Yargıtay 16. Hukuk Dairesi 2012/9509 Esas 2012/11051 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
16. Hukuk Dairesi
Esas No: 2012/9509
Karar No: 2012/11051
Karar Tarihi: 18.12.2012

Yargıtay 16. Hukuk Dairesi 2012/9509 Esas 2012/11051 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Sanık, ticareti terk hükümlerine muhalefet etmek suçundan beraat etti ancak Temyiz Mahkemesi tarafından karar bozuldu. Yargıtay, kapsamın gerçek kişi tacirlerle sınırlı olmadığını ve şirket temsilcilerinin de cezalandırılması gerektiğini belirtti. Ticareti terk suçunun oluşabilmesi için tacirin fiili olarak ticareti terk etmesi, bu durumu kayıtlı olduğu ticaret sicili memurluğuna bildirmemesi ve mal beyanında bulunmaması gerektiği belirtildi. Ancak borçlu şirketin ticareti terk edip etmediği yönünde yeterli araştırma yapılmadan, eksik incelemeyle beraat kararı verilmesi nedeniyle Temyiz Mahkemesi kararı bozdu ve sanık cezalandırıldı. Kanun maddeleri: İcra İflas Yasası'nın 44. ve 345, Türk Ticaret Yasası'nın 18. maddesi.
16. Hukuk Dairesi         2012/9509 E.  ,  2012/11051 K.

    "İçtihat Metni"


