Esas No: 2020/3367
Karar No: 2020/8051
Karar Tarihi: 09.12.2020
Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2020/3367 Esas 2020/8051 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
T.C.
YARGITAY
8. Hukuk Dairesi
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y K A R A R I
I. BAŞVURU
Bursa Bölge Adliye Mahkemesi Başkanlar Kurulunun 22.06.2020 tarihli ve 2020/5 Esas, 2020/3 Karar sayılı kararı ile; Bursa 1. İcra Hukuk Mahkemesinin, Bursa Bölge Adliye Mahkemesi Başkanlar Kuruluna sunulmak üzere Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesine hitaben yazmış olduğu 27.02.2020 tarihli ve 2019/548 Esas sayılı yazısı ile,Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 2019/2352 Esas, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesinin 2018/1821 Esas, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesinin 2018/2219 Esas, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesinin 2018/1821 Esas sayılı dosyalarında verilen kesin nitelikteki kararlar arasındaki uyuşmazlığın giderilmesi talebinde bulunulması üzerine, Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince, anılan karar arasındaki uyuşmazlığın giderilmesi için dosyanın Yargıtaya gönderilmesine karar verilmesi halinde, uyuşmazlığın kendi kararları doğrultusunda giderilmesi görüşü ile dosya Bursa Bölge Adliye Mahkemesi Başkanlar Kuruluna gönderilmiş, talep üzerine 22.06.2020 tarihinde yapılan Hukuk Daireleri Başkanlar Kurulunda konu görüşülmüş ve 5235 sayılı Kanun’un 35. maddesi uyarınca, konunun resen incelenerek bir görüş ortaya konulması gerektiği ile anılan Daire kararlarına konu hukuki uyuşmazlık hakkında, uyuşmazlığın giderilmesi için Yargıtay ilgili Dairesine, başvuru yapılmasının uygun olacağı kanaatiyle dosyanın Dairemize gönderilerek bu konuda 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş Görev ve Yetkilerini düzenleyen Kanun’un 35/3. maddesi uyarınca uyuşmazlığın giderilmesine dair karar verilmesini talep etmiştir.
II. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ HUKUK DAİRELERİ BAŞKANLAR KURULU KARARI
Bursa Bölge Adliye Mahkemesi Başkanlar Kurulunun 22.06.2020 tarihli ve 2020/5 Esas, 2020/3 Karar sayılı kararı ile;Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi"nin 15.01.2020 tarihli ve 2019/2352 Esas, 2020/149 Karar sayılı kararı ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesinin 17.10.2018 tarihli ve 2018/1263 Esas, 2018/2161 Kararı, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesinin 30.10.2018 tarihli ve 2018/2219 Esas, 2018/2008 Karar sayılı kararı, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesinin 23.01.2019 tarihli ve 2018/1821 Esas, 2019/182 Karar sayılı kararı arasında uyuşmazlık bulunduğuna oy birliği ile,
Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin "Üçüncü kişinin İİK"nin 96. vd. maddeleri uyarınca mülkiyet hakkına dayalı olarak ileri sürdüğü istihkak iddiasına alacaklı tarafın itiraz etmesi üzerine, takibi yapan icra müdürlüğünce icra dosyası, takibin devamı veya ertelenmesi konusunda karar verilebilmesi için hemen bağlı bulunduğu icra mahkemesine gönderilir. İcra mahkemesince, dosyadaki mevcut duruma göre icra müdürlüğünün İİK’nin 97. maddesi uyarınca, prosedürün işletilmesi talebinin reddi ile İİK’nin 99. maddesine göre işlem yapılması gerektiğinden bahisle dosyanın icra müdürlüğüne gönderilmesine dair karar verilmesinin mümkün olduğu"na dair içtihat kararı bulunması nedeniyle, mevcut çelişkinin İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri Hukuk Daireleri tarafından verilen kararlar yönünde giderilmesi gerektiğine oy çokluğu ile karar vermiştir.
