Esas No: 2020/17593
Karar No: 2022/17073
Karar Tarihi: 21.11.2022
Yargıtay 8. Ceza Dairesi 2020/17593 Esas 2022/17073 Karar Sayılı İlamı
8. Ceza Dairesi 2020/17593 E. , 2022/17073 K.Özet:
Sanığın kaçması suçundan mahkum edildiği bir dosyada temyiz talebinin reddedildiği ve bu karara karşı temyiz başvurusu yapılmadığı belirtiliyor. Ancak, infaz dosyasında gerekli tebligatın yapılıp yapılmadığına dair belge bulunmaması ve sanığın cezaevine kendiliğinden mi yoksa yakalanarak mı konulduğunun belirsiz olması nedeniyle hüküm kurulmasına ilişkin eksiklikler tespit edilmiş. Ayrıca, mahkeme kararında TCK.nın 293. maddesi ile ilgili bir tartışmanın olmadığı ve temel cezaya atıf yapan Kanunun 105/A-8 maddesinin CMK'nın 232/6. maddesine aykırı davranılarak gösterilmediği de vurgulanmış.
Son olarak, 5271 sayılı CMK.nın geçici 5. maddesinin \"hükme bağlanmış dosyalarda .... basit yargılama usulü uygulanmaz\" bölümündeki hükmün Anayasa'nın 38. maddesine aykırı olduğuna ve iptal edildiğine dikkat çekilerek dosyalarda lehe hükümler içeren CMK.nın 251/3. maddesinin uygulanması imkanının doğduğu ve mahkeme tarafından yeniden değerlendirme yapılması gerektiği belirtilmiştir.
Detaylı olarak belirtilen kanun maddeleri şunlardır:
- TCK.nın 293. maddesi: Kaçma suçunu düzenleyen maddedir.
- Kanunun 105/A-8 maddesi: Cezaevindeki mahkum veya tutukluların nakli ve infazı esaslarını düzenleyen maddedir.
- CMK'nın 232/6. maddesi: Mahkeme kararında ilgili kanun maddelerinin gösterilmesi gerektiğini belirten maddedir.
- CMK'nın 251/3. maddesi: Basit yargılama usulünün uygulanacağı halleri belirleyen madde olup, geçici 5. madde nedeniyle lehe hükümler içeren dosyalarda uygulanması gerektiği belirtilmiştir.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi
SUÇ : Hükümlü veya tutuklunun kaçması
HÜKÜM : Mahkumiyet
Gereği görüşülüp düşünüldü:
Sanığın 20.04.2016 tarihli temyiz talebinin 21.04.2016 tarihli ek kararla süre yönünden reddedildiği ve sanığın red kararına karşı temyiz başvurusu olmadığı anlaşılmakla; Cumhuriyet Savcısının temyizine hasren yapılan incelemede;
1) İnegöl İnfaz Hakimliğinin 19.11.2015 tarih 2015/8 esas 2015/9 sayılı Kararıyla kapalı ceza infaz kurumuna iade kararının, sanığa tebliğ edildiğine ilişkin tebligat parçasının aslı ya da onaylı sureti dosyada bulunmaması karşısında, infaz dosyasının Yargıtay denetimine olanak verecek şekilde getirtilip incelenerek gerekli tebligatın yapılıp yapılmadığı belirlendikten sonra, sonucuna göre sanığın hukuki durumunun takdir ve tayini gerekirken eksik araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması,
2) Sanığın savunmasında kendisinin teslim olduğunu belirtmesi ve dosya kapsamından sanığın kendiliğinden mi yoksa yakalanarak mı cezaevine konulduğunu anlaşılmaması karşısında, bu husus araştırılarak sonucuna göre hakkında TCK.nın 293. maddesindeki etkin pişmanlık hükmünün uygulanma olanağının bulunup bulunmadığının karar yerinde tartışılmaması,
3) Kabul ve uygulamaya göre de;
a- Sanığın TCK.nun 292/1. maddesi gereğince cezalandırılmasına karar verilirken, hüküm fıkrasında temel cezaya atıf yapan 5275 sayılı Kanunun 105/A-8 maddesinin gösterilmemesi suretiyle CMK'nın 232/6. maddesine aykırı davranılması,
b-Dairemizin 2020/2463 Esas sayılı dosyasında 01.10.2020 tarihli kararla, somut norm denetimi yoluyla iptal istemli başvuru üzerine Anayasa Mahkemesinin 14.01.2021 gün ve 2020/81 Esas, 2021/4 sayılı Kararı ile 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununa 17.10.2019 tarih ve 7188 sayılı Kanunun 31. maddesiyle eklenen geçici 5. maddesinin "01.01.2020 tarihi itibariyle... hükme bağlanmış ve kesinleşmiş dosyalarda .... basit yargılama usulü uygulanmaz" bölümündeki hükme bağlanmış" ibaresinin Anayasanın 38. maddesine aykırı olduğuna ve iptaline karar verilmiştir.
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 38. maddesinde suçun kanuniliği ve cezanın kanuniliği güvence altına alınmıştır. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 7/1. maddesinde de aynı güvencelere yer verilerek "lehe kanunun uygulanması ilkesi" benimsenmiştir.
Maddi ceza hukukuna ilişkin hükümler içeren basit yargılama usulünün "hükme bağlanmış dosyalarda" uygulanmasını engelleyen 5271 sayılı CMK.nın geçici 5. maddesinin (d) bendindeki "hükme bağlanmış" ibaresinin basit yargılama usulü yönünden Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesi nedeniyle temyiz davasına konu dosyalarda lehe hükümler içeren CMK.nın 251/3. maddesinin uygulanması imkanının doğması ve bu konuda mahkemesince yeniden değerlendirme yapılması zorunluluğu,
Bozmayı gerektirmiş, Cumhuriyet Savcısının temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükmün bu sebeplerden dolayı 5320 sayılı Yasanın 8/1. maddesi uyarınca uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK.nın 321. maddesi gereğince BOZULMASINA, 21.11.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.