Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2021/1525 Esas 2022/200 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı şirket ile davalı arasında imzalanan sözleşmede müvekkilin eğitimli eleman çalıştırmak zorunda olduğu ve eğitimsiz personelin eğitiminin idare tarafından yapılacağı belirtilmiştir. Davacı, 82'den fazla personel için eğitim aldırdığını ancak davalı tarafından sözleşme uyarınca tahakkuk eden eğitim giderlerinin ödenmediğini iddia ederek dava açmıştır. Davalı ise sözleşmede imzasının olmadığını ve eğitim giderlerinin teklif fiyata dahil olduğunu savunarak davanın reddedilmesini talep etmiştir. Mahkeme, sözleşmedeki özel düzenleme uyarınca davalının eğitim giderlerini ödemediğine karar vermiş, ancak istinaf mahkemesi bu kararı bozmuştur. Taraflar arasındaki sözleşmelerde, verilecek eğitim ücretlerinin hangi tarafın yükümlülüğünde olduğu konusundaki ölçüt, eğitim alan personelin hangi taraf uhdesinde çalıştığıdır. Eğitim alan personel yüklenicinin personeli ise eğitim ücreti teklif fiyata dahil olacak ve yüklenici ayrıca ücrete hak kazanamayacaktır. Fakat eğitim alan personel idarenin belirlediği personel ise yüklenici ayrıca ücrete hak kazanacaktır. Kanun maddeleri: Türk Medeni Kanunu'nun 2. maddesi ve HMK 373/1 maddesi.

MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı olan bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen kararın temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili; müvekkili şirket ile davalı arasında 22/09/2011 tarihli Arıza Onarım Ve Bakım Hizmet Alım Sözleşmesi imzalandığını, taraflar arasında imzalanan sözleşmeye göre müvekkili yüklenicinin eğitimli eleman çalıştırmak zorunda olduğu ve eğitim almamış personelin eğitiminin idare tarafından ve idarenin belirleyeceği yer ve zaman diliminde yapılacağının düzenlendiğini, ayrıca sözleşmenin 34.maddesinde yükleniciye eğitimin tamamlanmasını müteakip 214.314,52. TL ödeneceğinin belirtildiğini, müvekkilinin 82'den fazla personel için eğitim aldırdığını, eğitim masrafları, yol ve konaklama masraflarının müvekkili tarafından karşılandığını, davalı şirket tarafından geçici ve kesin kabul yapılmasına rağmen sözleşme uyarınca tahakkuk eden eğitim giderlerinin ödenmediğini ileri sürerek 214.314,52 TL'nin 01/01/2014 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiz ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; davacının tüm taleplerinin zamanaşımına uğradığını, dava konusu sözleşmede müvekkili şirketin herhangi bir imzasının bulunmadığını, tip sözleşmelerinin Türkiye'nin diğer dağıtım bölgelerinde aynı işte fakat farklı yüklenicilere de aynı biçimde uygulanan sözleşme olduğunu, taraflar arasındaki ihale alım sözleşmelerinin yapılan incelemelerinde idare tarafından imzalanan idari şartnamelerin ilgili hükümlerinde personel eğitim giderlerinin teklif fiyata dahil olan masraflar içerisinde olduğunu, davacının bu hükmü bilerek ihaleye katıldığını, idare tarafından ihale dökümanında şartlara uygun olarak hazırlanan sözleşmenin idare yetkilileri ve yüklenici tarafından imzalandığını, ihale dökümanına aykırı sözleşme yapılmasının mümkün olmayacağını, ayrıca davacının dava açmakta iyi niyetinin olmadığını, davacı şirketin müvekkilinden hiçbir alacağının bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; taraflar arasında imzalanan TİP sözleşmenin 34'ncü maddesi uyarınca taraflar arasında özel bir düzenlemenin yer aldığı, idarenin belirlediği personellere gerekli eğitimi vermesi gerektiği, eğitim bedeli olarak yükleniciye eğitimin tamamlanmasına müteakip 214.314,52.-TL ödeneceğinin taraflar arasında imza altına alındığı, idarenin söz konusu sözleşme kapsamını bilmediği ve ihale bedeli içerisinde bu talebinde olduğu ileri sürmesinin tarafların tacir olması, basiretli tacir gibi davranma yükümlülüğü ve Türk Medeni Kanunu'nun 2'nci maddesi uyarınca dürüstlük kurallarına aykırı olacağı, davalı ...Ş.'nin söz konusu eğitim giderleri bedelini davalı şirkete ödemediği ..." gerekçesiyle; davanın kabulüne karar verilmiş, davalı vekilinin istinaf başvurusu Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 3.Hukuk Dairesince esastan reddedilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Uyuşmazlık; dava dışı ... Genel Müdürlüğü Performans Yönetimi Dairesi Başkanlığı Erzurum Eğitim Merkezi Müdürlüğünce davacı ... Elektrik İnşaat Taahhüt. San. Ve Tic.Ltd.Şti.’ nin yani yüklenicinin elemanlarına verilen ... Eğitimi Ücretinin taraflar arasındaki ihale bedeli kapsamında olup olmadığına ilişkindir.
