Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2020/7632 Esas 2022/5138 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, inşaat sektöründe faaliyet gösteren müvekkilinin \"Mashattan\" konut projesinin sahibi olduğunu ve markasını tescil ettirdiğini, davalıların ise emlak komisyonculuğu yaparken müvekkilinin markasını kullandıklarını iddia ederek, marka hakkına tecavüzün durdurulması, haksız rekabetin tespiti ve önlenmesi, zararının tazmini ve manevi tazminat talep etmiştir. Mahkeme, davalının marka hakkına tecavüz ettiği ve haksız rekabet yarattığına hükmetmiş, maddi ve manevi tazminata karar vermiştir. Ancak Yargıtay, manevi tazminatın fazla olduğu gerekçesiyle kararı bozmuş, daha adalete uygun bir manevi tazminata hükmedilmesi gerektiğine karar vermiştir.
Kanun maddeleri: 556 sayılı KHK'nın 12. maddesi, 556 sayılı KHK'nın 66/a bendi, mülga 818 sayılı BK'nın 42. maddesi (6098 sayılı TBK m.50/2).

MAHKEMESİ : 2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce bozmaya uyularak verilen 28.01.2020 tarih ve 2017/772 E. - 2020/55 K. sayılı kararın duruşmalı olarak Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, duruşma için belirlenen 21.06.2022 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan davacı vekili Av. ... ve davalılardan asil... ile vekili Av.... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili; inşaat sektöründe faaliyet gösteren müvekkilinin 2005 yılında başlayan 'Mashattan' konut projesinin sahibi olduğunu, projenin ismini marka olarak TPMK nezdinde tescil ettirdiğini, markasına yaptığı yatırımlarla bu ibareyi aynı zamanda tanınmış bir marka haline getirdiğini, davalılardan Century 21 LLC'nin Amerika'da kurulmuş faaliyetlerini kurmuş olduğu franchising ağı ile tüm dünyada yayan bir emlak pazarlama şirketi olduğunu, diğer davalı ...'nun ise Century 21 Home olarak franchise ile emlak komisyonculuğu işleri yapmakta olduğunu, davalıların emlak komisyonculuğu yaparken müvekkili şirketin markasını kullandıklarını, özellikle...'nun proje konutlarından birinde home ofis kurarak daire satışı gerçekleştirdiğini, düşük fiyatla yaptığı satışlarla zararına yol açtığını, aynı mevkide yer alan ilan panolarında reklam vererek müvekkili ile aralarında bağlantı olduğu izlenimi yarattığını, davalının aynı zamanda aynı ibareyi marka olarak tescil ettirmek için başvuru yaptığını ve alan adı olarak da adına tahsis ettirdiğini, tüm bu eylemlerin kötüniyetli olduğunu ileri sürerek her iki davalı tarafından marka haklarına tecavüzün durdurulması ve men'i, haksız rekabetin tespiti ve önlenmesi ve yoksun kalınan kar ile uğramış bulundukları zararının tazminini ve 100.000.-TL manevi tazminatın tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili; "Mashattan" projesi içinde bulunan dairelerini gerek satarken, gerek kiralarken "Mashattan" ibaresini kullanmalarının en doğal hakları olduğunu, davacı şirketin ispat edilebilir bir zararının olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılamaya göre, davalı eyleminin 556 sayılı KHK'nın 12. maddesi kapsamı dışında kaldığı ve marka hakkına tecavüz oluşturduğu, her iki tarafın da aynı tür ticari faaliyetle iştigal ettiği ve bu kapsamda davalının eyleminin marka hakkına tecavüz etmek suretiyle davacının ticari faaliyet alanında zarar görmesine yol açtığı, davacının maddi tazminat talebinin 556 sayılı KHK'nın 66/a bendi kapsamında, davacı markasının davalı tarafından izinsiz kullanılması nedeniyle konut alıcılarının tercihleri üzerindeki muhtemel etkisi dikkate alınarak rapor alınmak suretiyle belirlenmeye çalışılmış ise de bunun tespiti mümkün olmadığından mülga 818 sayılı BK'nın 42. maddesi (6098 sayılı TBK m.50/2) kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, paranın alım gücü, davalının İstanbul gibi metropol bir şehirde emlakçılık işiyle uğraştığı, dosya kapsamından davaya konu eylemlerin belli bir tanınmışlığa ve prestij kazanmış emlak projesindeki taşınmazların satışından kaynaklı olduğu, milyonlarla ifade edilebilecek konut projelerinin satışına aracılık eden davalılar yönünden davacının talep etmiş olduğu 50.000.