Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2021/1508 Esas 2022/5487 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Dava, bir şirketin Edirne'de açtığı şubenin ticaret siciline kaydının yapılıp yapılamayacağına ilişkindir. İlk derece mahkemesi kararında, işyeri kendi başına sınai faaliyet ve ticari muamele yapan bir işyeri olduğundan şube vasfını taşıdığı ve ticaret siciline kaydının yapılması gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar vermiştir. Ancak bölge adliye mahkemesi istinaf başvurusunu kabul ederek ilk derece kararını kaldırıp davayı reddetmiştir. Yargıtay da bölge adliye mahkemesinin kararını uygun bulmuş ve temyiz isteminin reddine karar vermiştir.
Kanun maddeleri:
- 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 40. maddesi: Şirketin bir veya daha fazla şubesi bulunabilir.
- Ticaret Sicili Yönetmeliği'nin 118. maddesi: Şube, bağımsız bir ticari işletme olarak faaliyet gösterir ve ticaret siciline kaydı yapılır.

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 12. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada Edirne 2. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 03.05.2018 tarih ve 2016/524 E- 2018/108 K. sayılı kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin kabulüne dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi'nce verilen 19.01.2021 tarih ve 2019/3 E- 2021/51 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davalı şirketin 6102 sayılı Yasa'nın 40. maddesiyle ticaret sicil yönetmeliğinin 118. maddesi dayanağında kendi başına ve merkez adına ticari faaliyet yapmak üzere... Gümrük Sahası Londra Camping Tesisleri No:5 adresinde bir şube açtığını ve faaliyete geçtiğini, davalı şirket tarafından şirketin faaliyete geçtiği tarihten itibaren 30 günlük yasal süre içinde tescil yaptırılmadığını belirterek, davalı ...Ş.'nin Edirne'de faaliyet gösteren şubesinin ...'ne tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davalı şirketin Beşiktaş İstanbul adresinde faaliyet gösterdiğini, İstanbul Ticaret Sicil Memurluğu'nda tescilli olduğunu, TTK'nun 40. maddesi ve Ticaret Sicil Yönetmeliği'nin 118/1 maddesi gereğince şubenin varlığının kabul edilebilmesi için bu yerin kendi başına sınai veya ticari faaliyetin yürütülen yerlerden olması gerektiğini, bu nedenle davalı şirketin merkezinde yapıldığı gibi, üçüncü şahıs müşterilere gümrük hizmeti anlaşmaları yapmaya, hizmet bedelini almaya, faturasını kesmeye yetkisi bulunmaya davaya konu olan büronun şube olarak nitelendirilmesinin mümkün olmadığını, dava konusu büronun hiçbir bağımsız ticari faaliyette bulunmadığını, faaliyetinin sadece Edirne ve civarındaki gümrük müdürlüklerinde ve sadece resmi gümrük işlerini takip etmek olduğunu, ticari iş niteliğinde olmayan gümrük müdürlüğü resmi bürokratik işlem ve başvurularını yaptığını, sadece resmi kurumlar nezdinde işlem takibi ve iletişimini kapsadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk derece mahkemesince, işyerinin kendi başına sınai faaliyet ve ticari muamele yapan bir işyeri olup, şube vasfını taşıdığı, TTK.nun 40.maddesi ile Ticaret Sicili Yönetmeliğinin 118.maddesi kapsamında şube olarak ticaret siciline kayıtlı olması gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne, davalı şirketin, ...Gümrük Sahası Londra Camping Tesisleri No:5 Edirne merkezinde bulunan iş yerinin, ŞUBE olarak, Edirne Ticaret Siciline tesciline karar verilmiştir.
Karar, davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
Bölge adliye mahkemesince yapılan yargılamanın sonucunda, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının HMK.'nun 353(1)b-2 maddesi gereği kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine HMK'nın 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi HMK'nın 369/1. ve 371. maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz isteminin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA, HMK'nın 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı bakiye 21,40 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, 05/09/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.