Taraflar arasında imzalanan Özel Şartnamenin “Yüklenicinin Elemanlarının Eğitimi” başlıklı 17.maddesinin 12.bendinde; yapılacak olan eğitimle ilgili (yemek, yatak, ders ücreti, dökünam, yol,vs.) tüm giderlerin Yükleniciye ait olduğu ve bu giderlerin personelin birim fiyatına dahil olduğu belirtildikten sonra aynı bendin 3.fıkrasında; yüklenici tarafından eğitimle ilgili giderlerin ödenmemesi halinde, bu bedelin öncelikle yüklenicinin idare (... Genel Müdürlüğü ve sermayesi ...’a ait bağlı şirketler) nezdindeki hak ve alacaklarından, bunların karşılanmaması halinde de yasal yollardan tahsil edileceği belirtilmiştir.
Yine taraflar arasında imzalanmış olan İdari Şartnamenin “Teklif Fiyata Dahil olan Masraflar” başlıklı 26.maddesinin “Diğer Giderler” başlıklı 3.4. bendinde personel eğitim giderlerinin teklif fiyata dahi olan masraflar arasında sayıldığı görülmektedir.
Taraflar arasında imzalanmış olan Tip Sözleşmenin 34. maddesinde ise; yüklenicinin iş kapsamında idarenin belirlediği personellere gerekli eğitimi de vereceği ve eğitim bedeli olarak yükleniciye eğitimin tamamlanmasını müteakip 214.314,52 TL ödeneceği belirtilmiş olup buradaki ayrımın verilen eğitimin idarenin belirlediği personellere verilmiş olmasıdır.
Yukarıda incelenen ve taraflar arasında imzalanmış olan sözleşmelerde verilecek eğitim ücretlerinin hangi tarafın yükümlülüğünde olduğu konusundaki ölçütün eğitim alan personelin hangi taraf uhdesinde çalıştığıdır. Yani eğitim alan personel yüklenicinin personeli ise Özel Şartname ve İdari Şartnameye göre eğitim ücreti teklif fiyata dahil olacak ve yüklenici ayrıca ücrete hak kazanamayacaktır. Fakat eğitim alan personel idarenin belirlediği personel ise o zaman Tip Sözleşmenin 34.maddesine göre yüklenici ayrıca ücrete hak kazanacaktır. Dosyada mevcut kurumlar arası yazışmalardan eğitim alan personellerin davacının (yüklenicinin) elemanları (kursiyerleri) olduğu anlaşıldığından Özel Şartname ve İdari Şartname uyarınca alınan eğitimlerin bedeli teklif fiyata dahil olup ayrıca ücrete hak kazanılamayacaktır.
Bu durumda mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş istinaf mahkemesi kararı kaldırılarak ilk derece mahkemesi kararının bozulması uygun görülmüştür.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 3.Hukuk Dairesinin 13.12.2019 tarih ve 2018/567 esas 2019/2299 karar sayılı kararın kaldırılarak ilk derece mahkemesi kararının BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine,
HMK 373/1 maddesi gereğince dosyanın ilk derece mahkemesine karardan bir örneğin ilgili Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 20.01.2022 gününde oy birliğiyle karar verildi