Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2020/130 Esas 2020/845 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
4. Hukuk Dairesi
Esas No: 2020/130
Karar No: 2020/845
Karar Tarihi: 25.02.2020

Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2020/130 Esas 2020/845 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Mahkeme, Suluova Tarıma Dayalı İhtisas Besi Organize Sanayi Bölgesi Müteşebbis Heyeti Başkanlığı ve Kurulu Başkanlığı aleyhine açılan davanın hangi yargı kolunda incelenmesi gerektiğine karar veriyor. İdari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlâl edilenler tarafından açılan iptal davalarının idari davalardan olduğu vurgulanan kararda, Organize Sanayi Bölgesinin bir özel hukuk tüzel kişiliği olduğu ifade ediliyor. Bu nedenle, davacının açtığı dava özel hukuk kapsamında ele alınarak karara bağlanması gerektiğine hükmediliyor. Kararda, kanun maddeleri olan İdari Yargılama Usulü Kanunu 2/a ve b fıkraları ile 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgesi Kanunu 5. maddesi de detaylı bir şekilde açıklanıyor.
4. Hukuk Dairesi         2020/130 E.  ,  2020/845 K.

    "İçtihat Metni"


    MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
    İLK DERECE
    MAHKEMESİ : Suluova Asliye Hukuk Mahkemesi
    DAVALILAR : 1-Suluova Tarıma Dayalı İhtisas Besi Organize Sanayi Bölgesi Müteşebbis Heyeti Başkanlığı vekili Avukat ... 2-... Kurulu Başkanlığı

    Davacı ... Ltd. Şti. vekili Avukat ... tarafından, davalılar Suluova Tarıma Dayalı İhtisas Besi Organize Sanayi Bölgesi Müteşebbis Heyeti Başkanlığı ve ... Kurulu Başkanlığı aleyhine 25/12/2018 gününde verilen dilekçe ile yönetim kurulu kararının iptalinin istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; mahkemenin görevsizliğine dair verilen 04/02/2019 günlü karara karşı davacı tarafın istinaf başvurusu üzerine yapılan yapılan incelemede; istinaf başvurusunun esastan reddine dair verilen 04/10/2019 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
    Dava, Organize Sanayi Bölgesi yönetim kurulu kararının iptali ile taşınmaz üzerinde yapılmış faydalı ve zaruri masrafların tespiti talebine ilişkindir. İlk derece mahkemesince, davanın yargı yolu bakımından görevsizlik nedeni ile usulden reddine dair verilen hüküm hakkında davacı vekilinin istinaf başvurusu üzerine, Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi tarafından, davacı vekilinin ileri sürdüğü istinaf nedenlerinin yerinde görülmediği gerekçesiyle istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
    Davacı vekili, ... Kurulunun 14/09/2011 tarih ve 759 sayılı kararı ile müvekkiline arsa tahsisi yapıldığını, tahsis edilen taşınmaz üzerinde Biyogaz tesisi yapılmak üzere faydalı ve zaruri masraflar yapıldığını, yönetim kurulunun 30/10/2018 tarih ve 2702-326 sayılı kararı ile ilgili taşınmaz üzerindeki tahsis kararının sonlandırıldığını, yönetim kurulu kararın iptali ile taşınmaz üzerinde yapılan zorunlu ve faydalı masrafların tespitini talep etmiştir.
    Davalılar; davanın reddi gerektiğini savunmuşlardır.
    İlk derece mahkemesince; Suluova Tarıma Dayalı İhtisas Besi Organize Sanayi Bölgesi özel hukuk tüzel kişisi niteliğine haiz olsa da, Organize Sanayi Bölgesi müteşebbis heyeti tarafından arsa tahsisi kararlarının Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği kapsamında idare hukuku esaslarına göre değerlendirileceği, uyuşmazlığın taraflar arasında imzalanan bir özel hukuk sözleşmesinden ve özel hukuk hükümlerinden kaynaklanmadığı, kamusal yetkiden kaynaklı re’sen ve tek taraflı olarak tesis edilen yönetim kurulunun
    işlemine karşı açılan davanın görüm ve çözüm yerinin idari yargının görev alanında bulunduğu gerekçesi ile davanın yargı yolu bakımından görevsizlik nedeni ile usulden reddine karar verilmiş; davacı vekilinin başvurusu üzerine yapılan istinaf incelemesinde, davacı tarafın ileri sürdüğü istinaf nedenlerinin yerinde görülmediği gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.Dava, yönetim kurulu kararının iptali ile taşınmaz üzerinde yapılmış faydalı ve zaruri masrafların tespiti talebine ilişkindir. Somut uyuşmazlıkta öncelikle çözümlenmesi gereken husus davanın hangi yargı kolunda görüleceğine ilişkindir. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu 2/a ve b fıkralarında idari dava türleri sayılmıştır. Buna göre; idarî işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlâl edilenler tarafından açılan iptal davaları ve idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları olarak sıralanmıştır.4562 sayılı Organize Sanayi Bölgesi Kanunu 5. maddesinde Organize Sanayi Bölgesinin bir özel hukuk tüzel kişiliği olduğu açıkça düzenlenmiştir.Şu halde; mahkemece, açık yasa hükmü gereği davalı Suluova Tarıma Dayalı İhtisas Besi Organize Sanayi Bölgesinin özel hukuk tüzel kişisi olduğu da gözetilerek, uyuşmazlığın esastan incelenip karara bağlanması gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile davanın yargı yolu bakımından görevsizlik nedeni ile usulden reddine karar verilmiş olması usul ve yasaya uygun değildir. Açıklanan nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararı kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.
    SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK 373/1. maddesi gereğince KALDIRILMASINA ve İlk Derece Mahkemesi kararının HMK 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 25/02/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.













    Hemen Ara