Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2012/15837 Esas 2013/1395 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
19. Hukuk Dairesi
Esas No: 2012/15837
Karar No: 2013/1395
Karar Tarihi: 24.01.2013

Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2012/15837 Esas 2013/1395 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davalı şirket tarafından keşide edilen ve diğer davalının lehdar olduğu çek, lehdara verilmeden zayi olmuştur. Davacı, çekteki imzaların sahte olduğunu ve ciro silsilesinin kopuk olduğunu belirterek müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir. Bir davalı ise iyi niyetli hamil olduğunu belirtmiş ve davanın reddedilmesini istemiştir. Bilirkişi incelemesi sonucunda çekteki davalı şirketin lehdarına ait ciro imzasının sahte olduğu anlaşılmıştır. Bu nedenle, davalı şirket davaya konu çekten dolayı sorumlu tutulamaz. Ancak TTK'nın 589. maddesi gereği çekin keşidecisi olan davacı şirket de sorumlu tutulmalıdır. Mahkeme kararı, yukarıdaki gerekçelerle oy çokluğuyla bozulmuştur. TTK'nın 702. maddesi, cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kimsenin son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde salâhiyetli hâmil sayıldığını belirtmektedir. TTK'nın 589. maddesi ise, çekin keşidecisi olan ve imzası hakkında tartışma olmayan şirketin davaya konu çekten dolayı sorumlu tutulması gerektiğini düzenlemektedir.
19. Hukuk Dairesi         2012/15837 E.  ,  2013/1395 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

    Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı ... vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

    - K A R A R -

    Davacı vekili, müvekkillerinden şirket tarafından keşide edilen ve diğer davalının lehdar olduğu 15.12.2009 keşide tarihli 36.750.TL bedelli çekin lehdara verilmeden zayi olduğunu, çekteki lehdar imzasının sahte olduğunu bu nedenle ciro silsilesinin kopuk olduğunu, davalıların haklı ve meşru hamil olmadıklarını belirterek müvekkillerinin bu çekten dolayı borçlu olmadıklarının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
    Davalılardan ... vekili,davaya konu çekin müvekkiline diğer davalı ... şirketinden ciro yoluyla geçtiğini, müvekkilinin iyi niyetli hamil olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir. Diğer davalı şirket davaya cevap vermemiştir.
    Mahkemece iddia, cevap ve toplanan deliller doğrultusunda davaya konu çekin davacılardan ... tarafından keşide edilen çekin lehdarı olan diğer davacı ..."in imzasının bu kişinin eli ürünü olmadığı, bu nedenle çekteki ciro silsilesinin kopuk olduğu ve dolayısıyla davalıların haklı hamil olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş hüküm davalılardan ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
    Dava, çekteki ciro imzasının sahte olduğu iddiası ile açılan menfi tespit davasıdır.
    Mahkemece yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda davalılardan ... keşidecisi olduğu diğer davalı ..."in lehdarı olduğu dava konusu çekteki davalı ..."e ait ciro imzasının sahte olduğu anlaşılmıştır. Bu durumda davalı ..."in davaya konu çekten dolayı sorumlu tutulması mümkün değildir. Ancak TTK."nun 589. maddesinde düzenlenen imzaların istiklali ilkesi gereğince çekin keşidecisi olan ve imzası hakkında tartışma olmayan davacı ..."nin davaya konu çekten dolayı mahkemece sorumlu tutulmaması usul ve yasaya uygun değildir. Mahkemece bu husus gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
    SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün oyçokluğuyla BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 24.01.2013 gününde oyçoğunluğuyla karar verildi.

    KARŞI OY YAZISI

    TTK’nın 702. maddesinin 1. cümlesinde; “ Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kimse son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde salâhiyetli hâmil sayılır.” denmektedir. Bu maddeye göre ilk cironun lehtara ait olması gerekir. Somut olayda ilk cironun davacı-lehdar ... tarafından yapılmadığı saptandığından ciro silsilesinde kopukluk oluşmuştur. Bu nedenle ... Yetkili hamil sayılamayacağından davacı-keşideci şirkete müracaat edemez. Mahkemece, davacının söz konusu çek nedeniyle borçlu olmadığının tespitine ilişkin kararı bu sebeple isabetli olup hüküm onanmalıdır. Sayın çoğunluğun bozmaya ilişkin görüş ve düşünceye iştirak edemiyorum.

    Hemen Ara