükmedilmesini talep ettiği, mahkemece üçüncü kişi şirket adına tebliğ edilen birinci haciz ihbarnamesine vekil aracılığı ile itiraz edildiği, cezaların şahsiliği prensibi nedeniyle suçun oluşmadığı, ortada haksız bir eylem söz konusu olmadığı için tazminat talebinin de reddi gerektiği gerekçesiyle sanıkların ayrı ayrı beraatlerine ve tazminat talebinin reddine dair karar verilmesi üzerine davacı tarafın istinaf yoluna başvurduğu ve Bölge Adliye Mahkemesi'nce istinaf başvurusunun esastan reddine dair karar verildiği, kararın davacı vekili tarafından tazminat yönünden temyiz edildiği görülmektedir.
Somut olayda, 3.kişi şirketin haciz ihbarnamesine vekili aracılığıyla itiraz etmesi nedeniyle, tazminat isteminin haksız fiile dayanan bir tazminat olduğu ve gerçeğe aykırı beyanda bulunmak suçunun oluşmadığı ve ortada haksız fiil bulunmadığı gerekçesiyle mahkemece tazminat isteminin reddine karar verildiği, her ne kadar davaya konu haciz ihbarnamesine vekil tarafından itiraz edilmiş ise de; vekil tarafından yapılan itiraz ancak ceza hukuku anlamında suçun oluşumunu ve cezaların şahsiliği prensibi gereğince vekilin beyanlarından dolayı asilin cezalandırılmasını engeller. Ancak vekilin asil adına yapmış olduğu itiraz hukuki anlamda geçerli olup, tazminat davası açısından asili bağlayacağı ve bu nedenle eğer şartları var ise tazminata hükmedilmesini gerektirir.
İİK’nın 89/4. maddesine göre “üçüncü şahıs, haciz ihbarnamesine müddeti içinde itiraz ederse, alacaklı, üçüncü şahsın verdiği cevabın aksini tetkik merciinde ispat ederek üçüncü şahsın İİK'nun 338/1. maddesi hükmüne göre cezalandırılmasını ve ayrıca tazminata mahkum edilmesini isteyebilir. Tetkik mercii, tazminat hakkındaki davayı genel hükümlere göre halleder.” hükmü karşısında haciz ihbarnamesine verilen cevabın gerçeğe aykırı olduğu iddiası nedeniyle üçüncü kişinin cezalandırılması isteği cezanın kişiselliği prensibi de dikkate alınmak suretiyle ayrı bir yargılama usulüne tabi olup, tazminat istemi yönünden davanın genel hükümlere göre çözümlenmesi gerekir.
O halde, 3. Kişi ... ... Ve İnşaat Turizm Nakliyat Gıda Sanayi Anonim Şti'nin, asıl borçlu ... Grup Enerji Tic. Ltd. Şti.'ne, haciz ihbarnamesinin tebliğ tarihi itibariyle kesinleşmiş ve muaccel bir borcunun bulunup bulunmadığının tespiti için her iki tarafa ait tüm ticari defter ve belgeler ile 2019 yılına ait ticari defterlerle birlikte banka hesapları ile asıl borçlu ile 3. şahıs arasında düzenlenen sözleşme hükümleri de dikkate alınarak, (her iki şirketin 2019 yılına ait defter kayıtlarını oluşturan defter ve belgelerin ,Fatura, Çek, Hakediş, Teminat Mektubu, Avansla ödemeleri, Banka dekontları vb. evrakların) üzerinde karşılaştırmalı olarak bilirkişi incelemesi yaptırılıp, 89/1. haciz ihbarnamesinin tebliğ tarihi itibariyle borçlunun 3. şahıs şirketten kesinleşmiş ve muaccel bir alacağının olup olmadığının net olarak tespit edilerek sonucuna göre hukuki durumun tayin ve takdiri yerine, bilirkişi incelemesi yapılmaksızın yazılı gerekçe ile hüküm tesisi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Davacı alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nin 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nin 373/1. maddesi uyarınca, ... Bölge Adliye Mahkemesi 24. Ceza Dairesinin 22/03/2021 tarih ve 2021/98 E.-2021/631 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, ... 5. İcra Ceza Mahkemesi’nin 23/06/2020 tarihli, 2019/710 (E) ve 2020/142 (K) sayılı kararının BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, 21/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.