Esas No: 2011/13124
Karar No: 2012/1779
Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2011/13124 Esas 2012/1779 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ: ISPARTA 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 16/06/2011
NUMARASI : 2002/629-2011/153
Taraflar arasında birleştirilerek görülen davada;
Davacılar, mirasbırakan anneleri A. Ş.. A.."un E.."de maliki bulunduğu tapulu taşınmazların vekil olarak atadığı davalı M.. B.. tarafından diğer davalı İ.. Z.. A.."a mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olarak temlik ettiğini, her iki davalının da birlikte hareket ederek vekaleti kötüye kullandıklarını, daha sonra taşınmazlardan birisinin dava dışı kooparatife satılarak karşılığında kooperatiften Isparta"da bulunan .. ada .. parseldeki 70, 201 ve 202 nolu bağımsız bölümler ve bir miktar para alındığını ileri sürüp E..."deki taşınmazların ve kooperatif tarafından davalıya temlik edilen taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile adlarına tescilini, kooperatife yapılan satış nedeniyle elde edilen bedelden 100.000,000 TL"nun davalı İ..."den tahsilini istemişler; yargılama sırasında I.."da bulunan taşınmazlar bakımından dava tefrik edilerek verilen yetkisizlik kararı üzerine eldeki esasa kaydedilmiş ve yine yargılama sırasında taşınmazların el değiştirmesi nedeniyle iptal-tescil isteği yeni malik B.. A.."a yöneltilmiştir.
Davalı ve dahili davalı, davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, trampa iddiasının yerinde görülmediği gerekçesi ile davaların reddine karar verilmiştir.
Karar, davacılar vekili tarafından süresinde duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, duruşma isteği değerden reddedilerek gereği görüşülüp, düşünüldü.
Dava ve birleşen dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali - tescil ve bedel isteğine, davacılar Ö.. A.. ve arkadaşları tarafından açılan birleşen dava, aynı hukuksal nedene dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Mahkemece, davaların reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; tarafların miras bırakanı A..Ş.. A...."un kayden maliki bulunduğu Eğirdir ilçesindeki, 25.12.1956 tarih, 46 sıra no"lu tapulu taşınmazı ile birlikte diğer iki parça tapulu taşınmazını daha 29.3.1985 tarihinde yetkili vekili M. B.. aracılığı ile davalı oğlu İ.. Z.. A.."a satış suretiyle temlik ettiği, 25.12.1956 tarih, 46 sayılı tapunun kadastro çalışmaları sırasında .. ada 8 sayılı parsele revizyon gördüğü, daha sonra tevhit nedeniyle .. ada .. parsel numarasını alan arsa vasıflı taşınmazın 11.04.1990 tarihinde dava dışı S.S. ....... Sitesi Yapı Kooperatifine 620 000 000 TL bedelle satış yoluyla temlik edildiği, ifraz, tevhit ve parselasyonlar sonucu oluşan 517 ada 1 sayılı parseldeki 20 no"lu bağımsız bölümün ve .. ada 1 sayılı parseldeki 21 no"lu bağımsız bölümün ferdileşme suretiyle davalı İbrahim adına tescil edildiği, ancak bu taşınmazların dava konusu edilmedikleri, dava dışı kooperatifin davalıdan aldığı ... parsel sayılı taşınmaz karşılığında 400 000 000 TL nakit para ile 220 000 000 TL karşılığında kooperatif adına kayıtlı .. ada .. parsel sayılı taşınmazdaki 70, 201 ve 202 no"lu bağımsız bölümleri 12.10.1990 tarihli akitle davalı İ...."e devrettikleri görülmektedir.
Davacılar, davalının kooperatiften edindiği bu bağımsız bölümler ( ... ada .. parsel, 70,201,202 no"lu bağımsız bölümler) ile E.. ilçesindeki davalının mirasbırakandan edindiği tapulu iki adet taşınmazın davalıya temlikinin mirasçıdan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek 30.09.1994 tarihinde E... Asliye Hukuk Mahkemesinde tapu iptal ve tescil ve 165 parselin kooperatife iki ayrı parçada satışı nedeniyle elde edilen 590 000 000 TL bedelden paylarına düşen şimdilik 100 000 000 TL"nın tahsili isteği ile dava açmışlar, mahkemece, Isparta"daki .. ada ..sayılı parsel üzerindeki bağımsız bölümler yönünden dava tefrik edilerek yetkisizlik kararı verilmiş ve Isparta Asliye Hukuk Mahkemesinin eldeki esasına kaydedilmiş, E.."deki taşınmazlar yönünden ise muris muvazaası olgusu benimsenerek davanın kabulüne karar verilmiş, anılan karar Dairece onanmak ve karar düzeltme isteği reddedilmek suretiyle kesinleşmiştir. Yargılama sırasında Isparta"da bulunan bağımsız bölümlerin davalı İbrahim tarafından eşi B.. A.."a satışı üzerine davacılar, tapu iptal ve tescil isteği yönünden yeni maliki davaya dahil etmişler, bedelin tahsili yönünden ise davalı İ.."e karşı davaya devam etmek istemişlerdir.
