Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2022/2585 Esas 2022/3342 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi, Ticaret Mahkemesi sıfatıyla Didim Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülmekte olan bir davanın usulden reddine karar vermiştir. Dosya, Hakimler ve Savcılar Kurulu'nun kararıyla kurulan Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi'ne gönderilmiş ve bu mahkeme de red kararını onamıştır. Ancak karşı oy yazısında belirtildiği gibi, Görev Kuralları Kanunu'na göre Asliye Ticaret Mahkemesi'nin görev alanına giren türdeki davalara artık Didim Asliye Hukuk Mahkemesi bakamayacağı gibi, eski mahkemenin elindeki dosyaları yeni mahkemeye devretme zorunluluğu da yoktur. Bu nedenle, Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olmadığı ve bozulması gerektiği savunulmaktadır. Görev Kuralları Kanunu'nun 1. maddesi, Ticaret Kanunu'nun 5/2 maddesi ve Adalet Bakanlığı tarafından kurulan mahkemelerin yasal düzenlemeleri kararın gerekçesinde açıklanmıştır.

MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 21.12.2021 tarih ve 2021/577 E. - 2021/222 K. sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalılar vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Dosyanın incelenmesinde; davanın malın ayıplı olmasından dolayı uğranılan zararın tazmini istemine ilişkin olduğu, Didim 2. Asliye Hukuk ( Tic. Mah. Sıf. ) Mahkemesi’nin (Kapatılan) Yargıtay 19.Hukuk Dairesi’nin 11/03/2019 tarih 2017/5223 E. - 2019/1532 K. sayılı bozma ilamı sonrasında 13/09/2021 tarihinde, Hakimler ve Savcılar Kurulu'nun 07/07/2021 tarihli 608 numaralı ve 08/07/2021 tarihli ve 31535 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan kararı ile Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi'nin kurulduğu, kararın 01/09/2021 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanmasına karar verilerek faaliyete başlama tarihi belirlendiği, Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi'nin kurulması ile birlikte mahkemenin dava konusu somut uyuşmazlık bakımından görevsiz hale geldiği gerekçesi ile dosyanın görevli ve yetkili Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi'ne gönderilmesine karar verildiği, dosyanın gönderildiği Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi'nce ise, davanın 01/09/2021 tarihinden önce açıldığı, HSK kararının bu tarihten sonra uygulanması gerektiği, davaların devrine ilişkin bir düzenleme bulunmadığı, dava tarihi itibariyle Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla Didim 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin görevli olduğu, Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi'nin görevli olmadığı gerekçesi ile davanın usulden reddine karar verildiği, bu kararın davalılar vekilince temyiz edildiği anlaşılmıştır.
Mahkemelerin göreviyle ilgili temel düzenlemeyi içeren HMK. 1. maddesi; “Mahkemelerin görevi, ancak kanunla düzenlenir. Göreve ilişkin kurallar, kamu düzenindendir”, hükmünü amirdir. Ticaret mahkemelerinin görevini düzenleyen TTK 5/2. maddesinde ise aynen: “Bir yerde asliye ticaret mahkemesi varsa, asliye hukuk mahkemesinin görevi içinde bulunan ve 4'üncü madde hükmünce ticari sayılan davalarla özel hükümler uyarınca ticaret mahkemesinde görülecek diğer işlere asliye ticaret mahkemesinde bakılır” denilmektedir. Dava tarihinde henüz asliye ticaret mahkemesi bulunmamakla, dava doğru yerde, yani asliye ticaret mahkemesi sıfatı ile asliye hukuk mahkemesinde açılmıştır. Genel görevli asliye mahkemelerinin baktığı işlerin tür ve sayıca çoğalması üzerine zaman zaman uzman mahkemeler kurulmaktadır. Asliye hukuk mahkemeleri bünyesinden ayrılan bazı uzman mahkemelere mevcut dosyaların devrine yönelik geçiş hükümleri konulmuştur. (Aile mahkemelerinin kurulması gibi) Bu halde halen görülmekte olan dosyaların yeni görevli mahkemeye devredilmesi gerektiği izahtan varestedir. Yeni mahkemenin ihdasıyla birlikte işin devrine yönelik özel hüküm bulunmaması halinde ise, mevcut mahkemelerin elindeki dosyaları göndermeksizin esastan karar bağlaması tabii hakim ilkesinin de doğal sonucudur. Belirtilen nedenlerle dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalılar vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde değildir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı, davalılar vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye 21,40 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalılardan alınmasına, 25/04/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY

Dava, ayıplı satım ve hizmet nedeniyle, ödenen bedelin istirdadı istemine ilişkindir.
