Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2020/7704 Esas 2022/4966 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, müvekkilinin imalat yaptığı malzemelerin davalı tarafından ihlal edildiğini ve patent hakkı sahibi olduğu bir ürünün faydalı model müracaatı ile inhisar altına alındığını ileri sürerek faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesi, davalının faydalı modelinin davacı tarafından daha önceden yapılan başvurunun aynısı olduğunu ve yeni olmadığını belirterek davanın kabulüne karar vermiştir. Ancak, davalı tarafından temyiz edilen kararda, bilirkişi raporlarının dikkate alınarak yapılan kararın eksik olduğu belirtilmiştir. Bu nedenle Bölge Adliye Mahkemesi, istinaf başvurusunu esastan reddetmiştir. Kanun maddeleri: HMK'nın 373/1. maddesi.

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 20. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada Ankara 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 21.03.2018 tarih ve 2017/146 E. - 2018/132 K. sayılı kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan reddine dair Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi'nce verilen 01.10.2020 tarih ve 2019/427 E. - 2020/807 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin izolasyon ve çatı kaplama malzemeleri imalatı yaptığını, müvekkili ile aynı sektörde faaliyet göstermekte olan davalının hem müvekkiline ait muhtelif faydalı modelleri ihlal ettiğini hem de müvekkilinin lisans hakkı sahibi olduğu daha önceden patentlenmiş (faydalı model) bir ürünü inhisar altına almak amacıyla faydalı model müracaatı yaptığını ve Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde 2016/03177 numarası ile tescil ettirdiği ‘‘Flesko Baskı İle Desen Verme Makinası’’ başlıklı faydalı modelin yenilik ve tekniğin bilinen durumunu aşma kriterlerini karşılamadığını ileri sürerek faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı şirket vekili, davacının dayandığı dava dışı firmaya ait faydalı model ile müvekkiline ait faydalı modelin kapsam ve istemleri itibariyle farklı olduğunu ileri sürerek davanın reddini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama, iddia ve savunma, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, taraflar arasındaki uyuşmazlığın sicilde davalıya ait 09.03.2016 gün ve 2016/3177 sayılı faydalı model belgesinin, davacının gösterdiği 2014/12868 sayılı FMB karşısında hükümsüzlüğünün gerekip gerekmediği noktasında olduğu, dava konusu faydalı model belgesinin şıngıl desenleme makineleri ile ilgili olduğu, baskı silindiri unsurunun dokümanda 130 referans ile aynı isimle zikredildiği, klişe silindiri unsurunun dokümanda 140 referans no.lu destek silindiri unsuruna karşılık geldiği, boyanın silindire aktarılmasını sağlayan travm silindiri unsurunun dokümanda 120 referans no.lu mürekkep silindiri unsuruna karşılık geldiği, boyanın istenilen miktarda travm silindirine aktarılmasını sağlayan kauçuk kaplamalı silindir unsurunun dokümanda 160 referans no.lu mürekkep taşıyıcı silindiri unsuruna karşılık geldiği, boyaların alındığı boya besleme tavası unsurunun 300 referans no.lu mürekkep unsuruna karşılık geldiği, membran unsurunun dokümanda 400 referans no.lu şıngıl olarak dosya içerisinde aldırılan bilirkişi raporunda ifade edildiği, bu koşullar altında dava konusu ... Y sayılı faydalı model istemindeki unsurların tamamını içeren bir yapılanmanın 2014/12868 sayılı faydalı modelde açıklandığı, bu nedenle anılan istemin yeni olmadığı, bu durumda tek istemden oluşan dava konusu faydalı model için hükümsüzlük koşullarının oluştuğu, davalının 2016/3177 sayılı FMB'si ile koruma altına alınmış olan buluşun, 2014/12868 sayılı FMB kapsamında aynen bulunduğu ve kamuya sunulduğu, bu sebeple davalıya ait FMB'nin yenilik kriterinden yoksun olduğu, gerekçesiyle davalı adına tescilli 2016/3177 sayılı FMB’nin hükümsüzlüğüne karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karara karşı, davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı, davaya konusu faydalı model belgesinin, yeni olmadığının ve hükümsüzlüğü koşullarının oluştuğunun dosyada mevcut kök ve ek bilirkişi raporlarında açıklandığı, söz konusu raporların denetime ve hüküm kurmaya elverişli bulundukları gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, yenilik unsuru bulunmadığı hukuki sebebine dayalı olarak faydalı modelin hükümsüzlüğü istemine ilişkindir.
Somut olayda Mahkemece de bilirkişi kök ve ek raporu dikkate alınarak davanın kabulüne karar verilmiş ise de davalı, davacının lisans sahibi olduğu 2014/12868 sayılı FMB'nin sahibi olan şirketin talebi üzerine Ankara 4 Fikri Sınai Haklar ve Hukuk Mahkemesi'nin 2015/21 D. İş sayılı delil tespit dosyasında alınan bilirkişi raporunda, aleyhine tespit istenen Aluç Şti’ye ait iş yerindeki makinenin ... nolu faydalı model kapsamında olmadığının tespit edildiği ileri sürülmüş olup; bilirkişi heyeti ek raporunda sadece dosya üzerinden inceleme yaparak kök raporda değişiklik gerektiren bir hususun bulunmadığını belirtmiştir. Oysa Mahkemece öncelikle bu makinenin davalıya ait faydalı modelin uygulaması niteliğinde olup olmadığının tespit edilmesi, bunun tespiti halinde ise bu defa söz konusu tespit raporu ile mahkemede alınan rapor arasında davalıya ait faydalı modelin davacı faydalı modeli karşısında istemler ve istemlere konu işlevleri itibariyle yeni olup olmadığı hususunda oluşan çelişkinin giderilmesi için yeni bilirkişi kurulundan rapor alınıp sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile eksik inceleme ile karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULARAK KALDIRILMASINA, HMK'nın 373/1. maddesi uyarınca dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davalıya iadesine, 16/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.