Mahkemece, çekişme konusu edilen 70, 201 ve 202 no"lu bağımsız bölümlerin edinilmesinin trampa işlemine dayalı olmadığı kabul edilmek suretiyle davanın reddi cihetine gidilmiştir.
Oysa, Eğirdir Asliye Hukuk Mahkemesinde açılıp görülen 1994/ 221 E. sayılı davada aynı işlem trampa olarak mahkemece benimsenmiş, buna göre neticeye gidilmiş ve derecaattan geçmek suretiyle kesinleşmiştir.
Anılan karar, her ne kadar eldeki dava bakımından kesin hüküm teşkil etmez ise de orada belirlenen olguların somut olayda trampa olgusu yönünden güçlü delil teşkil edeceğinde kuşku bulunmamaktadır. O halde, mahkemenin değerlendirmesinin doğru olduğu söylenemez.
Ne var ki, çekişme konusu taşınmazların doğrudan miras bırakandan intikal etmediği gözetildiğinde ve olayın özelliği gereği muris muvazaasına ilişkin 1.4.1974 tarih, 1/2 sayılı İnançları Birleştirme Kararının somut olayda tapu iptal ve tescil isteği yönünden uygulama yeri bulunmadığından mahkemece tapu iptal ve tescil isteğinin reddedilmiş olması bu gerekçe ve sonucu itibariyle doğrudur. Bu nedenle sadece tapu iptal ve tescil isteği ile dava açan birleşen 2009/ 290 E. Sayılı dosyanın davacıları Ö.. A.. ve arkadaşlarının temyiz itirazları yerinde değildir, reddine.
Ancak, mirasbırakandan satış suretiyle davalı oğlu olan İ.. Z.."ye yapılan temlikin muvazaalı olduğu daha önce derecaattan geçmek suretiyle kesinleşen Eğirdir Asliye Hukuk Mahkemesinin 1994/ 221 E. sayılı kararı ile sabittir. Davalı İ.. edindiği 165 parsel sayılı taşınmazı 11.4.1990 tarihinde 620 000 000 TL bedelle dava dışı S.S. Tuhafiyeciler Sitesi Yapı Kooperatifine satmış, 400 000 000 TL"sını nakit olarak tahsil etmiş ve bakiye 220 000 000 TL yerine de ayın olarak çekişme konusu edilen taşınmazları (70,201 ve 202 no"lu bağımsız bölümleri) edinmiştir.
O halde, mirasbırakanın tasarrufunun muris muvazaası ile illetli olduğu belirlendiğine ve taşınmaz ( 165 parsel) dava dışı kişiye temlik edildiğine göre davalı İ.."in mamelekine giren 620 000 000 TL üzerinde davacıların miras payı oranında hak sahibi olacaklarında kuşku yoktur. Ancak, ayın olarak edinilen taşınmazlar bakımından ( 70, 201, 202 no"lu bağımsız bölümler) sadece tapu iptal ve tescil istenilmiş olup bu isteğin dinlenemeyeceği, ne var ki, davalı İ. uhdesinde kalıp da dava konusu edilen 400 000 000 TL"nın dışındaki 220 000 000 TL bakımından da talep hakkının varlığı kuşkusuzdur. Oysa, eldeki davada bu bedele yönelik bir istek bulunulmamaktadır.
Diğer tarafından, mirasbırakanın temlik ettiği taşınmazın satışından elde edilen İ.. uhdesinde bulunan 400 000 000 TL içerisinde davacıların da bedelden kaynaklanan miras payları oranında haklarının bulunduğu gözetilmeksizin bu istek bakımından da davanın reddine karar verilmesi doğru değildir.
Hal böyle olunca, asıl davanın davalı İ.."e yönelik bedel isteği bakımından kabulüne karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile reddine karar verilmiş olması isabetsizdir.
Davacılar G.. Y.. ve N..Y.."un, bu yöne değinen temyiz itirazları yerindedir. Kabulü ile hükmün açıklanan nedenlerden ötürü (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK."nın 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 22.2.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.