Hakaret ve silahla kasten yaralamaya teşebbüs suçundan suça sürüklenen çocuk Haşan Hüseyin Dede"nin, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 125/1, 125/4, 43/2, 86/2, 86/3-e, 35, 31/3 (2 kez), 62/1 (2 kez) ve 52/2. (2 kez) maddeleri uyarınca ayrı ayrı 1.920,00 ve 1.000,00 Türk lirası adli para cezası ile cezalandırılmasına, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 231/5 maddesi gereğince sanık hakkındaki hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair Sivas Çocuk Mahkemesinin 22/05/2012 tarihli ve 2011/416 esas, 2012/257 sayılı kararının 13/06/2012 tarihinde kesinleşmesini müteakip, sanığın 3 yıllık deneme süresi içinde 02/03/2103 tarihinde işlemiş olduğu hırsızlık suçundan 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 142/1 -b, 143, 168/1 ve 62/1 maddeleri uyarınca 8 ay 10 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına ve cezasının anılan Kanun"un 51. maddesi uyarınca ertelenmesine dair Sivas 3. Asliye Ceza Mahkemesinin 28/05/2013 tarihli 2013/136 esas, 2013/333 sayılı ilamının 10/09/2013 tarihinde kesinleşmesi üzerine 5271 sayılı Kanun"un 231/11. maddesi uyarınca sanık hakkında verilen hükmün açıklanmasına, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 125/1, 125/4, 43/2, 86/2, 86/3-e, 35, 31/3 (2 kez), 62/1 (2 kez) ve 52/2. (2 kez) maddeleri uyarınca ayrı ayrı 1.920,00 ve 1.000,00 Türk lirası adli para cezası ile cezalandırılmasına dair aynı Mahkemenin 30/01/2014 tarihli ve 2013/431 esas, 2014/41 sayılı kararının, Adalet Bakanlığı tarafından kanun yararına bozulmasının istenilmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın 08.05.2014 tarih ve 153096 sayılı istem yazısıyla dava dosyası Dairemize gönderilmekle incelendi:
İstem yazısında “1) Suça sürüklenen çocuk hakkında hakaret eyleminin tek bir fiille birden fazla mağdura karşı işlenmiş olması nedeniyle 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 43/2 maddesine göre artırım uygulandıktan sonra neticeten bir kez 1.920,00 Türk lirası adli para cezası ile cezalandırılması gerekirken ayrı ayrı 1.920,00 Türk lirası adli para cezası ile cezalandırılması,
2) Suça sürüklenen çocuk hakkında hakaret eyleminden dolayı 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 125/1, 125/4, 43/2 maddeleri uyarınca verilen 175 gün adli para cezasından anılan Kanun"un 31/3 maddesi gereğince 1/3 oranında indirim uygulandığında 120 gün adli para cezasına hükmedilmesi, bu miktar üzerinden de aynı Kanun"un 62 maddesi uygulanmak suretiyle bulunacak 100 gün adli para cezasının ilgili Kanun"un 52 maddesi uyarınca günlüğü 20 Türk lirası üzerinden çevrilmek suretiyle neticeten 2.000,00 Türk lirası adli para cezasına hükmetmek gerekirken eksik olarak 1.920,00 Türk Lirası adli para cezasına hükmedilmesinde isabet görülmemiştir.” denilmektedir.
I- Kanun Yararına Bozma İstemine İlişkin Uyuşmazlığın Kapsamı:
TCK’nın 43. maddesinde düzenlenen zincirleme suç hükümlerinin, uygulanıp uygulanamayacağının belirlenmesine ilişkindir.
II- Hukuksal Değerlendirme:
a- TCK"nın 43. maddesinin uygulanması gerektiğine ilişkin olarak yapılan incelemede:
5237 sayılı TCK’nın “Zincirleme Suç” başlıklı 43. maddesinin 1. fıkrasında; “Bir suç işleme kararının icrası kapsamında, değişik zamanlarda bir kişiye karşı aynı suçun birden fazla işlenmesi durumunda, bir cezaya hükmedilir. Ancak bu ceza, dörtte birinden dörtte üçüne kadar artırılır. Bir suçun temel şekli ile daha ağır veya daha az cezayı gerektiren nitelikli şekilleri, aynı suç sayılır. Mağduru belli bir kişi olmayan suçlarda da bu fıkra hükmü uygulanır” şeklinde zincirleme suç tanımlanmış, ikinci fıkrasında ise; “Aynı suçun birden fazla kişiye karşı tek bir fiille işlenmesi durumunda da, birinci fıkra hükmü uygulanır” denilmek suretiyle zincirleme suçtan farklı bir müessese olan, aynı nev’iden fikri içtima kuralı düzenlenmiştir.
