Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2020/5258 Esas 2022/1703 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Karar, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi tarafından verilmiştir. Davacı vekili, sözleşmenin erken feshedilmesi nedeniyle cezai şart, SPA gelirleri, taşınma masrafları, yatırım maliyetleri olmak üzere toplam 373.062,23 TL alacağın tahsili talep etmiştir. Davalı-karşı davacı vekili, asıl davanın reddini talep etmiştir. Hakem heyeti tarafından sözleşmenin kiralayan tarafından haksız feshedildiği tespit edilerek davalı-karşı davacıdan cezai şart bedeli olan 100.000 TL ve diğer alacaklarının tahsili kararlaştırılmıştır. Davalı-karşı davacı bu kararın iptali için dava açmıştır ancak Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan inceleme sonucu hakem kararının iptal edilmesine yönelik bir sebeb bulunmadığına karar verilmiştir. Kanun maddeleri olarak HMK'nın hakem kararlarının iptaline ilişkin 439. maddesi ve HMK m.448 hükmü anılmıştır.

MAHKEMESİ : İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 12. HUKUK DAİRESİ (İLK DERECE SIFATIYLA)




TÜRK MİLLETİ ADINA

Hakem Kurulu Heyetince verilen 11.05.2016 gün ve 2016/1 sayılı kararın iptali istemi ile İlk Derece Mahkemesi sıfatıyla Bölge Adliye Mahkemesine açılan davanın yargılaması sonucunda davanın reddine ilişkin verilen 06.02.2020 gün 2019/5-2020/2 sayılı karar, yasal sürede duruşmalı olarak davalı-karşı davacı vekilince temyiz edilmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, duruşma için belirlenen 08.03.2022 günü hazır bulunan davacı-karşı davalı vekili Av. ...ile davalı-karşı davacı vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Hakem heyetinde görülen asıl davada davacı vekili, sözleşmenin erken feshedilmesi nedeniyle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, cezai şart, SPA gelirleri, taşınma masrafları, yatırım maliyetleri olmak üzere toplam 373.062,23 TL alacağın tahsili talep etmiştir.
Davalı-karşı davacı vekili, asıl davanın reddini, karşı davada ise işletme sözleşmesinin haksız feshi nedeniyle cezai şart alacağı ve cari hesaba dayalı takibe yapılan itirazın iptalini talep etmiştir.
Hakem heyeti tarafından, 5 yıl süreli yapılan sözleşme ile kiracı-işletici tarafından işletme yatırımı yapılarak faaliyete geçen SPA merkezinin istenen seviyede gelir elde edemediği, bunun üzerine kiracının geliri arttırmak amacıyla internet ortamında ilanlar vermeye başladığı, davalı tarafça bu ilanların otelin ticari itibarını zedelediği belirtilerek ilanların kaldırılması için ihtarname keşide edildiği, ilanların devamı üzerine bu kez kira bedelinin eksik ödendiği gerekçesiyle eksik ödenen kira bedelleri fatura edilerek ödeme talep edildiği, Aralık 2011-Ocak 2013 arası dönem için kira bedeli 14.000.- TL+KDV olarak ödendiği, faturalar bu şekilde düzenlenerek kiracı işletene bildirildiği, her iki tarafın ticari defterlerinde bu dönem için kiranın 14.000+KDV olduğu kabul edildiği, faturalara ilerde işletmenin kara geçmesi halinde noksan kira bedellerinin tahsil edileceğine ilişkin bir şerh düşülmediği, 13 aylık dönem için bu miktar ödemeyi kabul edip fatura düzenlenmesi ile kiralayanın, kiracı işletici lehine lütufta bulunduğu,edimlerin rıza ile ifasından sonra şekil eksikliği ileri sürülmesinin MK 2'ye aykırı olduğu, kiralayan tarafından 14.000.-TL+KDV bedelli faturalar düzenlenip kiracıya göndermekle sözleşmeyi ihlal edenin kiralayan olduğu, kira bedelinin fatura edildiği üzere uygulanması hususunda zımmen anlaşıldığı, davalı-karşı davacının kök bilirkişi raporu alındıktan sonra duruşma yapılması talebinde bulunduğu, karşı yanın duruşma yapılmasına gerek olmadığını beyan ettiği, bu hususta bir mutabakat da bulunmadığından, duruşma açılmasına gerek olmadığına karar verildiği, taraflar arasındaki sözleşmenin kiralayan tarafından haksız fesih edildiğinden kira sözleşmesinde belirlenen 4 aylık kira bedeli olan 100.000.