KARAR:
Bursa Bölge Adliye Mahkemesi Başkanlar Kurulunun 22.06.2020 tarihli ve 2020/5 Esas, 2020/3 Karar sayılı kararı ile;
1) Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 15.01.2020 tarihli ve 2019/2352 Esas, 2020/149 Karar sayılı kararı, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesinin 17.10.2018 tarihli ve 2018/1263 Esas, 2018/2161 Karar sayılı kararı, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesinin 30.10.2018 tarihli ve 2018/2219 Esas, 2018/2008 Karar sayılı kararı ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi"nin 23.01.2019 tarihli ve 2018/1821 Esas, 2019/182 Karar sayılı kararı arasında uyuşmazlık bulunduğuna oy birliği ile,
2) Anılan daire kararları arasındaki uyuşmazlığın İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 20., 22., 23. Hukuk Dairelerinin kararları yönünde giderilmesine oy çokluğuyla,
3) Uyuşmazlığın giderilmesi ve içtihat birlikteliğinin sağlanması amacıyla 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş Görev ve Yetkilerini Düzenleyen Kanun"un 35/3. maddesi uyarınca ilgili belgelerin eklenerek kararın bir örneğinin Yargıtay 8. Hukuk Dairesi"ne GÖNDERİLMESİNE karar verilmiştir.
III. UYUŞMAZLIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİNE KONU KARARLAR
Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi"nin 15.01.2020 tarihli ve 2019/2352 Esas, 2020/149 Karar sayılı kararının incelenmesinde;
Bursa 1. İcra Hukuk Mahkemesinin 28.05.2019 tarihli ve 2019/548 Esas, 2019/544 Karar sayılı kararına karşı alacaklı vekili tarafından istinaf talebinde bulunulması üzerine, Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 15.01.2020 tarihli ve 2019/2352 Esas, 2020/149 Karar sayılı kararı ile "İstinaf başvurusunun kabulü ile HMK’nin 353/(1)-b.2 maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, hüküm kurulması yeniden yargılama yapılmasını da gerektirmediğinden, 14.05.2019 tarihli menkul haczi ile ilgili olarak takibin devamına" karar verildiği,
İstanbul 3. İcra Hukuk Mahkemesinin 29.06.2017 tarihli ve 2017/892 Esas, 2017/895 Karar sayılı kararının incelenmesinde;
İstanbul 34. İcra Müdürlüğünün 2017/20734 sayılı takip dosyasının İİK"nin 97. maddesi uyarınca takibin devam veya talikine dair karar verilmek üzere gönderilmesi üzerine, İstanbul 3. İcra Hukuk Mahkemesinin 29.06.2017 tarihli ve 2017/892 Esas, 2017/895 Karar sayılı kararı ile “dava konusu haczin ödeme emrinin tebliğ edildiği adreste değil başka bir adreste yapıldığı, haciz sırasında bulunan evrakların 2012 ve öncesindeki yıllara ait olduğu, istihkak talep eden şahsın eski ticaret sicil adresinin borçlu şirket ile aynı olmadığı da anlaşılarak, İİK"nin 97. maddesine yönelik talebin reddine, dosyanın İİK"nin 99. maddesine göre değerlendirilmek üzere İcra Müdürlüğüne iadesine" karar verildiği,
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi"nin 17.10.2018 tarihli ve 2018/1263 Esas, 2018/2161 Karar sayılı kararının incelemesinde;
İstanbul 3. İcra Hukuk Mahkemesinin 29.06.2017 tarihli ve 2017/892 Esas, 2017/895 Karar sayılı kararına karşı davacı tarafından istinaf talebinde bulunulması üzerine, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesinin 17.10.2018 tarihli ve 2018/1263 Esas, 2018/2161 Karar sayılı kararı ile “Yargıtay içtihatları gözönünde bulundurulduğunda, İcra Mahkemesince İİK’nin 97. madde prosedürü işletilmesi talebinin reddi ile İİK’nin 99. maddeye göre işlem yapılması için dosyanın İcra Müdürlüğüne gönderilebileceği belirtildiğinden, mahkeme kararı netice itibarı ile usul ve yasaya uygun olduğundan alacaklı vekilinin istinaf talebinin HMK’nin 353/1/b/1 maddesi gereğince esastan reddine” karar verildiği,