Somut uyuşmazlıkta, dava, Ticaret Mahkemesi sıfatıyla Didim Asliye Hukuk Mahkemesi'nce görülmekte iken 13.09.2021 gün 2019/270 esas 2021/548 karar sayılı kararla "H.S.K.'nun 07.07.2021 tarih ve 608 sayılı kararı ile Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi'nin kurulduğu, yargı çerçevesinin de Aydın İli mülki sınırları olarak belirlendiği" gerekçesiyle dosyanın Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi'ne gönderilmesine karar verilmiş,
Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 21.12.2021 tarih ve 2021/577-222 sayılı kararı ile de "dava tarihi itibariyle uyuşmazlıkta Didim Asliye 2. Hukuk Mahkemesi'nin görevli olduğu" gerekçesiyle davanın usulden reddine, dosyanın görevli Didim Asliye 2. Hukuk Mahkemesi'ne gönderilmesine karar verilmiş, kararın davacı vekilince temyizi üzerine çoğunluk görüşü doğrultusunda Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi kararı onanmıştır.
Sayın çoğunluğun onama gerekçesine katılamıyorum.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, 6102 sayılı TTK 4/1-f maddesinde ifade edilen ticari dava niteliğindedir.
Nitekim dava, yerel Asliye Hukuk Mahkemesine Ticaret Mahkemesi sıfatıyla açılmıştır.
6102 sayılı TTK 5/3 maddesi ile de Asliye Hukuk Mahkemesi ile Asliye Ticaret Mahkemesinin arasındaki ilişki, görev ilişkisi olarak öngörülmüştür.
Görev kuralları kamu düzeni ile ilgili olup yargılamanın her aşamasında re'sen dikkate alınan kurallardan olup, yargılama süresince mahkemenin uyuşmazlıkta görevli olması gerekmektedir.
5235 sayılı Yasa'nın 5. maddesinde Hakimler ve Savcılar Kurulu'nun olumlu görüşü alınarak Hukuk Mahkemelerinin Adalet Bakanlığınca kurulacağı, Yasa'nın 7. maddesinde de yargı çevresinin Adalet Bakanlığının önerisi üzerine Hakimler ve Savcılar Kurulunca belirleneceği düzenlenmiştir.
Nitekim, açıklanan yasal düzenlemeler gereğince HSK Genel Kurulunun 07.07.2021 tarih ve 608 sayılı kararı ile yargı çevresi Aydın İli mülki sınırları olmak üzere Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi kurulmuş ve 01.09.2021 tarihinde faaliyete geçmiştir.
6102 sayılı TTK 5/2 maddesinin "bir yerde Asliye Ticaret Mahkemesi varsa, Asliye Hukuk Mahkemesinin görevi içinde bulunan ve 4. madde hükmünce ticari sayılan davalarla özel hükümler uyarınca Ticaret Mahkemesinde görülecek diğer işlere Asliye Ticaret Mahkemesince bakılacağı" hükmü gereğince 01.09.2021 tarihi itibariyle Didim Asliye Hukuk Mahkemesi'nin, Ticaret Mahkemesi sıfatı sona ermiş olup, bu tarihten itibaren Didim Asliye Hukuk Mahkemesi'ne artık ticari dava açılması mümkün olmadığı gibi eldeki ticari davalara bakması da mümkün değildir.
Kaldı ki H.S.K. Genel Kurulu'nun 07.07.2021 tarihli kararında derdest davaların Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi'ne devredilmeyeceği, mahkemelerince sonuçlandırılacağı konusunda bir geçiş hükmü de bulunmamaktadır.
6102 sayılı TTK 5/2 maddesindeki açık hüküm karşısında 01.09.2021 tarihi itibariyle Didim Asliye Hukuk Mahkemesi'nin Ticaret Mahkemesi sıfatı sona erdiğinden, görev kurallarının niteliği gereği artık Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi uyuşmazlıkta görevli bulunduğundan Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi'nin usul ve yasaya aykırı kararı bozulmalıdır.
Açıklanan nedenlerle Aydın Asliye Ticaret Mahkemesi kararının bozulması gerekirken yazılı şekilde onanmasına ilişkin sayın çoğunluk görüşüne karşıyım.