-TL cezai şartın davalı-karşı davacıdan tahsiline, haksız fesih nedeniyle işleticinin yaptığı yatırım giderlerinden işletilen döneme ait amortisman düşülerek geriye kalan 98.221,74 TL yatırım gideri, feshe kadar 90.958,53 TL, ödenmeyen SPA geliri, 1.416.- TL taşıma gideri olmak üzere toplam 290.595,27 TL'nin davalı-karşı davacıdan 22/07/2013 takip tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile tahsiline, fazlaya dair istemin reddine, davalı -karşı davacının davasının reddine karar verilmiştir.
Davalı-karşı davacı Nişantaşı Tur. A.Ş. vekili; taraflar arasındaki hakem sözleşmesinin gerek imza tarihi, gerekse uyuşmazlığın çözümünün HUMK'a göre olacağı yönündeki açık hükmü nedeniyle 1086 sayılı HUMK'a tabi kılındığını, Yargıtay'ca iptal davası değil temyiz davası açılması gerektiğinin vurgulandığını, tahkim yargılaması aşamasında Hakem Heyetince uyuşmazlığa uygulanacak yasa hükmünün yanlış değerlendirildiğini, Hakem Kurulu'nca 6 aylık süre aşıldıktan sonra tesis edilen kararın kanunun emredici düzenlemesine aykırı olduğunu, Hakem sözleşmesinde açıkça düzenlenmesine rağmen uyuşmazlığın taraflarca belirlenen maddi hukuk kurallarına göre çözümlenmediğini, duruşma talebine rağmen dosya üzerinden neticelendirildiğini, Hakem Heyetinin fiilen müzakere yapmak üzere bir araya gelmediğini, maddi bir hukuk kuralının uygulamasında açık ve fahiş bir hataya düştüklerini, taraflar arasındaki yazılı sözleşmenin sözleşme hükmündeki açık düzenlemenin aksine değiştirilebileceğini karara bağladıklarını, bu nedenlerle hukuka aykırı hakem kararının bozulmasını talep etmiştir.
Davacı-karşı davalı Abay Güzellik Merkezi ... Ltd. Şti. vekili; kanun koyucunun tahkim yargılamasında özel bir geçiş hükmü getirmemesi nedeniyle HMK m.448 hükmünün uygulanacağını ve hakem kararına karşı iptal davası prosedürünün işletileceğini, bir usuli işlemi tamamlandıktan sonra yürürlüğe giren yeni düzenlemenin, tamamlanmış işlemleri etkilemeyeceğini,hakem kurulunca verilen süre içerisinde, davacının tahkim süresinin 14/05/2016 tarihinden itibaren 6 ay daha uzatılmasını bizzat talep ettiğini, temyiz itirazlarının kötü niyetli olduğu HMK 29 ve 2. maddesine aykırı olduğunu, bilirkişi raporuna itirazlar sonucu ek rapor alındığını, hakem heyetinin belli aralıklarla toplandığını ve toplantı tutanaklarını her iki tarafa tebliğ ettiğini, davalı-karşı davacı iddialarının soyut olduğunu, bu nedenlerle hakem kurulu kararının onanmasını talep etmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince, davalı-karşı davacı vekili tarafından açılan iptal davasında re'sen incelenmesi gereken kamu düzenine aykırılık ve tahkime elverişli olmama hali bulunmadığı gibi, davacı tarafça tahkim süresinin aşıldığı, hukuki dinlenilme hakkının ihlal edildiğine yönelik sebeblerinin yerinde olmadığı ve esasa yönelik ileri sürülen iptal sebeplerinin işin esasına girilmesini gerektirdiği, hakem yargılamasında esasa ilişkin sebeplerin HMK'nın 439. maddesi gereğince iptal sebebi yapılamayacağı gerekçesiyle, açılan iptal davasının reddine karar verilmiştir.
Kararı davalı-karşı davacı vekili temyiz etmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi'nce ilk derece mahkemesi sıfatıyla yapılan yargılama ve HMK’nın hakem kararlarının iptaline ilişkin 439. maddesi hükmü gözetildiğinde, verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davalı-karşı davacı vekilinin temyiz isteminin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın ONANMASINA, takdir olunan 3.815,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya verilmesine, aşağıda yazılı bakiye 26,30 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalı-karşı davacıdan alınmasına, 10/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.