Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/21356 Esas 2022/5510 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 40. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün temyizen tetkiki davacı vekili ile davalı ... Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret Ltd. Şti. vekilince talep edilmiş, davalı ... Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret Ltd. Şti vekilince duruşma istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 02/03/2022 Çarşamba günü davacı vekili Avukat ... geldi. Davalı ... Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret Ltd.Şti. adına gelen olmadı. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan davacı vekili dinlendikten sonra vaktin darlığından dolayı işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmış olup dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı alacaklı vekili, davalı borçlu şirket hakkında takip yaptığını, takibin semeresiz kaldığını, borçlunun mal kaçırma amacı ile dava dışı ...’dan olan alacağı 388.795,10 TL'yi davalı ... Tekstil. Ltd. Şti. ne temlik ettiğini belirterek, bu tasarrufun iptalire karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... Tekstil. Ltd. Şti. vekili, müvekkilinin borçludan olan alacağına karşılık temlikin yapıldığını, davacının alacağının temlikten sonra muaccel olduğunu, mal kaçırma amacının söz konusu olmadığını belirterek, haksız açılan davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Davalı borçlu şirket , cevap dilekçesi sunmamıştır.
İlk derece mahkemesince, davalı üçüncü kişinin borçludan olan alacağını tahsil cabasında olduğu, temlikin mutad dışı ödeme vasıtası olarak kabul edilemeyeceğinden bahisle davanın reddine karar verilmiştir. Karar davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
Bölğe Adliye Mahkemesi; her iki davalının aynı iş kolunda faaliyet gösterdiği birbirleriyle ticari ilişkileri bulunduğu ve tasarrufun konusunu oluşturan "temlik sözleşmesi"nin, davalı (borçlu) ... Tekstil ürünleri San. ve Tic. AŞ. tarafından diğer davalı ... Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi'ne borcuna karşılık yapıldığı, dava konusu tasarrufun konusunu oluşturan 13/02/2015 tarihli "temlik sözleşmesi"nde ve davalı tarafın cevap dilekçesinde bu hususu açıkça ikrar ettiği, yine temlik sözleşmesinde belirtilen 2, 4, 5, 9 Nisan 2015 tarihli faturaların, davacı (alacaklı) tarafından yapılan takipten bir kaç gün önce düzenlendiği ve davalı (temlik alan) ... tarafından diğer davalı (borçlu-temlik veren) ... Tekstil ürünleri San. ve Tic. AŞ. aleyhine ... İcra Müdürlüğünün 2015/5123 Esas sayılı dosyasında 14/02/2015 keşide tarihli ve 36.500,00 TL miktarlı çeke istinaden icra takibinin yapıldığı davalı (temlik alan) ...'nin, davalı (borçlu) ... Tekstil ürünleri San. ve Tic. AŞ.'nin içinde bulunduğu mali durumu ve zarar verme kastını bildiğini gösterdiği, bu durumda, İİK'nın 280/1. maddesindeki tasarrufun iptaline karar verilebilmesi için aranılan tüm koşulların gerçekleştiği dikkate alınarak davacının istinaf talebinin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak tasarrufun İİK’nın280/1 maddesi gereğince iptaline karar verilmiş, anılan karar davacı vekili ve davalı ... Tekstil...Ltd.Şti vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava İİK’nın 277 ve devamı maddelerine dayalı olarak açılan tasarrufun iptali davasına ilişkindir.
1.Borçlunun aciz ya da iflasından önce yaptığı iptale tabi tasarrufları, üç grup altında ve İİK.nun 278, 279 ve 280. maddelerinde düzenlenmiştir. Ancak, bu maddelerde iptal edilebilecek bütün tasarruflar, sınırlı olarak sayılmış değildir. Kanun, iptale tabi bazı tasarruflar için genel bir tanımlama yaparak hangi tasarrufların iptale tabi olduğu hususunun tayinini hakimin takdirine bırakmıştır (İİK.md.281). Bu yasal nedenle de, davacı tarafından İİK.nun 278, 279 ve 280.maddelerden birine dayanılmış olsa dahi, mahkeme bununla bağlı olmayıp, diğer maddelerden birine göre iptal kararı verebilir (Y.H.G.K.25.11.1987 Tarih, 1987/15-380 Esas ve 1987/872 Karar sayılı ilamı). Genelde denilebilir ki, borçlunun iptal edilebilecek tasarrufları, alacaklılarından mal kaçılmasına yönelik olarak yapılan ivazsız veya aciz halinde yapılan tasarruflar ile alacaklılarına zarar verme kastıyla yapılan tasarruflardır.
Bölge Adliye Mahkemesince İİK'nun 280. maddesine göre üçüncü kişinin borçlunun mali durumunu bilen veya bilmesi lazım gelen şahıslardan olduğu kabul edilmiş ise de varılan sonuç dosya kapsamına uygun bulunmamıştır. Borçlunun bir başkasından olan para alacağını temlik etmesi ticari örfe dayalı geçerli bir ödeme aracıdır. Davalı üçüncü kişi, borçlu ile ticari ilişkisini temlik tarihinden öncesinde ve sonrasında devam ettirdiğini ve temlik miktarı kadar gerçek bir alacağı olduğunu ispat etmiş ise davanın kabulü gerekir.
Somut olayda, 13/02/2015 tarihinde 102.560,10 GBP bedel temlik edilmiştir. Temlik tarihindeki TL karşılığı 388.295.00 TL olarak belirlenmiştir. Mahkemece alınan bilirkişi raporları ile 04/02/2015–09/02/2015 tarihleri arasında borçludan 503.447,84 TL alacağı olduğu, buna göre üçüncü kişi ve borçlu arasında önceye dayalı olarak ticari ilişkilerinin olduğunu temlik tarihinde temlik miktarının çok üzerinde borçlunun üçüncü kişiye borcunun bulunduğu ve temlik tarihinden sonrada bu ticari ilişkinin devam ettiği tesbit edilmiş, davalı üçüncü kişi iddasını ispatlamıştır.
Bu nedenlerle, Bölge Adliye Mahkemesince davacı alacaklının davasının reddine karar verilmesi gerekirken hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur.
2.Bozma nedenine göre davacı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Tekstil Ltd.Şti vekilinin temyiz temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilnin temyizin incelenmesine yer olmadığına, HMK’nın 373/2 maddesi gereğince dosyanın ... Bölge Adliye Mahkemesi 40. Hukuk Dairesine, gönderilmesine, duruşmada vekille temsil olunmayan davalı ... Tekstil Sanayi ve Dış Tic. Ltd. Şti. yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı ve davalı ... Tekstil Sanayi ve Dış Tic. Ltd. Şti.'ye geri verilmesine 22/03/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.