Esas No: 2011/73
Karar No: 2011/2315
Karar Tarihi: 06.12.2011
Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 2011/73 Esas 2011/2315 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı ve davalılar ..., ... ve ... vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkili kooperatifin, ortağı olan davalıların üyelikleri sürmekte iken kur"a sonucu adlarına isabet eden konutların tapularının davalılar adına oluşturulduğunu, davalıların ferdi mülkiyete geçilmiş gibi ödemelerini durdurduklarını, yasal ihtarların tebliğine rağmen ödeme yapılmaması nedeniyle davalıların kooperatif ortaklığından çıkarıldıklarını, ihraç edilen davalıların yasal girişimde bulunmadıkları gibi ihraçtan sonra da sorumluluklarını yerine getirmediklerini ileri sürerek, davalılar adına oluşturulan tapu kayıtlarının iptali ile müvekkili adına tapuya tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar .... ... vekilleri ile ..., ... ve ..., davanın reddini istemişlerdir.
Diğer davalılar davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece, dosya kapsamı, kısmen benimsenen bilirkişi raporuna göre, haklarındaki ihraç kararı kesinleşmiş olduğu gerekçesiyle davalılar ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... yönünden davanın kabulüne; haklarında usulüne uygun ihraç prosedürü uygulanmadığı gerekçesiyle davalılar ..., ..., ..., ... ve İsmihan Akgül yönünden davanın reddine; ... yönünden HUMK"nun 409.maddesi uyarınca davanın açılmamış sayılmasına ve diğer davalılar yönünden feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı ve davalılar ..., ... ve ... vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
1) Davacı vekilinin temyiz itirazları yönünden;
Davalılar İsmihan Akgül, ..., ..., ... ve ..."nin de diğer davalılar gibi, kooperatife karşı yükümlülüklerini yerine getirmedikleri gerekçesi üyelikten çıkarılmalarına karar verilmiştir. Mahkemece, geçerli bir ihraç kararı bulunmadığından bu davalılar yönünden davanın reddine karar verilmiştir. Davalılarla ilgili, ihtar ve ihraç kararları incelendiğinde, ilk ihtarın bila tebliğ dönmesi üzerine hiçbir adres araştırması yapılmaksızın gazete aracılığıyla ihtarın tebliğ edildiği görülmüştür. Kooperatifler Kanunu"nun 27.maddesi uyarınca yasal ihraç prosedürünün tam olarak yerine getirilmediği ileri sürülebilirse de sonuç olarak davalılar hakkında alınmış bir ihraç kararı bulunmaktadır. Anasözleşmenin 14.maddesi ile tanınan yetkiye dayanılarak alınan ihraç kararlarının geçersiz oldukları savunuluyorsa, genel kurula itiraz ya da dava yoluna müracaatla iptalleri sağlanabilir. Davalılar, ihraç kararlarına karşı yasal yollara başvurmamışlardır. Davalılar hakkında ki çıkarılma kararları 11.08.2004 ve 30.11.2004
tarihli gazetelerde yayımlanmıştır. Eldeki dava süresince de davalılarca, ihraç kararının iptalinin istendiği savunulmamıştır. İhraç edilen üyelerin, kooperatif üyeliği nedeniyle sağladıkları hak ve menfaateri de iade etmeleri gerekir. Taşınmazlar, davalılara kooperatif üyeliği nedeniyle tahsis edilmiştir. Kooperatif, faaliyetini sürdürmekte olup henüz ferdileşmeye geçilmemiş ve tasfiye yapılmamıştır. Üyeliğin tespiti ile ihraç kararının iptali konusunda davalılarca açılmış bir dava bulunmamasına rağmen, 6100 sayılı HMK"nun 26. (HUMK"nun 74.md.) maddesindeki emredici hükmün aşılması doğru görülmemiştir.
2-Davalı ..."ın temyizi istemi yönünden;
Davalı, kooperatif üyesi olan ....an 01.10.1996 tarihinde, kooperatifçe tahsisi yapılan taşınmazı satınalmıştır. Kooperatif ortağından taşınmaz satınalan kişi, kooperatif ortaklığını da devralmadıkça kural olarak kooperatife karşı borçlu olmaz. Üyeden taşınmaz alınması ile birlikte üyelik de doğrudan geçmemektedir. Üye olmayan bir kişinin de ihracı ve üyelikten bağımsız olarak edinilen taşınmazın tapu kaydının iptali mümkün değildir. Davalı, üyelik hakkını da devralmış ve buna bağlı olarak taşınmazı edinmişse, hakkında tapu iptali ve tescili istenebilir. Mahkemece, davacı kooperatifine, davalıya 1999-2004 yıllarına ait aidat borçlarını ödemesi için ihtar çekilmiş olması yeterli görülmüştür. Bu durumda mahkemece, uzman bilirkişi aracılığıyla kooperatifin kayıt ve belgeleri, genel kurul tutanakları incelenerek davalının üye olup olmadığının belirlenmesi, yukarıda açıklanan ilkelere göre tapu iptali ve tescili şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği üzerinde durulması gerekirken, yazılı gerekçe ile eksik incelemeye dayalı olarak hüküm kurulması doğru değildir.
3-Davalılar ... ve ... vekillerininin temyiz istemine gelince;
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, özellikle de ihraç kararlarının kesinleşmiş olması ve üyelik nedeniyle kazanılan hak ve menfaatlerin de iadesi gerektiğine göre, bu davalılar vekillerinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmü davacı yararına, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün bu davalı yararına BOZULMASINA, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalılar ... ve ... vekillerinin temyiz itirazlarının reddi ile hükmün bu davalılar yönünden ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz eden ... ve ..."dan alınmasına, davacı ve davalı ... tarafından yatırılan peşin harçların istek halinde kendilerine iadesine, 06.12.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.