Esas No: 2020/110
Karar No: 2022/9793
Karar Tarihi: 30.06.2022
Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2020/110 Esas 2022/9793 Karar Sayılı İlamı
4. Hukuk Dairesi 2020/110 E. , 2022/9793 K.Özet:
Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülen bir dava sonucu, davacı kurumun polis memuru Serkan Yavuz'un terörist saldırı sonucunda şehit olması neticesinde hak sahiplerine bağlanan ilk peşin sermaye değerli gelirin davalıdan tahsil edilmesine karar verildi. Ancak, davalı Bakanlık yerine haksız fiil sorumlusu kişi veya kişilere karşı rücu davası açılması gerektiği belirtilerek, karar bozuldu. Olayda, 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu'nun 129. maddesi uyarınca Kurumun, Emekli Sandığı iştirakçisinin uğradığı zarar nedeniyle iştirakçisi ve hak sahipleri adına haksız fiil sorumlusuna karşı dava açmaya kanundan dolayı yetkili olduğu belirtilmiştir.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki rücuen tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili; dava dışı ....'un Batman Emniyet Müdürlüğü polis kadrosunda görev yapmakta iken 10/06/2004 tarihinde meydana gelen terörist saldırısı neticesinde şehit edildiğini ve polis memurunun hak sahiplerine 181.054,21 TL ilk peşin sermaye değerli gelir bağlandığını belirterek bu meblağın %30'una tekabül eden 54.556,26 TL'lik ilk peşin sermaye değerli gelirin bağlanma tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili; davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, davanın yasal dayanağının 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 26. maddesi olup, davalıların kurumun rücu alacağından sorumluluklarının ancak kusurlarının varlığı halinde mümkün olduğu, polis memuru Serkan Yavuz'un 10/06/2004 tarihinde Kaymakamlık konutunun girişinde bulunan nöbet kulubesinde görevli iken kimliği belirsiz şahıs veya şahıslar tarafından şehit edildiği, alınan bilirkişi heyet raporunda da belirtildiği üzere meydana gelen olayda dava dışı şehit polis memurunun en fazla % 5, davalının ise % 95 oranında kusurlu olduğu, davacı kurum tarafından sigortalının hak sahiplerine 54.556,26 TL ilk peşin sermaye değerli gelir bağlandığı ve bu ödemelerin talep edildiği, yapılan ödemeler ile davalının kusur durumu gözönüne alındığında davacı kurumun talebinin haklı olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, 10/06/2004 tarihinde şehit edilen emekli sandığı iştirakçisi polis memurunun hak sahiplerine bağlanan aylıklar nedeniyle oluşan kurum zararının rücûan tazmini istemine ilişkindir.
Davaya konu uyuşmazlıkta, hak sahiplerine 5434 sayılı Kanun kapsamında aylık bağlandığı, üçüncü kişi tarafından öldürülen Emekli Sandığı iştirakçisinin hak sahiplerine bağlanan peşin değerli aylığın tahsiline ilişkin davanın yasal dayanağının 5434 sayılı Kanunun 129. maddesi olduğu anlaşılmaktadır.
Mülga 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’nun 129. maddesinde “Vazifeleri içinde veya dışında her hangi sebeple zarar görmüş veya tehlikeye düşmüş ve bundan dolayı adi malûl durumuna girmiş iştirakçilerin veya bunlardan ölenlerin, dul ve yetimlerinin; sebep olanlar aleyhine açacakları davaları Sandık dahi kovuşturmaya ve bu davalara üçüncü şahıs olarak girmeye ve dul ve yetimler tarafından dava açılmamış ise bunu doğrudan doğruya açmaya yetkilidir. Dava sonunda para tazminatı da alınırsa bundan kovuşturma için yapılan masraflarla birlikte emekli, adi malüllük, dul ve yetim aylıkları bağlanan hallerde bu aylıkların beş yıllığı; (Toptan ödeme) yapılan hallerde de bunların toplamının yarısı Sandıkça alınarak, varsa, geri kalanı ilgililere ödenir. Sebep olanlar iştirakçi ise ve bunlara bu kanuna göre Sandıklarca her hangi adla olursa olsun ödeme yapılacaksa istihkakları dava sonuna kadar hükmolunacak tazminata karşılık olmak üzere ödenmez.” hükmüne yer verilmiştir.
Bu yasal düzenleme uyarınca, Kurumun, Emekli Sandığı iştirakçisinin uğradığı zarar nedeniyle iştirakçisi ve hak sahipleri adına haksız fiil sorumlusuna karşı dava açmaya kanundan dolayı yetkili olduğu anlaşılmaktadır. Somut olayda, dava dışı polis memuru Serkan Yavuz kimliği belirsiz kişi ve kişilerce şehit edilmiş olup, Gercüş Cumhuriyet Savcılığı'nın 2014/172 soruşturma nolu dosyada daimi arama kararı verildiği anlaşılmaktadır.
Şu durumda; davacı kurum tarafından 5434 sayılı Kanunu'nun 129. maddesi uyarınca haksız fiil sorumlusu kişi veya kişilere karşı rücü davasının yöneltilmesi gerekirken davalı ... Bakanlığı'na davanın yöneltilmesi ve mahkemece davalı Bakanlığın sorumluluğuna gidilmesi doğru değildir. Bu nedenle usule ve yasaya aykırı kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 30/06/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.