Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2022/4027 Esas 2022/11362 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi, alacaklı tarafından ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla başlatılan ilamlı takipte borçlu, takip konusu borcun döviz kredisinden kaynaklandığını iddia ederek takibin iptalini talep etti. İcra mahkemesi, şikayetin kabulüne ve takibin iptaline karar verdi. Karara karşı alacaklı tarafından istinaf yoluna başvuruldu. Mahkeme, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verdi. Ancak borçlu, aynı takip dosyasının iptali için icra mahkemesine başvurdu ve takibin iptaline karar verildi. Daire, şikayete konu icra takibinin iptal edildiği anlaşıldığı için davanın kabulüyle takibin iptaline hükmedilmesini isabetsiz buldu ve bozdu. İİK'nun 364/2. maddesiyle uygulanması gereken HMK'nun 373/1. maddesi gereği, istinaf talebinin esastan reddine ilişkin karar kaldırılarak, icra hukuk mahkemesinin kararı bozuldu. HMK'nun 303/1 maddesi, bir davaya ait şekli anlamda kesinleşmiş hükmün diğer bir davada maddi anlamda kesin hüküm oluşturabilmesi için, her iki davanın taraflarının, dava sebeplerinin ve ilk davanın hüküm fıkrası ile ikinci davaya ait talep sonucunun aynı olması gerektiğini belirtmektedir. HMK'nun 114/1-i maddesi uyarınca kesin hüküm dava şartıdır ve HMK'nun 115/2. maddesi de dava şartı noksanlığı nedeniyle davanın usulden reddedilmesini zorunlu kılmıştır.

MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı tarafından ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla başlatılan ilamlı takipte, borçlunun icra mahkemesine başvurusunda takip konusu borcun döviz kredisinden kaynaklandığını, Türk Lirası cinsi üzerinden tesis edilen taşınmaz rehninin yabancı para borcunun teminatı olamayacağını iddia ederek takibin iptalini talep ettiği, mahkemece şikayetin kabulüne ve takibin iptaline karar verildiği, karara karşı alacaklı tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği görülmüştür.
İcra mahkemesi kararları, kural olarak maddi anlamda kesin hüküm teşkil etmemekle birlikte, aynı takip dosyası nedeniyle, aynı taraflar arasında ve aynı konuda daha önce verilen icra mahkemesi kararları, kesinleşmek koşuluyla sonraki şikayet yönünden birbirlerine karşı kesin hüküm teşkil ederler.
HMK'nun 303/1 maddesi; “Bir davaya ait şeklî anlamda kesinleşmiş olan hükmün, diğer bir davada maddi anlamda kesin hüküm oluşturabilmesi için, her iki davanın taraflarının, dava sebeplerinin ve ilk davanın hüküm fıkrası ile ikinci davaya ait talep sonucunun aynı olması gerekir” hükmünü içermektedir.
HMK'nun 114/1-i maddesi uyarınca kesin hüküm dava şartı olup, HMK'nun 115/2. maddesi, dava şartı noksanlığı nedeniyle davanın usulden reddedilmesini zorunlu kılmıştır.
Somut olayda, borçlunun, 28/07/2020 tarihinde, aynı takip dosyasının iptali için icra mahkemesine başvurduğu, Gaziantep 3.İcra Hukuk Mahkemesinin 04/09/2020 tarih ve 2020/273 E.-304 K. sayılı kararı ile şikayetin kabulüne ve takibin iptaline karar verildiği, kararın 03/08/2021 tarihinde kesinleştiği görülmektedir.
O halde; şikayete konu icra takibinin iptal edildiği anlaşılmakla Mahkemece konusuz kalan şikayet hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekirken davanın kabulüyle takibin iptaline hükmedilmesi isabetsiz olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ :Yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddesi uyarınca, Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi’nin istinaf talebinin esastan reddine ilişkin 17/02/2022 tarih ve 2021/1610 E. - 2022/303 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA ve Gaziantep 2. İcra Hukuk Mahkemesi'nin 13/07/2021 tarih, 2020/289 E. 2021/476K. sayılı kararının BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesi'ne, kararın bir örneğinin de, Bölge Adliye Mahkemesi’ne gönderilmesine, 01/11/2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.