Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2009/13074 Esas 2010/6288 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
6. Hukuk Dairesi
Esas No: 2009/13074
Karar No: 2010/6288
Karar Tarihi: 26.5.2010

Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2009/13074 Esas 2010/6288 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülen bir kira davasında, kiranın ödenmemesi, sözleşmenin feshi ve cezai şartın tahsili talep edilmiştir. Mahkeme davanın kabulüne karar vermiş, ancak cezai şartın fahiş olup olmadığı tartışılmamıştır. Dava temyiz edilmiştir. Yüksek Mahkeme, cezai şartın miktarını değerlendirmek ve B.K. 161/son maddesi çerçevesinde indirilip indirilmeyeceğini belirlemek gerektiğine karar vermiş ve kararı bozmuştur. B.K. 161/son maddesi, hakimin fahiş gördüğü cezai şartın indirilmesi yükümlülüğünü getirmektedir.
(Kapatılan) 6. Hukuk Dairesi         2009/13074 E.  ,  2010/6288 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

    Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı alacak davasına dair karar davalılar tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
    Uyuşmazlık, kira sözleşmesinin feshi, peşin ödenen 180.000 Amerikan Doları kira parası ile 20.000 Amerikan Doları güvence parası ve 36.000 Amerikan Doları cezai şartın tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalılar ..., ..., ..., ... ve ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
    1-Dosya kapsamına, toplanan delillere, bozma gereklerine uygun şekilde karar verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde de bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
    2- Temyiz eden davalılar vekilinin cezai şarta ilişkin temyiz itirazlarına gelince; Davacı vekili, davalıların miras bırakanı ... ile düzenlendiğini iddia ettiği 24.04.2000 düzenleme tarihli ve tapuya şerh verildiği tarihten itibaren onbeş yıl süreli kira sözleşmesine dayanarak açmış olduğu işbu davada, kira sözleşmesi ile peşin ödenen 180.000 Amerikan Doları kira parası, 20.000 Amerikan Doları güvence parası ve sözleşmenin özel şartlar 4.maddesine göre tapuya kira şerhi verilmediğinden 36.000 Amerikan Doları cezai şartın tahsili ile sözleşmenin feshini talep etmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonucu davanın reddine dair verilen karar Dairemizin 13.07.2004 gün ve 4952-5895 sayılı ilamı ile sözleşmedeki imzanın kiralayan ...’a ait olup olmadığı konusunda inceleme yapılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiğine işaretle bozulmuştur. Mahkemece bozma ilamına uyulmasından sonra yaptırılan bilirkişi incelemesinde Adli Tıp Kurumu Fizik İhtisas Dairesi 29.03.2006 tarihli raporunda sözleşmedeki imzanın miras bırakan kiralayan ...’un eli ürünü olduğunun kabulünün gerektiğini belirtmiştir. Mahkemece, daire"mizin 13.03.2007 gün ve 396-2648 sayılı ilamı ile sözleşmedeki imzanın kiralayana ait olduğunun anlaşılması, kira sözleşmesinin tapuya şerh edilmemesi nedeniyle sözleşmenin yürürlüğe girmemesi ve davacı tarafından yapılan ödemelerin kira sözleşmesi ile davalıların miras bırakanı tarafından da kabul edilmesi karşısında uyuşmazlığın sözleşme hükümlerine göre çözümlenmesine ilişkin bozma ilamına göre karar verilmişse de ceza-i şart yönünden değerlendirme yeterli görülmemiştir.
    Ticari işler dışında, B.K. 161/son maddesi hakime fahiş gördüğü cezai şartı indirme yükümlülüğünü getirmiştir. Somut olayda taraflar arasındaki kira sözleşmesinin özel şartlar bölümü 1. maddesinde 15 yıllık kira parası 180.000 Amerikan Doları ve güvence parası 20.000 Amerikan Doları"nın kiralayana peşin olarak ödendiği, 3. maddesinde kiralayanın 01.01.2001 tarihine kadar kira şerhini tapuya tescil ettireceği, 4. maddesinde kiraya verenin tapuya kira şerhini vermemesi halinde kiracının tek taraflı sözleşmeyi feshetme ve 200.000 Amerikan Dolar"ına ek olarak 36.000 Amerikan Doları cezai şartı isteme hakkına sahip olacağı ve 9. maddesinde taraflardan birinin sözleşmeden vazgeçmesi halinde vazgeçen tarafın diğer tarafa % 10 (36.000 Dolar) cezai şart ödemeyi kabul edeceği kararlaştırılmıştır. Davacı ile davalıların mirasbırakanı arasında geçerli bir kira sözleşmesi bulunmakta olup taraflar için bağlayıcı sözleşme hükümlerinin yerine getirilmesi gerekir. Bu bağlamda davalılar vekili cezai şartın fahiş olduğunu savunduğundan cezai şartın fahiş olup olmadığı, dolayısıyla indirilmesi gerekip gerekmediği karar yerinde tartışılmamıştır. O halde mahkemece, B.K. 161/son maddesi gözetilmek suretiyle cezai şartın miktarı konusunda bir değerlendirme yapılarak sonucuna göre bir hüküm kurulması gerekirken anılan hususun gözardı edilmiş olması doğru görülmediğinden bozmayı gerektirmiştir.
    SONUÇ: Yukarıda 2 numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün cezai şarta yönelik olarak BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 26.5.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

    Hemen Ara