Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2020/6130 Esas 2022/3131 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 12. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 13.03.2018 tarih ve 2013/112 E- 2018/212 K. sayılı kararın davacı vekili ve davalı Aksaş Deri Mamülleri ve Oto. San. Tic. A.Ş. vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf istemlerinin esastan reddine-kısmen kabulüne dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi'nce verilen 21.05.2020 tarih ve 2018/1135 E- 2020/519 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davalı Aksaş Deri Mamülleri ve Oto. San. Tİc. A.Ş. vekili duruşmalı, davalı müflis Derpa Otomotiv Tic. Ltd. Şti. adına İstanbul 3. İflas Müdürlüğü vekilince duruşmasız olarak istenmiş, UYAP sistemi üzerinden 09.03.2022 tarihinde davalı Aksaş Deri Mamülleri ve Oto. San. Tic. A.Ş. vekili tarafından verilen temyizden feragat dilekçesi de dikkate alınarak dosyanın incelemesinin yapılmasına karar verildikten sonra duruşma için belirlenen 19.04.2022 günü tebligata rağmen gelen olmadığı yoklama ile anlaşıldı, duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davacının davalı Aksaş A.Ş'den 22.07.2010 tarihinde araç satış sözleşmesi ile 34 BC 2828 (yeni plaka 07 ANT 14) plaka no’lu aracı 182.000.-TL'ye satın aldığını, 16.11.2012 tarihinde İstanbul 11. Sulh Ceza Mahkemesi'nin 17.10.2012 tarihli, 2012/613 D.iş sayılı kararı gerekçe gösterilerek araca elkonulduğunu, Antalya 11. Noterliği'nden gönderilen 23.11.2012 tarih 30816 yevmiye no’lu ihtarname ile durumun ihtar edilip, davalılar hakkında icra takibi başlatıldığını, takibe davalılar tarafından itiraz edildiğini, aracın hukuki/gizli ayıplı olması ve zapt edilmesi sebebiyle satıcı ve ithalatçı sıfatıyla davalıların müteselsilen sorumluluğunun bulunduğunu, davacının ithalat işlemlerindeki usulsüzlüğü bilmesinin mümkün olmadığını, satıcı ve ithalatçının ise ayıp hususunu kötüniyetle gizlediklerini belirterek davalıların itirazının iptali ile aleyhlerine icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Aksaş Deri Mamülleri ve Oto. San. Tic. A.Ş. vekili, davacının hukuki dayanak olarak belirttiği zapta/ayıba karşı tekeffül hükümleri gereği aracın satım tarihi olan 22.07.2010 nazara alındığında BK 231. maddesi uyarınca talebin zamanaşımına uğradığını, aracın el konulmasına sebep olarak gösterilen hususların hiçbirisinin davalı firma ile ilgisi bulunmadığını, dava konusu aracın ÇiftKurtlar Grubuna bağlı Çeltur Oto. San. Tic. Ltd. Şti. isimli firmadan 21.05.2007 tarihinde 150.030.-TL bedelle satın alındığını, aracın Çiftkurtlar Mcv Otomotiv Ltd. Şti. tarafından Türkiye'ye ithal edildiğini, davalının ithalat işlemine hiçbir dahlinin bulunmadığı gibi ithalata ilişkin somut durumu bilmesinin de söz konusu olmadığını, davacının aracı 91.000 USD bedelle aldığını davalının alım-satım arasında zarar göstermemek adına fatura bedelinin yüksek tutulduğunu; bu durum davacının da menfaatine olduğu için itiraz etmediğini, davalının sebep olduğu ayıp ya da zapt durumunun söz konusu olmadığını, davacının faizin iştilmesini istediği tarihin icra takip talebi ile dava dilekçesinde farklı olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı Çiftkurtlar MVC Oto. Tic. Ltd Şti.vekili, diğer davalının aracı dava dışı üçüncü kişiden almış olduğundan davalının pasif husumet ehliyetinin bulunmadığını, davanın zamanaşımı süresi geçtikten sonra açıldığını, satın aldığı 22.07.2010 tarihi ile el konulduğu tarih arasında davacının aracı kullandığını, o nedenle 22.07.2010 tarihinden itibaren faiz istenmesinin sebepsiz zenginleşme teşkil ettiğini, bunun kabulü halinde yararlandığı dönemin ve kullanımdan dolayı araç bedelindeki düşüklüğün dikkate alınması gerektiğini, satım sözleşmesinden doğan hak ve alacakların sözleşme tarafları arasında hüküm ifade ettiğini, müvekkilinin sözleşmenin tarafı olmadığını, sözleşmenin hak ve yükümlülüklerinin sadece taraflar arasında ileri sürülebileceğini, satın alınanın başkasına devri halinde sözleşmeden dönme hakkının bulunmadığını ancak bedelin indirilmesinin talep edilebileceğini (BK m. 203- TBK. m. 228) ileri sürerek davanın reddini istemiştir.
