Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2021/3559 Esas 2022/979 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Bakırköy 5. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülen bir tazminat davasında, davalı müteahhitin sözleşmeye uymadığı gerekçesiyle davacı arsa sahibi 21.000 USD kira kaybı tazminatı ve 52.500 TL kira yardımı bedeli talep etmiştir. İlk derece mahkemesi dava kısmen kabul ederek davalıdan cezai şartın bir kısmını ve kira bedeli alacağının mahsup edilmiş tutarını ödemesini kararlaştırmıştır. Davacı ve davalı tarafın temyiz başvurularını inceleyen Bölge Adliye Mahkemesi ise cezai şartın hesaplanması ve kira bedelinin tarihleri dikkate alınarak yeniden hesaplanması gerektiğine karar vermiştir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 355. maddesi gereği kamu düzenine aykırılık halleri resen gözetilerek yapılan istinaf incelemesi sonrasında, davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir. Davalı vekilinin kabul edilen temyiz itirazlarına göre, cezai şart süresi ve kira bedelinin yeniden hesaplanması gerektiği belirtilmiştir.
Kanun Maddeleri: HMK 355. madde, 373. madde.

Bakırköy 5. Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın davalı vekilinin istinaf kararının reddine, davacı vekilinin istinaf talebinin kabulüne yönelik verilen hüküm süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
K A R A R
Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine bağlı kira alacağı ile cezai şartın tahsili istemine ilişkindir.
Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında adına kayıtlı taşınmaza ilişkin 25.09.2013 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığı, sözleşmenin 4.7 maddesinde temel inşaat ruhsatı alındıktan 14 ay sonra inşaatın bitirileceği, müteakkip 6 ay içinde iskan alınacağı ve toplam 20 ay içinde binanın teslim edileceği, 4.8 maddesinde inşaat 14 ay İçinde tamamlanmaz ise bağımsız bölüm sahiplerine 1.000 USD kira kaybı tazminatı ödeneceğinin ifade edildiğini, bununla beraber 4.16. maddesinde inşaat tamamlanıncaya kadar 1.500 TL/ay kira bedeli ödeneceğinin kararlaştırıldığını, davalı müteahhit yükümlülüklerine uymadığından 21 ay gecikme için 21.000 USD kira kaybı tazminatı ve sözleşme tarihinden bu yana 35 ay için 52.500,00 TL kira yardımı bedelinin yasal faizleri ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, inşaatı zamanında bitirdiğini ancak davacının kat irtifakı kurulmasına onay vermediğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
İlk derece mahkemesince yargılama sırasında yapılan keşif sonucu alınan bilirkişi raporuna itibar edilerek, 7 adet arsa sahibi ile farklı tarihlerde sözleşme imzalanmış olduğu, son sözleşmenin 22.04.2014 tarihinde düzenlendiği, yapı ruhsatının son sözleşme tarihinden itibaren makul 2 aylık süre içerisinde 11.06.2014 tarihinde alındığı, buna göre inşaat bitiş tarihinin (11.06.2014 + 14 ay =) 11.08.2015 olması gerektiği, dava tarihine göre (12.12.2016) 16 aylık bir gecikmenin olduğu ancak sözleşmenin 22. Maddesinde cezai şart süresinin 12 ay olarak kararlaştırıldığı belirtilerek, bu durumda davacının talep edebileceği cezai şartın (1.000 USD x 12=) 12.000 USD olduğu; kira bedeline yönelik olarak ise, kentsel dönüşüm yasasına göre kira bedeli ödemesinin 18 ayla sınırlandırıldığı, davalı tarafından son 4 ayda aylık 850 TL ödeme yapıldığı, kentsel dönüşüm kapsamında yapılan ödemenin ise 650 TL/ay bedel olduğu, buna göre davacı arsa sahibinin (850TL/ay x 14 ay=) 11.900 TL ve (1.500 TL/ay x 4 ay=) 6.000 TL olmak üzere toplam 17.900 TL kira bedeli alacağı bulunduğu belirlenerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Yerel mahkeme kararı taraf