Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2021/4157 Esas 2022/128 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı ile davalılar arasındaki hizmet alım sözleşmesi kapsamında, dava dışı işçinin işçilik alacaklarından dolayı ödeme yapıldıktan sonra davalılar tarafından sorumlu tutulması talebiyle açılan alacak davası sonucunda, mahkeme davanın kısmen kabulüne karar vermiştir. Davacı vekili ve davalı .... İnş. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilen dava dosyası incelendikten sonra 1) davalı olarak gösterilen ... İnş. Ltd. Şti. hakkındaki feragat sebebiyle dava dosyasının yerel mahkemeye gönderilmesine 2) bilirkişi raporu doğrultusunda verilen kararın yanılgılı gerekçe ile verildiği ve davalıların ödenen bedelin yarısından sorumlu tutulmasının doğru olmadığı gerekçesiyle bozulmasına, ve 3) davalı ... Elek. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. vekilinin temyiz isteminin mahkeme hükmünün bu davalı yönünden kesin olması nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Ek olarak, kararda geçen kanun maddeleri şunlardır:
- HMK m. 311 ve 309/2: davadan feragatın kesin hüküm sonuçlarını doğurduğu ve karşı tarafın kabulüne bağlı olmadığı, davadan feragatın karar kesinleşinceye kadar her aşamada yapılabilmesi.
- 7251 sayılı Kanun’un 29’uncu maddesi ile HMK’nın 310'uncu maddesi ek fıkrası: feragat veya kabulun dosyanın temyiz incelemesine gönderilmesinden sonra yapıldığında Yargıtay'ın dosyayı feragat veya kabul hususunda ek karar verilmek üzere hükmü veren mahkemeye göndermesi gerektiği.
- HUMK’nın Ek-Madde 4: temyiz sınırını belirleyen yeniden değerleme oranının 2015 yılı için 2080 TL olduğu.

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik verilen hüküm süresi içinde davacı ve davalı ... Elek. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü
- K A R A R -
Davacı vekili; müvekkili ile davalı şirketler arasında hizmet alım sözleşmesi bulunduğunu, sözleşme kapsamında davalı tarafından çalıştırılan dava dışı işçinin müvekkili aleyhine açtığı işçilik alacakları ile ilgili davanın işçi lehine sonuçlandığını ve bu kapsamda müvekkili tarafından dava dışı işçiye icra takibi sonucunda ödeme yapıldığını, yapılan bu ödemeden sözleşme hükümlerine göre davalıların sorumlu olduğunu, müvekkili tarafından ödenen bedelin davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Bir kısım davalılar vekili işçinin ücretlerinden davacının sorumlu olduğunu savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; davacının davalılar ile yapılan sözleşme kapsamında SGK kayıtlarına göre davalılar bünyesinde çalışan işçiye yapılan ödemeyi aralarında imzalanan sözleşme hükümlerine göre davalılardan talep edebileceği gerekçesiyle davalıların sorumluluklarını belirleyen bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararı davacı vekili, davalı ... Elek. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. vekili temyiz etmiştir.
1-Davacı vekilince karar temyiz edildikten sonra davalı .... hakkındaki davadan feragat edilmiştir. Davadan feragat, 6100 sayılı HMK m. 311 uyarınca, kesin hüküm sonuçlarını doğurduğu gibi, aynı Kanun'un 309/2 nci maddesi uyarınca karşı tarafın kabulüne de bağlı değildir. Öte yandan, aynı Kanun'un 310'ncu maddesi uyarınca davadan feragat, karar kesinleşinceye kadar her aşamada yapılabilir.
28.07.2020 tarihinde yürürlüğe giren 7251 sayılı Kanun’un 29’uncu maddesi ile HMK’nın 310'uncu maddesine eklenen 3'üncü fıkrada, ‘‘Feragat veya kabul, dosyanın temyiz incelemesine gönderilmesinden sonra yapılmışsa, Yargıtay temyiz incelemesi yapmaksızın dosyayı feragat veya kabul hususunda ek karar verilmek üzere hükmü veren mahkemeye gönderir'' düzenlemesi yapılmıştır.
Bu itibarla, davadan feragatin yukarıda açıklanan etkisi de gözetilerek davacı vekilinin davadan feragat iradesine öncelik tanınıp, bu doğrultuda gerekli araştırma yapılarak bu davalı açısından ek karar verilebilmesi için dosyanın yerel mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
2- Davacı vekili temyiz itirazları yönünden;
Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
İhbar tazminatından son işveren sorumludur. Bunların dışında hafta tatil ücreti, ücret alacağı, fazla mesai ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır.
İşveren tarafından bu ödemelerin feri mahiyetinde yapılan ödemeler de ayrı esasla yüklenicilerden tahsil edilebilecektir.
Yükleniciler aleyhine açılan rücu davalarında ayrı sözleşmelerle hizmet ifa eden yükleniciler mecburi dava arkadaşı olmadığı gibi borçtan müteselsilen sorumlu olacaklarına ilişkin kanun hükmü veya sözleşme bulunmamaktadır. Bu nedenle alacak davalarında her davalı aleyhine ayrı tahsil hükmü kurulmalıdır. Davanın itirazın iptali şeklinde açılmış olması durumunda ise takibin hangi davalı açısından hangi miktarla devam edeceği ayrı ayrı belirlenmelidir.
Bu durumda mahkemece yukarıda belirlenen ilkeler çerçevesinde gerekirse bilirkişiden ek rapor alınıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı gerekçe ile davalıların ödenen bedelin yarısından sorumlu tutulması doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
3- Davalı ... Elek. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. Vekilinin temyiz itirazı yönünden;
5219 Sayılı Kanun ile yapılan değişiklik sonucu Hukuk Muhakemeleri Usulü Kanunu'nun (HUMK) 427.maddesinde öngörülen kesinlik sınırı, 5236 sayılı Kanunun 19 uncu maddesiyle HUMK’na eklenen Ek-Madde 4’te öngörülen yeniden değerleme oranı da dikkate alındığında 2015 yılı için 2080 TL’dir.
Dava dilekçesinde, 10.677TL'nin tahsili istenilmiş olup, mahkemece, davanın kısmen kabulü ile, davalı ... Elek. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. aleyhine 1.154,89TL’nin tahsiline dair verilen karar, yukarıda anılan madde hükmüne göre temyiz sınırının altında kaldığı cihetle kesin niteliktedir. Kesin olan kararların temyiz istemleri hakkında mahkemece bir karar verilebileceği gibi, 01.06.1990 gün ve 1989/3 esas, 1990/4 karar sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca Yargıtay tarafından da karar verilebileceğinden, davalı ... Elek. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. yönünden davalı vekilinin temyiz isteminin reddine karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin davalı ... İnş. Ltd. Şti. hakkında vaki feragat sebebiyle dava dosyasının yerel mahkemesine gönderilmesine, (2)numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... Elek. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. vekilinin davaya yönelik temyiz isteminin mahkeme hükmünün bu davalı yönünden kesin olması nedeniyle REDDİNE, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edenlere iadesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 19.01.2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.