    MAHKEMESİ : ... 3. İCRA MAHKEMESİ


    Ticareti terk hükümlerine muhalefet etmek suçundan sanık ...’ın beraatine karar verilmiş, hüküm şikayetçi vekili tarafından temyiz edildiğinden, Yargıtay C.Başsavcılığının bozma istemli tebliğnamesiyle dosya gönderilmekle Dairemizce yapılan inceleme sonunda 16/11/2011 tarihli karar ile mahkeme hükmünün onanmasına karar verilmiş, bu karara karşı Yargıtay C.Başsavcılığının 04/01/2012 tarihli itirazı üzerine, Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 10/07/2012 tarih ve 2012/0021 Esas, 2012/709 sayılı kararı ile 6352 sayılı yasanın 99 ve 101. maddeleri uyarınca itirazın Dairemizce değerlendirilmesi için dosya yeniden gönderilmiş, Dairemizin mahkeme hükmünün bozulmasına ilişkin 08.11.2012 tarihli kararındaki maddi hatanın düzeltilmesi istemine havi Yargıtay C.Başsavcılığının 10.12.2012 tarihli yazısı Dairemize gelmiş olmakla, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okunarak; GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ: Somut olayda, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının itiraz yazısında; İİK"nun 44. maddesinde “ticareti terk eden tacir” ifadesi kullanılmış olup bu ifadenin yalnızca gerçek kişi tacirleri kapsadığına ilişkin herhangi bir kısıtlayıcı hükmün bulunmadığı, bu sebeple limited şirketlerin temsil ve idareye yetkili müdürlerinin de, şirketin ticareti terk etmeleri halinde İİK"nun 44. maddesindeki yükümlülükleri yerine getirmeyeceklerine ilişkin bir istisna getirilmediğine göre, tıpkı gerçek kişi tacirler gibi cezalandırılmalarına da bir engel bulunmadığı; diğer yandan, İİK"nun 44. maddesinde yapılan değişikliğin “ticareti terk eden kötü niyetli borçluların” bu davranışlarının önlenmesi amacıyla yapıldığının da gerekçede açıkça ifade edildiği, Yüksek Özel Dairenin kararında tüzel kişi tacirler hakkında 44. maddesinin 2. fıkrasının uygulama kabiliyetinin olmadığı belirtilmiş ise de, aynı maddenin 1. fıkrasının gözönüne alınmadığına değinilmiş ve bozma kararı verilmesi gerekirken onama kararı verilmesinin isabetsizliği ileri sürülerek hükmün bozulması talep edilmiştir. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının aynı konudaki itirazına ilişkin Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 14/02/2012 tarih ve 2012/16.HD - 505, 509 ve 513 Esas sayılı dosyalarında özetle; ticareti terk eden borçlunun 6762 sayılı Türk Ticaret Yasası anlamında tacir olmasının gerektiği, 6762 sayılı Kanunun 18. maddesinde ticaret şirketlerinin de tacir olduğunun belirtilmesi nedeniyle ticaret şirketlerinin ve bu anlamda limited şirketin anılan Kanunun 18. maddesi uyarınca tacir olduğunda kuşku bulunmadığı, İİY"nın 44. maddesinde "ticareti terk eden tacir" ifadesi kullanılmış olup, bu ifadenin yalnızca gerçek kişi tacirleri kapsadığına ilişkin herhangi bir kısıtlayıcı hükmün konulmadığı, o halde tacir sayılan limited şirketlerin temsil ve idareye yetkili müdürlerinin, şirketin ticareti terk etmeleri halinde İcra İflas Yasasının 44. maddesindeki yükümlülükleri yerine getirmeyeceklerine ilişkin bir istisna getirilmediğine göre, tıpkı gerçek kişi tacirler gibi aynı Yasanın 337/a maddesi uyarınca cezalandırılmalarına da bir engel bulunmadığı, diğer yandan İİY"nın 44. maddesinde yapılan değişikliğin “ticareti terk eden kötü niyetli borçluların” bu davranışlarının önlenmesi amacıyla yapıldığının da gerekçede açıkça ifade edildiği, ticari şirketi temsil ve idareden sorumlu müdür ve yetkililerinin bu suçu işleyemeyeceklerinin kabulü halinde, ticareti terk suçunu işleyen gerçek kişi tacirlerin İİY"nın 337/a maddesi uyarınca cezalandırılmaları gerekecek, ancak aynı fiili işleyen ve İİY"nın 345. maddesi uyarınca bu fiilden sorumlu tutulması gereken ticaret şirketi müdür ve yetkililerinin ise cezai sorumluluktan muaf tutulmaları anlamına gelecektir ki bunun yasal bir dayanağı bulunmadığı gerekçesiyle oyçokluğuyla Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının itirazının kabulüne karar verilmiş olduğu gerekçesine dayanılarak Başsavcılığın 04.01.2012 tarihli itirazının kabulü ile Dairemizin mahkeme hükmünün BOZULMASINA ilişkin 08.11.2012 tarihli kararındaki maddi hatanın düzeltilmesi istemini havi Yargıtay C.Başsavcılığının 10.12.2012 tarihli yazısı Dairemize gelmiş olmakla,
    Yargıtay C. Başsavcılığının talebi yerinde görüldüğünden kabulü ile Dairemizin 08.11.2012 tarih ve 2012/6676 esas ve 2012/8922 sayılı kararındaki Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının tebliğname numarasının 2010/333570 olarak düzeltilmesi ile 16/11/2011 tarih ve 2011/5034 Esas, 2011/7294 sayılı kararının kaldırılmasına karar verilerek yapılan inceleme sonunda;
    Sanığa isnat edilen suçun oluşabilmesi için tacirin fiili olarak ticareti terk etmesi ve bu durumu on beş günlük süre içerisinde kayıtlı olduğu ticaret sicili memurluğuna bildirmemesi ve bütün aktif ve pasifi ile alacaklılarının isim ve adreslerini gösteren bir mal beyanında bulunmaması gerekmekte olup, somut olayda, fiili durumun belirlenmesi amacıyla borçlu şirketin ticareti terk edip etmediği yönünde zabıta araştırılması yaptırılmadan ve mükellefiyetin devam edip etmediği kayıtlı olduğu vergi dairesinden sorularak, ticareti re"sen terk ettirildiğinin anlaşılması halinde hangi tarihte terk ettirildiği, buna göre de şikayetinin süresinde olup olmadığı tespit edilmeden eksik inceleme ile yazılı şekilde beraat kararı verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden hükmün istem gibi BOZULMASINA, 18.12.2012 gününde oybirliği ile karar verildi.




    Hemen Ara