vekillerince istinaf edilmiş, Bölge Adliye Mahkemesince davalı vekilinin istinaf talebinin reddine, davacı vekilinin istinaf talebinin kabulü ile yerel mahkemenin kararının kaldırılmasına, davacının talep edebileceği cezai şart bedeli, yapı ruhsatının alındığı 11.06.2014 tarihinden itibaren ifa süresi olan 14 ayın ilavesi ile buna göre teslimi gereken 11.08.2015 tarihinden itibaren talep edilen 25.11.2016 tarihine kadar aradan geçen 15 ay 14 günlük gecikmeye karşılık gelen ( 15 ay 14 gün x 1.000 USD = ) 15.466,60 USD olduğu, davacının talep edebileceği kira bedelinin hesabında ise; son sözleşmenin imzalandığı 22.04.2014 tarihi itibariyle taşınmazın yükleniciye teslim edildiği kabul edilerek bu tarihten itibaren talep edilen 25.11.2016 tarihine kadar aradan geçen 31 ay 3 gün gecikme nedeni ile davacının ( 31 ay 3 gün x 1.500.00 TL = ) 46.650,00 TL kira bedeli alacağı bulunduğu, bundan davalı tarafından yapılan 21.175,00 TL ödeme tutarı mahsup edildiğinde davacının talep edebileceği kira bedelinin 25.474,00 TL olduğu belirlenerek, 15.466,60 USD cezai şartın fiili ödeme günündeki devlet bankalarının USD cinsinden uygulandığı efektif satış kuru üzerinden davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davacının kira bedeli alacağına yönelik talebinin kısmen kabulü ile, 25.475,00 TL'nin dava tarihi olan 12/12/2016 tarihinden geçerli işleyecek yasal faiziyle davalıdan tahsiline dair verilen karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve HMK 355. maddedeki kamu düzenine aykırılık halleri resen gözetilmek üzere istinaf incelemesinin, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacağı kuralına uygun biçimde inceleme yapılıp karar verilmiş ve verilen kararda bir isabetsizlik görülmemiş olmasına göre davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
2-Davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarına gelince;
Taraflar arasındaki uyuşmazlık kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesine konu inşaatın sözleşmede belirlenen sürede teslim edilip edilmediği, davacının cezai şart ve kira bedeli alacağının bulunup bulunmadığı hususundadır.
Sözleşmenin “İnşaat Yapma Yükümlülüğü ve Süresi” başlıklı 4.7. maddesinde; inşaatın temel ruhsatının alım tarihinden itibaren 14 ay içerisinde bitirileceği, müteakip 6 ay içinde iskan alınacağı, ”İnşaatın Gecikmesi” başlıklı 4.8 maddesinde 14 ay içerisinde (iskan süresi hariç) tamamlanamamış ise her bir daire için aylık 1.000 USD kira kaybı tazminatı ödeneceği düzenlenmiş, sözleşmenin 22. maddesinde ise cezai şart süresi 12 ay olarak sınırlandırılmıştır. Hükme esas alınan bilirkişi raporu ve istinaf mahkemesi kararında da belirtildiği gibi inşaatın sözleşmeye göre teslim edilmesi gereken 11.08.2015 tarihinden itibaren cezai şart talep edilen 25.11.2016 tarihine kadar 15 ay 14 günlük gecikme mevcut olsa da; sözleşmenin 22. maddesi dikkate alındığında 12 ay süre ile cezai şartın hesaplanması gerekmektedir. Bu husus gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
Bozma sebebine göre, davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca davalı vekilinin yazılı temyiz itirazlarının kabulü ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesinin ve 2018/1931 Esas, 2021/617 Karar sayılı hükmünün temyiz eden davalı lehine BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde davalıya iadesine, aşağıda yazılı harcın temyiz eden davacıdan alınmasına, 6100 sayılı HMK 373. madde hükümleri gözetilerek dosyanın İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesine, karardan bir öreğinin ise ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 23.02.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.