Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2021/1148 Esas 2022/4968 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, Katre Enerji Üretim San. ve Tic. Ltd. Şti’nin ortağı olduğunu, şirketten teminat mektubu almak için senet imzaladığını ancak teminat mektubunun iade edildiği halde senedin gerçeğe aykırı olarak doldurulup icra takibine konulduğunu iddia ederek, senet nedeniyle borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesi davanın kabulüne karar vererek, takibin iptaline karar vermiştir. Davalı vekili bu karara karşı istinaf başvurusunda bulunmuştur. Bölge Adliye Mahkemesi davacının senedin teminat senedi olduğunu ispat edemediğini ve ayrıca senedin anlaşmaya aykırı olarak doldurulduğu iddiasının ispatlanamadığını belirterek, istinaf başvurusunu kabul etmiş ve davanın reddine karar vermiştir. Mahkeme kararı sonucunda ise davacının temyiz istemi reddedilmiş ve Bölge Adliye Mahkemesi kararı onanmıştır.
Kanun Maddeleri:
- 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 776., 778/2/f ve 680. maddeleri

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 11. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada Kahramanmaraş 2. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 08.11.2018 tarih ve 2017/76 E- 2018/437 K. sayılı kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin kabulüne dair Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi'nce verilen 12.11.2020 tarih ve 2019/457 E- 2020/1076 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili ..., davalı ..., davadışı ... ve ...’in ortak olarak Katre Enerji Üretim San. ve Tic. Ltd. Şti’ni kurduklarını, bu şirketten başka ... isimli şirkette de ortaklıklarının olduğunu, Katre Ltd. Şti’nin enerji alanında faaliyet göstermek üzere kurulduğunu,şirket olarak DSİ 20. Bölge Müdürlüğü’ne lisans başvurusunda bulunulduğunu, şirketten 100.000,00 TL meblağlı teminat mektubu istenmesi üzerine, teminat mektubu almak amacıyla davalı ...’in babasına ait bir taşınmazın bankaya ipotek gösterilerek teminat mektubu alındığını ve şirket ortakları ... ve ... imzasıyla teminat amacıyla davalıya senet verildiğini, lisans başvurusu iptal edildiğinden teminat mektubunun iade edildiğini ancak teminat amaçlı verilen senedin davalı tarafından iade edilmediği, bedelsiz olan ve teminat olarak verilen boş senedin sonradan gerçeğe aykırı şekilde doldurularak icra takibine konulduğunu ileri sürerek müvekkilinin senet nedeniyle borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, takibe konu senedin teminat senedi olduğu iddiasının doğru olmadığını, senedin gerçeğe aykırı olarak doldurulduğu iddiasının ancak yazılı delille kanıtlanması gerektiğini, kambiyo senetlerinin illetten mücerret olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama ve toplanan delillere göre, Osmaniye ili ... ilçesi sınırları içerisinde yapılması planlanan Camgöz Reg. ve HES Projesi için 31/12/2017 tarihinde Katre Enerji ... Şirketi tarafından başvuruda bulunulduğu ve başvuru aşamasında teminat mektubu alındığı, ancak proje başvuru aşamasında iptal edilerek teminat mektubunun iade edildiği, Kahramanmaraş ili ... ilçesi ... Mahallesi 249 ada 179 parsel sayılı taşınmazın davalının babası olan ...'in maliki olduğu, bu taşınmaza yönelik 10/10/2007 tarih ve 10688 yevmiye numarası ile ipotek tesis edildiği ve taşınmaza yönelik ipoteklerin teminat altına alındığı kredi ilişkilerden Katre Enerji .. Şirketi lehine Albaraka Bankası'nın ... Şubesince, Muhatap Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Etüt ve Plan Dairesi Başkanlığına hitaben düzenlenen 15/10/2007 tarihli, 042-B1-10322 mektup numaralı, 100.000,00 TL miktarlı teminat mektubunun 15/10/2008 tarihinde iade işlemlerinin yapıldığı, söz konusu senedin, incelenmesinde, alacaklı ..., borçlusu ..., ..., ... olup ... ... isimleri altında imza bulunduğu, ...’in bulunduğu yerde imzanın bulunmadığı ve senedin ödeme tarihi olan 01/03/2013, tanzim tarihi 01/11/2008 ve ikinci tanzim tarihi olan 01/03/2013, yetkili mahkeme K.Maraş ve borçlu adresi olan K.Maraş kısmının ince ve daha az koyu başka bir el mahsulü olduğu anlaşılan yazı ve rakamlar olduğu, senet meblağ, alacak ve borçlular ile borçlu adına atılan imzaların kalın koyu siyah ve sağa eğik kalemle yazıldığı, bu haliyle kalem yazı kalınlığı, yazıların eğimi ve harf yapıları itibariyle iki ayrı ve iki ayrı zamanda doldurulmuş olduğu gerekçesiyle Kahramanmaraş 3. İcra Müdürlüğü'nün 2016/1049 takip sayılı dosyada yapılan takip nedeniyle davacının borçlu olmadığının tespitine, takibin iptaline, alacak yargılamaya bağlı olup likit görülmediğinden icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince davacının, takip ve dava konusu senedin teminat senedi olduğu iddiasına dayandığı, davalının iddiayı reddettiği, Cumhuriyet Başsavcılığında alınan beyanında senedin müşteki ...'ın şahsi borcundan kaynaklandığını belirttiği, bu durumda ispat külfeti davacıda olup dava konusu senedin teminat senedi olduğunu yazılı delille ispatlaması gerektiği, 6102 sayılı TTK'nun 776. maddesi uyarınca bonolar kayıtsız ve şartsız belli bir bedeli ödeme vaadini içermekte olup, bunun aksine bononun teminat bonosu olduğunun yazılı bir şekilde ispatının gerektiği, ( Yargıtay 19. Hukuk Dairesi'nin 2018/3950 Esas, 2020/656 karar sayılı kararı da bu yöndedir.), davacının, senedin anlaşmaya aykırı olarak doldurulup icraya konulduğunu iddia ettiği, 6102 sayılı TTK'nın 778/2/f ve 680. maddeleri uyarınca açığa bono düzenlenmesi mümkün olup bononun anlaşmaya aykırı olarak doldurulduğu yönündeki iddianın da davacı keşideci tarafından yazılı delille kanıtlanması gerektiği,somut olayda davacı tarafından gerek bedelsizlik gerekse senedin anlaşmaya aykırı olarak doldurulduğu iddialarının ispatına yarar yazılı delil sunulamadığı gibi Kahramanmaraş Cumhuriyet Başsavcılığınca 2017/2184 Soruşturma sayılı dosyada takip konusu senet yönünden bedelsiz senedi kullanma suçundan kamu adına kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği mahkemece ispatlanamayan davanın reddine karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile davanın kabulüne karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine HMK'nın 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi HMK'nın 369/1. ve 371. maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz isteminin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA, HMK'nın 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı bakiye 21,40 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, 16/06/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.