-TL'nin çok daha fazla üzerinde talepte bulunabilecekken (manevi tazminat miktarında takdir edilen 100.000.-TL'nin maddi tazminatın takdirinde de yerinde olacağı kanaatiyle) talebini bu miktarla sınırladığı anlaşılmakla taleple bağlı kalınarak 50.000.-TL üzerinden maddi tazminat talebinin kabulüne, yine manevi tazminatın şartlarının oluştuğu, bu yöndeki 100.000.-TL'lik manevi tazminat talebinin izahı yapılan gerekçelerle ve paranın alım gücü, tarafların ekonomik durumları eylemin ağırlığı dosya kapsamına göre yerinde olduğu gerekçesiyle davacı Taş Yapı İnşaat A.Ş tarafından davalı aleyhine açılan davanın kısmen kabulü ile davalının internet sitesi üzerinden davacıya ait TPMK nezdinde tescilli Mashattan markasını kullanmak sureti ile marka hakkına tecavüzünün ve haksız rekabetinin tespitine, durdurulmasına ve menine, markanın ve ayırt edilmeyecek şekilde benzerlerinin tanıtım vasıtası olarak ilan panosu, reklam, broşür ve her türlü metaryal üzerinden kullanımının önlenmesine ve bu kullanıma ilişkin söz konusu mataryallerin toplatılmasına, Mashattan markasına tanıtıcı işaret olarak kullanıldığı web sayfalarından çıkartılmasına, www.mashattanresidence.com.tr ve www.mashattan.com.tr alan adlarının iptaline, takdiren 100.000,00 TL manevi tazminatın ve takdiren ve taleple bağlı kalınarak 50.000,00 TL maddi tazminatın 21/01/2010 tarihinden itibaren yürütülecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine, masrafı davalılardan alınmak üzere hüküm özetinin yurt çapında yayın yapan traji en yüksek 3 gazeteden birinden bir kez ilanına karar verilmiştir.
Kararı davalı ... vekili temyiz etmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- Dava, marka hakkına tecavüz ve haksız rekabetin tespiti meni, yoksun kalınan kar nedeniyle uğranılan maddi ve manevi zararın tazmini istemine ilişkin olup, mahkemece bozma ilamına uyulmuş ve KHK 66/a bendi kapsamında tazminat hesabı yapılamadığı için B.K. 42. maddesi (TBK m.50/2) kapsamında takdiren maddi ve manevi tazminata hükmedilmiş ise de; manevi tazminat, ne bir ceza ne de gerçek anlamda bir tazminattır. Manevi tazminatın kapsamını takdir hakkı, kural olarak hakime aittir. Hakim, manevi tazminatın tutarını belirlerken, hak ve adalete uygun davranmalı, hukuk biliminden yararlanmalı, toplumun sosyal, ekonomik ve moral yapısını ve özellikle de somut olayın koşullarını gözetmelidir. Takdir edilecek tutar, bir yandan manevi acıları gidermeli, kamuoyu ve sosyal vicdanda kabul görmeli, diğer yandan ise zarar gören açısından zenginleşme aracı olmamalıdır. Somut olayda, davacının uğradığı manevi zarar kapsamında hükmedilen manevi tazminat miktarı, olayın özellikleri dikkate alındığında yüksek olup, mahkemece daha ılımlı ve adalete uygun, makul bir manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerden dolayı davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine; (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerden dolayı ... vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün mümeyyiz davalı yararına BOZULMASINA, takdir olunan 3.815,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı ...'na verilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davalı ...'na iadesine, 22/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.