İstanbul 5. İcra Hukuk Mahkemesinin 10.03.2017 tarihli ve 2017/234 Esas, 2017/211 Karar sayılı kararının incelenmesinde;
Üçüncü şahsın istihkak iddiası üzerine, İcra Müdürlüğünce icra dosyasının İİK"nin 96 ve 97. maddeleri gereğince takibin taliki veya devamı konusunda bir karar verilmek üzere İcra Mahkemesine gönderildiği, İstanbul 5. İcra Hukuk Mahkemesinin 10.03.2017 tarihli ve 2017/234 Esas, 2017/211 Karar sayılı kararı ile “İİK"nin 97. maddesi gereğince takibin talikine, İİK"nin 99. maddesi uyarınca alacaklıya istihkak davası açmak üzere süre verilmesi için dosyasının İcra Müdürlüğüne iadesine” karar verildiği,
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi"nin 30.10.2018 tarihli ve 2018/2219 Esas, 2018/2008 Karar sayılı kararının incelenmesinde;
İstanbul 5. İcra Hukuk Mahkemesinin 10.03.2017 tarihli ve 2018/2219 Esas, 2018/2008 Karar sayılı kararına karşı alacaklı tarafından istinaf talebinde bulunulması üzerine, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi"nin 30.10.2018 tarihli ve 2018/2219 Esas, 2018/2008 Karar sayılı kararı ile "Alacaklının istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile; İstanbul 5. İcra Hukuk Mahkemesinin 10.03.2017 tarihli ve 2018/2219 Esas, 2018/2008 Karar sayılı kararının kaldırılmasına, İcra Müdürlüğünün İİK"nin 97. maddesi uyarınca prosedürün işletilmesi talebinin reddine, İİK"nin 99. maddesi uyarınca alacaklıya istihkak davası açmak üzere İcra Müdürlüğünce süre verilmesi için dosyanın İcra Müdürlüğüne gönderilmesine” karar verildiği,
İstanbul Anadolu 9. İcra Hukuk Mahkemesinin 19.01.2018 tarihli ve 2018/100 Esas, 2018/40 Karar sayılı kararının incelenmesinde;
İcra Dairesince yapılan haciz işleminde üçüncü şahsın, fiilen haczedilen menkullerin kendisine ait olduğunu beyan ederek istihkak iddiasında bulunduğu, alacaklı vekilinin istihkak iddiasını kabul etmediğini açıklaması üzere haczedilen menkuller hakkında İİK"nin 96 ve 97. maddeleri gereğince istihkak konusunda karar verilmek üzere icra dosyasının İcra Mahkemesine gönderildiği, İstanbul Anadolu 9. İcra Hukuk Mahkemesinin 19.01.2018 tarihli ve 2018/100 Esas, 2018/40 Karar sayılı kararı ile “üçüncü kişinin istihkak iddiası ile ilgili olarak İİK"nin 99. maddesi uyarınca işlem yapılmasına, alacaklı vekiline üçüncü kişi aleyhine istihkak davası açması için 7 günlük süre verilmesine” karar verildiği,
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi"nin 23.01.2019 tarihli ve 2018/1821 Esas, 2019/182 Karar sayılı kararının incelenmesinde;
İstanbul Anadolu 9. İcra Hukuk Mahkemesinin 19.01.2018 tarihli ve 2018/100 Esas, 2018/40 Karar sayılı kararına karşı alacaklı vekili tarafından istinaf talebinde bulunulması üzerine, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi"nin 23.01.2019 tarihli ve 2018/1821 Esas, 2019/182 Karar sayılı kararı ile "Alacaklı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile, HMK"nin 353/(1)-b.2 maddesi gereğince İstanbul Anadolu 9. İcra Hukuk Mahkemesinin 19/01/2018 tarihli ve 2018/100 Esas, 2018/40 Karar sayılı kararının kaldırılmasına; yeniden esas hakkında; talebin kabulüne, İİK"nin 97. maddesi gereğince mahcuz mallara yönelik takibin devamına" karar verildiği,
Anlaşılmaktadır.