İlk derece mahkemesince,davacının ...plakalı aracın ithalatçısı olan Müflis Derpa Otomotiv Ticaret Ltd. Şti. (eski unvanı Çiftkurtlar MVC)'ye gizli ayıp nedeniyle başvuramayacağından bu davalı yönünden davacının aktif husumet ehliyeti olmadığı, TBK m.146 hükmü gereğince zamanaşımı süresi 10 yıl olup zamanaşımı süresinin dolmadığı, davacının davalı Aksaş Deri Mamülleri ve Oto. San. Tic. A.Ş.’ye araç bedeli olarak 22.07.2010 tarihli fatura ile KDV dahil 182.000.-TL ödediğinin taraflar arasında tartışmasız olduğu, icra takip dosyasında araç bedeli olarak davacının ödediği 182.000.-TL ile işlemiş faiz talebinde bulunduğu, icra takibinden önce davalı Aksaş Deri Mamülleri ve Oto. San. Tic. A.Ş.’nin davacıya gönderdiği ihtarname ile temerrüde düştüğü gerekçesiyle davalı Çift Kurt Otomotiv Ltd. Şti. yönünden davanın reddine, diğer davalı yönünde ise 6.382,47 TL işlemiş faizinde araç bedeli ile birlikte tahsiline, icra inkar tazminatı koşulları oluşmadığından reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, davacı ve davalı Aksaş Deri Mamülleri ve Oto. San. Tic. A.Ş. vekili, istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
Bölge adliye mahkemesince, satım sözleşmesinin imzalandığı 22.07.2010 tarihinde yürürlükte olan mülga 818 sayılı BK hükümleri uygulanması gerektiği, satım sözleşmesine konu araca el konulmak suretiyle araç alıcı olan davacının elinden alındığından BK 189 madde ve devamı uyarınca zapttan sorumluluk hükümlerinin uygulanacağı, satım sözleşmesine konu araca el konulduğundan satıcı satılanın zaptı nedeniyle sorumlu olduğu ve BK'da zapt nedeniyle satıcının sorumluluğu için özel bir zamanaşımı düzenlenmemiş olduğundan davanın 10 yıllık genel zamanaşımına tabii olduğu, davalı Çiftkurtlar...Ltd.Şti.’nin sözleşmeye konu aracın ithalatçısı olup BK'da zapta karşı tekeffül borcun sadece satıcıya yüklenmiş olup ticari nitelikteki satımlarda ithalatçı ile satıcı arasında bu hususta müteselsil sorumluluk bulunmadığından davalı ithalatçının taraf olmadığı satım
sözleşmesi nedeniyle sorumluluğunun bulunmadığı, ancak ithal ettiği davaya konu araç nedeniyle uğranılan zarardan haksız fiil hükümleri uyarınca sorumlu olacağı, BK'nın 192.maddesi uyarınca, satıcının kusurlu olup olmadığına da bakılmaksızın satılana elkonulmasından sorumlu olduğu ve İstanbul 1.Ağır Ceza Mahkemesi'nin 2014/333 Esas sayılı dosyası ile aracı ithal eden firma yetkilileri hakkında açılan kamu davasında verilecek kararın bu dava satıcı hakkında olsa dahi satıcının ayıba karşı tekeffül hükümleri uyarınca sorumluluğuna herhangi bir etkisinin bulunmayacağı, ancak haksız fiil hükümleri uyarınca sorumlu olan davalı ithalatcının yetkilileri hakkında yürütülen ceza dosyasının sonucu ithalatcı firmanın sorumluluğu etkileyecek nitelikde ise de BK 53. maddesi uyarınca hukuk hakimi ceza mahkemesinin beraat kararı ile bağlı olmayıp mahkumiyet kararı ve tespit edilen maddi olgular ile bağlı olacağından ve işlenen her suçun aynı zamanda haksız fiil olduğu ancak her haksız fiilin suç oluşturmayacağı da gözetildiğinde somut olayda davalı ithalatcının izinsiz ve usüle aykırı ithalatı ve dolayısıyla kusurlu davranışı nedeniyle araca el konulması ile haksız fiili sabit olduğundan