Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2022/8577 Esas 2022/9596 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
12. Hukuk Dairesi
Esas No: 2022/8577
Karar No: 2022/9596
Karar Tarihi: 29.09.2022

Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2022/8577 Esas 2022/9596 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Mahkeme, şikayetçilerin ihalenin feshi talebinin reddedilmesi nedeniyle verilen para cezasının oranının %10 yerine %5 olması gerektiğine karar vermiştir. Buna göre, Bölge Adliye Mahkemesi kararının para cezasına ilişkin kısmı düzeltilerek onanmasına karar verildi. Kanunlar arasında yapılan değişiklikler ve ölçülülük ilkesi göz önüne alındığında, İİK'nun 134/5-3 maddesi gereğince fesih gerekçeleri ve fesih isteyenlerin sıfatı göz önünde bulundurulduğunda davanın ihale sürecini uzatmaya matuf olmadığı anlaşıldığından, para cezasının %5 oranında belirlenmesinin hak, hukuk ve ölçülülük ilkelerine uygun olacağı belirtilmiştir. Kanunlar arasındaki bağlantı ise şu şekildedir: İİK'nun 134/5-3 maddesi; 6100 sayılı HMK'nun 370/2. maddesi; 24/11/2021 tarih ve 7343 sayılı Kanun'un Geçici Madde 18/4. maddesi.
12. Hukuk Dairesi         2022/8577 E.  ,  2022/9596 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi

    Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki asıl ve birleşen dava davacıları tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
    1-Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında yazılı gerekçelere göre, şikayetçilerin ihalenin feshi talebinin reddine yönelik temyiz itirazları ile aşağıdaki bendin dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
    2-Şikayetçiler aleyhine taktir edilen para cezasına ilişkin re'sen yapılan değerlendirmede;
    İİK'nun ihalenin feshi şikayetine ilişkin usül ve esasları belirten 134. maddesine 24/11/2021 tarih ve 7343 sayılı Yasa' nın 27.maddesi ile eklenen fıkra ile;
    " İhalenin feshi talebi üzerine icra mahkemesi talep tarihinden itibaren yirmi gün içinde duruşma yapar ve taraflar gelmeseler bile icap eden kararı verir.
    Ancak ihalenin feshi talebinin usulden reddi gereken hâllerde duruşma yapılmadan da karar verilebilir. İcra mahkemesi;
    1. Satış isteyen alacaklı, borçlu, mahcuzun resmî sicilinde kayıtlı olan ilgililer ve sınırlı
    ayni hak sahipleri ile pey sürmek suretiyle ihaleye iştirak edenler dışında kalan kişilerce talep edilmesi nedeniyle,
    2. Satış isteyen alacaklı, borçlu, mahcuzun resmî sicilinde kayıtlı olan ilgililer ve sınırlı ayni hak sahipleri dışında kalan kişiler bakımından feragat nedeniyle,
    3. İşin esasına girerek,
    talebin reddine karar verirse ihalenin feshini talep edeni feshi istenen ihale bedelinin yüzde onuna kadar para cezasına mahkûm eder. " hükmü getirilmiştir.
    Düzenlemenin gerekçesi, ihalenin feshi talebi yukarıdaki sebeplerle reddedilen davacının ihale sürecini uzatma amacı ile hareket edip, etmediğine ve fesih iddiasının ağırlığına göre para cezasının taktir edilebilmesini sağlamaktır.
    Mahkeme, para cezasına hükmedecekse oranını davacının ihale sürecini uzatma amacı ile hareket edip, etmediğine ve fesih iddiasının ağırlığına göre ölçülü şekilde belirlemelidir.
    Para cezasının oranı, hem istinaf aşamasında, hemde temyiz aşamasında re' sen değerlendirilir.
    Para cezasının oranına ilişkin değişikliğin, ne zaman, ne şekilde uygulanacağına ilişkin olarak İİK'na 24/11/2021 tarih ve 7343 sayılı Yasa' nın 33. maddesi ile eklenen GEÇİCİ MADDE 18/4. maddesi;
    " 134 üncü maddede bu maddeyi ihdas eden Kanunla yapılan değişiklikler, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte ilk derece mahkemeleri ve bölge adliye mahkemeleri ile Yargıtayda görülmekte olan ihalenin feshi talepleri hakkında uygulanmaz. Ancak, ihale bedelinin yüzde onuna kadar para cezasına mahkûmiyete ilişkin hüküm görülmekte olan ihalenin feshi talepleri hakkında da uygulanır. Temyiz kanun yolu incelemesi aşamasında bulunan dosyalar bakımından para cezasının oranına ilişkin olarak yapılan değişiklik tek başına bozma nedeni yapılamaz. Yargıtay değişikliği uygulamak suretiyle hükmü düzeltebilir. " hükmünü içermektedir.
    Bu yasal düzenlemeler ve lehe değişiklik dikkate alınarak ihalenin feshi talebinin esastan reddi nedeni ile şikayetçi aleyhine hükmedilen para cezasının oranı değerlendirildiğinde;
    Somut uyuşmazlıkta, şikayetçiler aleyhine ihale bedelinin % 10' u oranında para cezasına hükmedilmiş ise de, 7343 sayılı Kanun'la değişik İİK'nun 134/5-3 maddesi gereğince fesih gerekçeleri ve fesih isteyenlerin sıfatı gözönünde bulundurulduğunda davanın ihale sürecini uzatmaya matuf olmadığı görülmekle, Anayasa'nın 13.maddesinde düzenlenen ölçülülük ilkesi de nazara alınarak ihale bedelinin %10' u olarak belirlenen para cezasının %5 oranında belirlenmesinin hak, nesafet ve ölçülülük ilkelerine uygun olacağı anlaşıldığından, Bölge Adliye Mahkemesi kararının para cezası yönünden düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
    Sonuç: Şikayetçilerin temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi’nin 10.05.2022 tarih ve 2021/3333 E. 2022/1310K. sayılı kararının, hüküm fıkrasının para cezasına ilişkin “1-b” numaralı bendinde yer alan “ %10’u tutarında para cezası ile (51.000,00TL) ” ibaresinin hüküm fıkrasından çıkarılarak yerine “ % 5’i tutarında para cezası” ibaresinin yazılmasına, Bölge Adliye Mahkemesi kararının 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2 ve 7343 sayılı Yasa' nın 33.maddesi ile eklenen GEÇİCİ MADDE 18/4. maddelerinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 370/2. maddesi uyarınca bu şekli ile DÜZELTİLEREK ONANMASINA, harç alınmasına yer olmadığına, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine, dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 29.09.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.


    Hemen Ara