Türk Ceza Kanunu sistematiğinde, kural olarak yasadaki suç tanımına uygun her bir netice ayrı bir suç oluşturmasına karşın, bu kuralın istisnaları olarak, TCK’nın “suçların içtimaı” bölümünde, 42, 43 ve 44. maddelerine yer verilmiştir. Aynı nev’iden fikri içtima halinde, fiil yani hareket hukuksal anlamda tektir ve bu fiille aynı suç birden fazla kişiye karşı işlenmektedir. Bu durumda hareket tek olduğu için, fail hakkında tek bir ceza verilecek, ancak bu ceza mağdur sayısı fazla olduğu için, TCK’nın 43/1. maddesine göre artırılacaktır. (Ceza Genel Kurulunun 05/06/2012 tarih ve 15/491-219 sayılı ilamı da bu doğrultudadır.)
İnceleme konusu somut olayda; iddianamede suça sürüklenen çocuğun, müştekiler Yusuf ve Ayşe"ye “a..koyduğum çık lan" dediğinin iddia edildiği, mahkemece de eylemin bu şekilde kabul edildiğinin anlaşıldığı, ancak suça sürüklenen çocuğun müştekilere bu sözlerle, aynı anda ve tek bir fiille hakarette bulunması şeklinde gerçekleşen eylemi nedeniyle, TCK’nın 43. maddesinde düzenlenen zincirleme suç hükümlerinin uygulanması gerekirken, her bir müşteki için ayrı ayrı ceza verilmesi ile ayrıca bu cezalarda TCK"nın 43/2. maddesinin uygulanmasının hukuka aykırı olduğu belirlenmekle kanun yararına bozma talebinin bu yönden kabulü gerekmiştir.
b- TCK"nın 31/3 maddesinin hatalı uygulanmasına ilişkin olarak yapılan incelemede ise;
Mahkemece TCK"nın 125/1, 125/4, 43/2 maddeleri uyarınca verilen 175 gün adli para cezasından aynı Kanun"un 31/3 maddesi gereğince 1/3 oranında indirim uygulandığında cezanın 116 güne indiği, bu miktar üzerinden de TCK"nın 62. maddesi uygulanmak suretiyle bulunan cezanın 96 gün adli para cezası, bu miktarın 20 TL ile çarpılması sonucu çıkan neticenin de 1920 TL olduğu, dolayısıyla mahkemenin uygulamasının doğru olduğu anlaşıldığından (2) nolu bozma talebi yerinde görülmemiştir.
III- Sonuç ve Karar:
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın, düzenlediği tebliğnamedeki düşünce kısmen yerinde görüldüğünden,
1-Hakaret suçundan suça sürüklenen çocuk ... hakkında, Sivas Çocuk Mahkemesi"nin 30/01/2014 tarihli ve 2013/431 esas, 2014/41 karar sayılı kararın, 5271 sayılı CMK"nın 309. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
2-Karardaki hukuka aykırılık aynı Kanun maddesinin 4-d fıkrasına göre, suça sürüklenen çocuğa daha hafif bir cezanın verilmesini gerektirmekle, TCK’nın 125/1 maddesi uyarınca, mahkemece adli para cezasının tercih edilmiş olduğu ve teşdit uygulandığı da gözetilerek, 120 gün karşılığı adli para cezası ile cezalandırılmasına,
3- TCK’nın 125/4. maddesi uyarınca cezanın takdiren 1/6 oranında arttırılarak, 140 gün adli para cezası ile cezalandırılmasına,
4- Suça sürüklenen çocuğun hakaret suçunu birden fazla kişiye karşı tek bir fiille işlemesi nedeniyle cezasının TCK’nın 43/2. maddesi uyarınca takdiren 1/4 oranında arttırılarak, 175 gün adli para cezası ile cezalandırılmasına,
5- TCK’nın 31/3. maddesi uyarınca cezanın 1/3 oranında indirilerek, 116 gün adli para cezası ile cezalandırılmasına,
6- TCK’nın 62/1. maddesi uyarınca cezanın takdiren 1/6 oranında indirilerek, 96 gün adli para cezası ile cezalandırılmasına,
7-TCK"nın 52/2. maddesi uyarınca günlüğü takdiren 20 TL"den paraya çevrilerek suça sürüklenen çocuğun, 1920 TL adli para cezasıyla cezalandırılmasına,
8- TCK"nın 52/4 maddesi gereğince adli para cezasının birer ay arayla 24 eşit taksitler halinde ödenmesine,infazın bu miktar üzerinden yapılmasına,
9-Yukarıda açıklanan nedenlerle (2) nolu KANUN YARARINA BOZMA İSTEMİNİN REDDİNE, 21.12.2015 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.