usul ekonomisi uyarınca ceza mahkemesinin sonucunun beklenmesine gerek olmadığı, satım sözleşmesine konu araca el konulması halinde satıcının zapta karşı tekeffül hükümleri uyarınca satım bedelini araca elkoyma, ithalatcının ise haksız fiilin işlendiği tarihten itibaren işleyecek faizi ile alıcıya iade etmesi gerektiği, araç satım bedelinin satım sözleşmesinde gösterilen değerinden daha düşük olduğunun yazılı belge ile de ispatlanamadığı, bu durumda mahkemece davanın davalı satıcı yönünden kabulü ile satım bedeli ve işlemiş faiz alacağı yönünden itirazın iptaline karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı, ancak; davalı ithalatcının haksız fiil hükümleri uyarınca meydana gelen zarardan sorumlu olduğu gözetilmeden yazılı gerekçe ve yanılgı değerlendirme ile davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesinin doğru bulunmadığı bu durumun yeniden yargılama yapılmasını gerektirir bir husus olmadığı gerekçesiyle davalı Aksaş Mamülleri ve Oto. San. Tic. A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun reddine, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile HMK 353(1)b-2 uyarınca hükmün kaldırılmasına, davalı davalı Muflis Derpa Otomotiv Ticaret Ltd. Şti. yönünden davanın kabülü ile alacağın iflas masasına kayıt ve kabulüne karar verilmiştir.
Davalı Müflis Derpa Otomotiv Tic. Ltd. Şti. adına İflas Müdürlüğünün vekili ve diğer davalı şirket kararı temyiz etmiştir.
1-İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak davalı Müflis Derpa Otomotiv Tic. Ltd. Şti. Adına İstanbul 3. İflas Müdürlüğü vekilince yapılan istinaf başvurusu üzerine HMK'nın 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi HMK'nın 369/1. ve 371. maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre davalının temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- İstinaf Mahkemesince verilen karar, davalı Aksaş Deri Mamülleri ve Oto. San. Tic. A.Ş. vekilince temyiz edilmiş ise de, davalı vekili tarafından ibraz edilen 08.03.2022 tarihli dilekçe ile temyiz isteminden feragat edilmiştir. Temyiz eden davalı vekili tarafından ibraz edilen dosyada mevcut vekaletname örneği incelendiğinde vekile temyizden feragat etme yetkisinin tanınmış olduğu görülmüştür. HMK’nın 307. (HUMK’nın 91'inci) maddesine göre feragat, iki taraftan birinin netice-i talebinden vazgeçmesidir. Bu itibarla, davalı vekilinin temyiz isteminin usulüne uygun bulunan feragat nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarda (1) nolu bendde açıklanan nedenlerle, davalı Müflis Derpa Otomotiv Tic. Ltd. Şti. adına İstanbul 3. İflas Müdürlüğü'nün temyiz isteminin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA, (2)nolu bendde açıklanan nedenlerle davalı Aksaş Deri Mamülleri ve Oto. San. Tic. A.Ş. vekilinin temyiz isteminin feragat nedeniyle REDDİNE, HMK'nın 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı bakiye 26,30 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalı Müflis Derpa Otomotiv Tic. Ltd. Şti. adına İstanbul 3. İflas Müdürlüğü'nden alınmasına, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davalı Aksaş Deri Mamülleri ve Oto. San. Tic. A.Ş.'ye iadesine, 19/04/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.