IV. GEREKÇE
Bursa Bölge Adliye Mahkemesi Başkanlar Kurulunun 22.06.2020 tarihli ve 2020/5 Esas ve 2020/3 Karar sayılı kararı ile;
1) Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 15.01.2020 tarihli ve 2019/2352 Esas, 2020/149 Karar sayılı kararı, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesinin 17.10.2018 tarihli ve 2018/1263 Esas, 2018/2161 Karar sayılı kararı, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesinin 30.10.2018 tarihli ve 2018/2219 Esas, 2018/2008 Karar sayılı kararı ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesinin 23.01.2019 tarihli ve 2018/1821 Esas, 2019/182 Karar sayılı kararı arasında uyuşmazlık bulunduğuna oy birliği ile,
2) Anılan daire kararları arasındaki uyuşmazlığın İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 20., 22., 23. Hukuk Dairelerinin kararları yönünde giderilmesine oy çokluğuyla, uyuşmazlığın giderilmesi hususunda 5235 sayılı Kanun’un 35/3 maddesi gereğince uyuşmazlığın giderilmesi ve içtihat birlikteliğinin sağlanması talep edilmiştir.
5235 sayılı Kanun’un 35/1.3 maddesinde Başkanlar Kurulunun, resen veya bölge adliye mahkemesinin ilgili hukuk veya ceza dairesinin ya da Cumhuriyet başsavcısının, Hukuk Muhakemeleri Kanunu veya Ceza Muhakemesi Kanununa göre istinaf yoluna başvurma hakkı bulunanların, benzer olaylarda bölge adliye mahkemesi hukuk veya ceza dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında ya da bu mahkeme ile başka bir bölge adliye mahkemesi hukuk veya ceza dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında uyuşmazlık bulunması halinde bu uyuşmazlığın giderilmesini gerekçeli olarak istemeleri üzerine, kendi görüşlerini de ekleyerek Yargıtaydan bu konuda bir karar vermesini isteyebileceği düzenlenmiştir.
İİK’nin 363. maddesinde istinaf yoluna başvurulamayacak kararlar tahdidi olarak sayılmıştır.
Hacizde İİK’nin 97. ve 99. maddelerinin uygulanmasına yönelik şikayet taleplerine ilişkin verilen ilk derece mahkemesi kararlarında istinaf ve temyiz yolu açıktır. İcra müdürlüğünce haczin İİK’nin 97. maddesine göre yapılmasına karar verilip, prosedür gereği dosyanın icra mahkemesine, takibin devamı ya da durdurulması konusunda bir karar verilmesi için gönderildiğinde, icra mahkemesince yapılacak değerlendirmede, haczin İİK’nin 99. maddesine göre yapılmış olduğu sonucuna ulaşılması halinde, icra müdürlüğünün talebinin reddi ile İİK’nin 99. maddesine göre işlem yapılması için dosyanın icra müdürlüğüne gönderilmesine karar verilmesi gerekir. Dairemizin uygulaması ve içtihatları bu doğrultudadır.
5235 sayılı Kanun’un 35/1.3 maddesi gereğince kesin nitelikteki kararlar için, Yargıtay ilgili dairesinden karar istenebilir.
Talebe konu edilen kararların nitelik itibarıyla istinaf ve temyiz yolu açık olup, Dairemizin kararları ve görüşünün de belli olduğu, nitekim İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesinin 29.12.2017 tarihli ve 2017/1770 Esas, 2017/2511 Karar sayılı kararının temyizi üzerine, Dairemizin görüşünü de belirtecek şekilde 31.05.2018 tarihli ve 2018/8821 Esas, 2018/13498 Karar sayılı kararıyla bozulduğu anlaşıldığından, uyuşmazlığın giderilmesine ve içtihat birlikteliğinin sağlanmasına yer olmadığı değerlendirilmiştir.
Bursa Bölge Adliye Mahkemesi Başkanlar Kurulunun 22.08.2020 tarihli ve 2020/5 Esas 2020/3 karar sayılı uyuşmazlığın ve içtihat birlikteliğinin sağlanması talebiyle ilgili karar vermeye yer olmadığına 09.12.2020 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.