Yargıtay 7. Ceza Dairesi 2022/4130 Esas 2022/13130 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Karacabey Sulh Ceza Hakimliği, Kiralık Araç Bildirim Sistemi (KABİS) kaydının mevcut olduğu halde, tek yönlü karayolunda araç tescil plakasına istinaden idari yaptırım kararı düzenlenerek, Yapı İnşaat Hafriyat Ltd. Şti. hakkında Kabahatler Kanunu’nun 46/2-h maddesi gereğince 1.228 lira idari para cezası uygulamıştır. Ancak Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yapılan kanun yararına bozma istemi sonucu, 1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanunu ve Anayasa'nın \"İdarenin bütünlüğü ve kamu tüzel kişiliği\" başlıklı 123. maddesi gereği, kiralayan kişinin açık kimlik bilgilerinin KABİS'e kaydedilmesi halinde, araç kiralama tarihleri içinde meydana gelebilecek trafik kural ihlalleri için aracı kiraya veren işletmecinin idari para cezası tutanağını düzenleyerek itiraz etme hakkı olduğu ortaya çıkmıştır. Bu sebeple, Karacabey Sulh Ceza Hakimliği'nin kararı, kanun yararına bozulmuş ve muteriz hakkında uygulanan idari para cezası kaldırılmıştır. Kanunlar: Karayolları Trafik Kanunu 46/2-h, Kabahatler Kanunu, 1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanunu, Anayasa'nın 123. maddesi, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 309. maddesi.

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 46/2-h maddesine muhalefet etmekten kabahatli ... Yapı İnşaat Hafriyat Ltd. Şti. hakkında 1.228,00 Türk lirası idarî para cezası uygulanmasına dair İstanbul İl Emniyet Müdürlüğü İstatistik ve Bilgi İşlem Büro Amirliğinin 09/05/2020 tarihli ve MA 55331012 sayılı idarî yaptırım kararına karşı yapılan başvurunun reddine dair KARACABEY Sulh Ceza Hâkimliğinin 24/01/2021 tarihli ve 2020/692 değişik iş sayılı kararı aleyhine Yüksek Adalet Bakanlığından verilen 01.04.2022 tarihli kanun yararına bozma istemini içeren dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 12.05.2022 tarihli ve KYB. 2022-53371 sayılı ihbarnamesi ile daireye verilmekle okundu.
Mezkür ihbarnamede;
Benzer bir olaya ilişkin Yargıtay 19. Ceza Dairesinin 18/09/2017 tarihli ve 2016/15686 Esas, 2017/6937 Karar sayılı ilâmında, " ...Araç kiralama şirketlerinin, 1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanunu kapsamında, araç kiralama tarihlerinden belli bir süre önce, belli tarihlerde kullanmak üzere araç kiralayan kişilerin açık kimlik bilgilerini, yasada yer alan bilişim sistemine usulüne uygun biçimde kayıt yapmaları halinde; kiralama tarihleri içinde meydana gelebilecek trafik kural ihlallerini, o tarihte işletmecilerden araç kiralayan kişilerin yaptıkları kabul edilmelidir. Keza, Anayasa'nın "İdarenin bütünlüğü ve kamu tüzel kişiliği" başlıklı 123. maddesi; ".. idare, kuruluş ve görevleriyle bir bütündür ve kanunla düzenlenir." hükmünü amirdir. Dolayısıyla, 1774 sayılı Yasa gereği oluşturulan kiralık araç kimlik bildirme sistemini denetlemek ve takip etmekle yükümlü olan idarenin, trafik kural ihlalinin yapıldığı anda aracı süren ve varsa kiralayan kişinin kimliğini tespit etmekle ve bu sistem üzerinde usulüne uygun kaydedilen ve aracı kiralayan kişinin kimlik bilgisi esas alınarak idari para cezası tutanağı düzenlemekle de yükümlü olduğu değerlendirilmektedir. Dolayısıyla, itirazı değerlendiren mahkemece, aracı kiraya veren işletmecinin itiraz gerekçeleri ve elindeki kira sözleşmesi ile internet sistemi çıktısının bir örneği, cezayı düzenleyen idareye gönderilmek suretiyle, itiraz konusu kira sözleşmesi ve tutanağın, sistemde kayıtlı kiralık aracı kullanan kişinin kimlik bilgileri hakkında bir araştırma yapılarak düzenlenip düzenlenmediği sorulmaksızın itirazın reddine karar verilmesinde isabet bulunmadığı ... " şeklinde belirtildiği üzere, aksine bir işaret bulunmadıkça tek yönlü karayolunda aracı ters yönde sürmekten araç tescil plakasına istinaden idarî yaptırım kararı düzenlendiği, ancak 34 PH 1680 plakalı aracın 04/05/2020 tarihi ile 20/05/2020 tarihi arasındaki dönemde ... isimli şahsa kiralandığı, kabahat fiilinin işlendiği 09/05/2020 tarihinde aracın ... adlı kişi tarafından kullanıldığı, kaldı ki muteriz tarafından anılan aracın dosya kapsamında bulunan Karacabey Emniyet Müdürlüğünce gönderilen belgeye göre Kiralık Araç Bildirim Sistemine (KABİS) kaydının girildiğinin anlaşılması karşısında, itirazın kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiş ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu kanun yararına bozmaya atfen ihbar olunmuş bulunmakla Türk Milleti adına gereği görüşülüp düşünüldü;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriğindeki hususlar yerinde görüldüğünden KARACABEY Sulh Ceza Hakimliği'nin 24/01/2021 tarih, 2020/692 D.İş sayılı kararının CMK'nun 309/4-d maddesi uyarınca BOZULMASINA, muteriz hakkında uygulanan idari para cezasının kaldırılmasına, İstanbul İstatistik ve Bilgi İşlem Büro Amirliğinin 09/05/2020 tarih, MA 55331012 sayılı trafik idari para cezası karar tutanağının iptaline, 03/10/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.