Esas No: 2017/6591
Karar No: 2017/6591
Karar Tarihi: 8/6/2021
AYM 2017/6591 Başvuru Numaralı D.D. VE E.M. Başvurusuna İlişkin Karar
TÜRKİYE CUMHURİYETİ |
ANAYASA MAHKEMESİ |
|
|
İKİNCİ BÖLÜM |
|
KARAR |
|
D.D. VE E.M. BAŞVURUSU |
(Başvuru Numarası: 2017/6591) |
|
Karar Tarihi: 8/6/2021 |
|
İKİNCİ BÖLÜM |
|
KARAR |
|
GİZLİLİK TALEBİ KABUL
Başkan |
: |
Kadir ÖZKAYA |
Üyeler |
: |
Engin YILDIRIM |
|
|
Celal Mümtaz AKINCI |
|
|
Rıdvan GÜLEÇ |
|
|
Basri BAĞCI |
Raportör |
: |
Gizem Ceren DEMİR KOŞAR |
Başvurucular |
: |
D.D. |
|
: |
E. M. |
Başvurucular Vekili |
: |
Av. Enes KAFADAR |
I. BAŞVURUNUN KONUSU
1. Başvuru, öldürülme veya kötü muameleye maruz kalma riski bulunan ülkeye sınır dışı edilme kararı verilmesi nedeniyle kötü muamele yasağının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.
II. BAŞVURU SÜRECİ
2. Başvuru 9/3/2017 tarihinde yapılmıştır.
3. Başvurucular, Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü’nün (İçtüzük) 73. maddesi uyarınca sınır dışı işleminin yürütmesinin tedbiren durdurulmasına karar verilmesini talep etmişlerdir.
4. Komisyonca tedbir talebinin ve başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.
5. Bölüm tarafından 9/3/2017 tarihinde başvurucuların ülkelerine sınır dışı edilmelerine ilişkin işlemin geçici olarak (tedbiren) durdurulmasına karar verilmiştir.
6. 2017/33692 başvuru numaralı bireysel başvuru dosyasının kişi yönünden hukuki irtibat nedeniyle 2017/6591 başvuru numaralı işbu bireysel başvuru dosyası ile birleştirilmesine karar verilmiştir.
III. OLAY VE OLGULAR
7. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ve ilgili kurumlardan temin edilen bilgilere göre olaylar özetle şöyledir:
8. Çeçen asıllı, Rus vatandaşı başvurucular hakkında Kocaeli Valiliği İl Göç İdaresi Müdürlüğünün 19/1/2017 tarihli kararı ile sınır dışı etme kararı alınmıştır.
9. Anayasa Mahkemesi tarafından 9/3/2017 tarihinde başvurucuların ülkelerine sınır dışı edilmelerine ilişkin işlemin geçici olarak (tedbiren) durdurulmasına karar verilmiştir.
10. Sınır dışı etme işleminin iptali istemiyle açılan dava Kocaeli 1. İdare Mahkemesince13/7/2017 tarihinde reddedilmiştir.
11. Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından Anayasa Mahkemesine gönderilen 14/1/2021 tarihli yazı ile başvurucular hakkındaki sınır dışı etme kararının kaldırıldığı bildirilmiştir.
IV. İNCELEME VE GEREKÇE
12. Mahkemenin 8/6/2021 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:
A. Adli Yardım Talebi Yönünden
13. Başvurucular bireysel başvuru harç ve masraflarını karşılama imkânlarının olmadığını belirterek adli yardım talebinde bulunmuştur.
14. Anayasa Mahkemesinin Mehmet Şerif Ay (B. No: 2012/1181, 17/9/2013) kararında belirtilen ilkeler dikkate alınarak geçimini önemli ölçüde güçleştirmeksizin yargılama giderlerini ödeme gücünden yoksun olduğu anlaşılan başvurucuların açıkça dayanaktan yoksun olmayan adli yardım taleplerinin kabulüne karar verilmesi gerekir.
B. Kötü Muamele Yasağının İhlal Edildiğine İlişkin İddia
15. Başvurucular, ülkelerine geri gönderilmeleri hâlinde kötü muamele görme riskiyle karşı karşıya kalacaklarını belirterek kötü muamele yasağının ihlal edildiğini iddia etmişlerdir.
16. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü’nün 80. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ç) bendi şöyledir:
“(1) Bölümler ya da Komisyonlarca yargılamanın her aşamasında aşağıdaki hâllerde düşme kararı verilebilir:
…
ç) Bölümler ya da Komisyonlarca saptanan herhangi bir başka gerekçeden ötürü, başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir neden görülmemesi.”
17. Başvurucular hakkında tesis edilmiş olan sınır dışı etme kararının idare tarafından kaldırıldığı anlaşılmıştır. Dolayısıyla bireysel başvuruya konu edilen sınır dışı etme kararının uygulanma ihtimali ortadan kalkmıştır.
18. Açıklanan gerekçelerle başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir neden kalmadığı anlaşıldığından başvurunun diğer kabul edilebilirlik koşulları yönünden incelenmeksizin düşmesine karar verilmesi gerekir.
V. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
A. Adli yardım talebinin KABULÜNE,
B. Kamuya açık belgelerde başvurucuların kimliklerinin gizli tutulması talebinin KABULÜNE,
C. Başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir neden kalmaması nedeniyle DÜŞMESİNE,
D. Sınır dışı etme işlemine ilişkin tedbir kararının SONLANDIRILMASINA,
E. 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 339. maddesinin (2) numaralı fıkrası uyarınca adli yardım talebi kabul edilen başvurucuların yargılama giderlerini ödemekten TAMAMEN MUAF TUTULMALARINA,
F. Kararın bir örneğinin bilgi için İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğüne GÖNDERİLMESİNE 8/6/2021 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.