Esas No: 2011/3466
Karar No: 2012/1883
Karar Tarihi: 23.02.2012
Yargıtay 16. Hukuk Dairesi 2011/3466 Esas 2012/1883 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : KADASTRO
Taraflar arasında kadastro tespitinden doğan dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında 105 ada 193 parsel sayılı 92.600,24 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, çayır vasfı ile Hazine adına tespit edilmiştir. Davacılar ... ve ..., satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak dava açmışlardır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davacılar ... ve ..."ın davasının kabulüne, 105 ada 193 ve 105 ada 22 parsel sayılı taşınmazların eşit paylarla davacılar ... ve ... adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Davacılar, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanmışlardır. Çekişmeli 105 ada 193 parsel sayılı taşınmazın yakınında 102 ada 121 sayılı mera parseli bulunmaktadır. Bu nedenle ihtilafın çözümü için çekişmeli taşınmazın öncesinin kamu orta malı niteliğinde mera olup olmadığının da yöntemine göre araştırılması zorunlu bulunmaktadır. Ne var ki; mahkemece, yöntemine uygun şekilde mera araştırması yapılmamış, çekişmeli taşınmazın niteliğinin tespiti açısından yeterli olmayan ziraat bilirkişisi raporu ile yetinilmiş, tespite aykırı sonuca varıldığı halde tespit bilirkişilerinin tanık sıfatıyla dinlenmeleri gerektiği düşünülmemiş, davacı ..."nin çekişmeli taşınmazın fen bilirkişi raporunda (B) harfiyle gösterilen bölümü hakkında bir talebi olmadığı yönündeki beyanı dikkate alınmamış ve dava dilekçesinde yer almadığı halde dava dışı 105 ada 22 parsel sayılı taşınmaz hakkında da hüküm kurulmuştur. Yetersiz araştırmaya dayanılarak ve dosya kapsamına uygun olmayan şekilde karar verilemez. O halde, doğru sonuca varılabilmesi için öncelikle, taşınmazın bulunduğu yöreye ilişkin mera tahsis kararı bulunup bulunmadığı araştırılmalı, varsa buna ilişkin karar, ekleri ve haritaları ile birlikte getirtilmeli, çekişmeli 102 ada 121 parsel sayılı meraya ait tutanak sureti ve belgeler getirtilip dosya ikmal edilmelidir. Bundan sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen ve komşu köylerde ikamet edip davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek üç kişilik yerel bilirkişi kurulu, aynı yöntemle belirlenecek taraf tanıkları, tüm tespit bilirkişileri, fen bilirkişisi ve ziraat mühendislerinden oluşan üç kişilik ziraatçi bilirkişi kurulunun katılımıyla yeniden keşif yapılmalıdır. Keşif sırasında varsa yöreye ait mera tahsis kararı ve haritaları uygulanıp kapsamları belirlenmeli, mahkemece yapılacak gözlem ayrıntılı olarak tutanağa geçirilmeli, yerel bilirkişi, tespit bilirkişileri ve tanıklardan çekişmeli 105 ada 193 parsel sayılı taşınmazın öncesinin kamu orta malı niteliğinde mera, yaylak ve kışlak gibi yerlerden olup olmadığı, geçmişte ne durumda bulunduğu, üzerinde zilyetlik bulunup bulunmadığı, varsa ilk olarak hangi tarihte, kim tarafından ve ne şekilde zilyet edilmeye başlandığı, kimden kime ve nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı, öncesi devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden ise imar ve ihyaya konu edilip edilmediği, imar ve ihyaya konu edilmiş ise ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği hususlarında maddi olaylara dayalı, ayrıntılı bilgi alınmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanakları ve dayanakları ile denetlenmeli, beyanlar arasında çelişki bulunması halinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalı, ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın, komşu parsellerle karşılaştırmalı biçimde toprak yapısı, eğimi, bitki örtüsü ve tarımsal niteliğini belirtir, öncesinin kamu orta malı niteliğinde olup olmadığını açıklar şekilde ayrıntılı rapor alınmalı, raporun çekişmeli taşınmazın niteliğini ve sınırlarını tespite yarar şekilde ve farklı yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmesi istenmeli, fen bilirkişisine keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli rapor ve harita düzenlettirilmeli, bundan sonra toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilip davacı ..."nin çekişmeli taşınmazın fen bilirkişi raporunda (B) harfi ile gösterilen bölümüne ilişkin beyanları dikkate alınıp sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece, açıklanan şekilde inceleme, araştırma ve değerlendirme yapılmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olduğu gibi hakkında talep ve dava olmadığı halde dava kapsamı dışına çıkılarak dava dışı 105 ada 22 parsel sayılı taşınmaz hakkında hüküm kurulması da isabetsizdir. Davalı Hazine’nin temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 23.02.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.