Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2022/1140 Esas 2022/5204 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesi'nde görülen bir davada, genel kredi sözleşmesi kapsamında haksız tahsil edilen erken ödeme komisyonu ile ödenmeyen kredi faizi ve BSMV'nin iadesi talep edilmiştir. Mahkeme, bankanın belirttiği oranlar arasındaki fahiş farkın hayatın olağan akışına aykırı olduğunu belirterek, oranları kabul etmeden önce bilirkişiye yerinde inceleme yetkisi verilmesi gerektiğine hükmetmiştir. Bu nedenle, karar taraflar yararına bozulmuştur. Kanun maddeleri olarak, davanın kabul edilmesi halinde işleyecek avans faizini düzenleyen 3095 sayılı Kanun'un 4/a maddesi ve erken ödeme komisyonunun iadesi talebi ile ilgili yapılan emsal oran araştırmalarını belirleyen Dairemizin 16.11.2017 tarih, 2016/12794 Esas - 2017/6290 Karar sayılı ilamı gösterilmiştir.

MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce bozmaya uyularak verilen 10.11.2021 tarih ve 2019/237 E. - 2021/686 K. sayılı kararın duruşmalı olarak Yargıtayca incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, duruşma için belirlenen 21.06.2022 günü hazır bulunan davacı vekili Av. ... ile davalı vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili ile davalı banka arasında akdedilen genel kredi sözleşmesi kapsamında sözleşmenin 15/6. maddesi gerekçe gösterilerek haksız tahsil edilen 3.350.227,88 USD erken ödeme komisyonunun yatırıldığı 19.07.2011 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsilini talep ve dava etmiş, ıslah dilekçesi ile 27.06.2011 ile 19.07.2011 tarihleri arasında ödeme planına aykırı olarak tahsil edilen kredi faizi ve BSMV'den oluşan 100.134,63 TL'nın tahsilini istemiştir.
Davalı vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece uyulan bozma ilamına göre, emsal oran %4,28 olarak alındığında yapılan hesaplamaya göre, banka tarafından 1.123.500 USD (BSMV dahil) erken kapatma ücretinin alınabileceği, tahsil edilen 3.350.227,88 USD'den mahsup edildiğinde davacının iadesini talep edebileceği miktarın 2.226.727,88 USD olduğu, ayrıca banka tarafından tahsil edilebilecek işlemiş faiz miktarının 5.875,44 USD olduğu, bu miktarın banka tarafından tahsil edilen 100.134,63 USD'den mahsup edildiğinde fazladan tahsil edilen miktarın 94.259,19 USD olduğu, toplam banka tarafından 2.320.987,07 USD erken kapatma ücreti ve faiz tahsil edildiği, davacının bu miktarın iadesinde haklı olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile, 2.320.987,07 USD alacağın 19.07.2011 tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı Kanun'un 4/a maddesinde düzenlenen faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, davacının fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir.
(1) Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, taraf vekillerinin sair temyiz itirazları yerinde değildir.
(2) Dava, taraflar arasında akdedilen genel kredi sözleşmesinden kaynaklanan borcun erken kapatılması nedeniyle erken kapama komisyonu adı altında alınan ücret ile kredi borcunun ödenme tarihiyle erken kapama komisyonunun ödenme tarihi arasındaki döneme ilişkin bankaca tahsil edilen kredi faizi ve BSMV tutarının iadesi istemine ilişkindir.
Dairemizin 16.11.2017 tarih, 2016/12794 Esas - 2017/6290 Karar sayılı ilamı ile erken ödeme komisyonun iadesi talebi yönünden, dava konusu kredinin yüksek montanlı ticari kredi olduğu, yapılacak emsal oran araştırmaları kapsamında bankalara yazılacak müzekkerelerde bu krediyi somutlaştırıcı bilgilere yer verilmesi gerektiği belirtilmiş; mahkemece bozma ilamına uyularak bankalara yazılan müzekkere cevaplarında yer alan oranların aritmetik ortalaması esas alınmak suretiyle bulunan %4,38 ‘lik oran üzerinden yapılan hesaplama sonucu davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de, bankalar tarafından belirtilen oranlar arasında fahiş fark bulunmakta olup, rekabetçi serbest piyasa kurallarının geçerli olduğu bankacılık sektöründe oranlar arasında bu denli fark olması hayatın olağan akışına aykırı olup, bu konuda ayrıca bir araştırma yapılmaksızın belirtilen oranlara itibar edilerek hesap yapılması doğru görülmemiştir.
Bu itibarla, mahkemece dava konusu kredinin nitelikleri gözönünde bulundurularak, erken ödeme tarihi (dönemi) itibariyle bankalarca uygulanan komisyon oranının tespiti amacıyla ilgili bankaların kayıtları üzerinde bilirkişiye yerinde inceleme yetkisi verilerek emsal oranın tespiti ve bu oran esas alınarak yapılacak hesaplama sonucu bir karar verilmesi gerekirken, yetersiz inceleme ile uyuşmazlığın çözümü yerinde olmamış, hükmün taraflar yararına bozulması gerekmiştir.
(3) Bozma sebep ve şekline göre taraf vekillerinin vekalet ücretine yönelik temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle taraf vekillerinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle taraf vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün temyiz eden taraflar yararına BOZULMASINA, (3) Bozma sebep ve şekline göre taraf vekillerinin vekalet ücretine yönelik temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, takdir olunan 3.815,00 TL duruşma vekalet ücretinin taraflardan alınarak yek diğerine verilmesine, ödedikleri peşin temyiz harcının istekleri halinde temyiz eden taraflara iadesine, 23/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.