Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2021/1016 Esas 2022/1968 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik verilen hüküm davalılar ... ve diğer 7 kişi ve davalı ... İnş. Ltd. Şti vekillerince duruşmalı, davacılar ile davalılar ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... vekillerince duruşmasız olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacılar ... vd. vekili Avukat ... ile davalılardan.... İnş. Ltd. Şti. vekili Avukat ..., davalılardan ... vd. vekili Avukat ..., davalılardan ... vd. vekili Avukat ... geldi. Tebligata rağmen başka gelen olmadığından duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.


- K A R A R -

Dava, yüklenici şirket ile yapılan arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin feshi, davalılar adına kayıtlı olan bağımsız bölümlerin tapu kayıtlarının iptal ve tescili, gecikme nedeni ile uğranılan kira kaybının tazmini istemlerine ilişkin olup, mahkemece davanın kısmen kabulü ile sözleşmenin geriye etkili feshi, dava konusu 100 ada 11 parseldeki davalılar adına kayıtlı 777/2400 hissenin iptali ile davacılar adına tescili ve davalıların dava konusu taşınmazlardaki müdahalelerinin menine karar verilmiş, karar davacılar, davalı ... İnş. Ltd Şti, ..., ..., ..., , ..., ..., ..., , ..., ..., ..., , ..., , ..., ..., ..., ..., , ..., , ..., , ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., , ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... tarafından temyiz edilmiştir.
1-Kararı temyiz eden davalılar ... İnş. Ltd. Şti., ..., ..., ..., ..., ..., ve ...’e temyiz harçlarının eksik yatırıldığından bahisle 7 günlük kesin sürede tamamlanması, aksi halde temyiz isteminlerinden vazgeçmiş sayılacaklarına dair müzekkereler tebliğ edilmiş, belirtilen sürede eksik harç ikmal edilmediği için mahkemece, 19.02.2020 tarihli ek karar ile adı geçen davalıların kararı temyiz etmemiş sayılmalarına karar verilmiş, karar davalılar tarafından temyiz edilmiştir. Her ne kadar kanunda belirtilen 7 günlük temyiz süresinden sonra temyiz dilekçeleri sunulmuş olsa da, mahkemece kararda temyiz süresi 15 gün olarak gösterildiğinden temyiz itirazlarının süresinde yapıldığı kabul edilerek ve dosya kapsamında dava değeri üzerinden hesaplanan temyiz harcının yatırıldığı anlaşıldığından ek karara yönelik yapılan temyiz itirazları kabul edilip ek kararın bozulmasına ve adı geçen davalılar yönünden de temyiz incelemesi yapılmasına karar verilmiştir.
2-Kat karşılığı inşaat sözleşmelerinde, edimin süresinde yerine getirilmemesi durumunda kural olarak sözleşmenin geriye etkili olarak feshine karar verilmesi istenebilir. Sözleşmenin feshi ise ancak mahkeme kararıyla mümkün olur. Bunun istisnası tarafların fesih konusunda iradelerinin birleşmesidir. Dava konusu olayda, taraf iradeleri birleşmediğinden feshin mahkeme aracılığı ile talep edildiği anlaşılmaktadır.
Türk Medeni Kanunu'nun 692. maddesi gereğince; paylı mülkiyetin özgülendiği amacın değiştirilmesi, korumanın veya olağan şekilde kullanmanın gerekli kıldığı ölçüyü aşan yapı işlerine girişilmesi veya paylı malın tamamı üzerinde tasarruf işlerinin yapılması, oybirliği ile aksi kararlaştırılmadıkça, bütün paydaşların kabulüne bağlıdır. 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'nun 15. maddesine göre kat malikleri kendilerine ait bağımsız bölümler üzerinde tek başına maliklere tanınan hak ve yetkilere sahip ise de; aynı Kanun'un 16/I. maddesi gereğince ana gayrımenkulün bütün ortak yerlerine arsa payları oranında ortak mülkiyet hükümlerine göre malik olurlar. Yine aynı Yasa'nın 45. maddesi gereğince temliki tasarruflar ve önemli işlerin bütün kat maliklerinin oybirliği ile verecekleri karar üzerine yapılması mümkündür.
Paylı mülkiyete konu olan ya da kat mülkiyeti tesis edilmiş olan taşınmazda bulunan yapının yıkılıp yeniden inşaat yapılması işi TMK'nın 692. maddesi hükmünce olağanüstü tasarruf 634 sayılı KMK'nın 45. maddesi gereğince önemli işlerden olduğundan, bu nitelikteki taşınmazlarda arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin tüm paydaşları ya da kat malikleri ile yapılmış olması geçerlilik koşuludur. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin feshi davası da olağanüstü tasarruf işlemleri ve önemli işlerden olduğundan, geçerli sözleşmenin varlığı halinde feshinin de tüm paydaşlar veya kat maliklerince talep ve dava edilmesi gerekir.
Somut olayda dava konusu Silivri .... Noterliği'nin 16.02.2000 gün 00997 yevmiye nolu Düzenleme Şeklinde Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi incelendiğinde; İstanbul ili, ... ilçesi, ... Mahallesi, 100 ada 7 ve 4 parsellerde kat kat karşılığı inşaat yapılmak üzere arsa sahipleri, ..., ..., ..., ... ve .... ile yüklenici ... İnş. Ltd. Şti. arasında sözleşme imzalandığı, sözleşmenin imzalanmasından sonra sözleşme konusu 100 ada 7 ve 4 nolu parsellerin tevhit edilerek 100 ada 9 nolu parsel haline geldiği, daha sonra da 100 ada 9 nolu parselin ifraz edilerek 100 ada 10 ve 11 parsele dönüştürüldüğü anlaşılmaktadır. Bu durumda geçerli olarak yapılan sözleşmenin konusunun Silivri ilçesi, ... Mahallesi 100 ada 10 ve 11 nolu parseller olduğu, sözleşmenin feshinin talep edilmesi nedeni ile davanın tüm malikler tarafından açılması gerektiği, her ne kadar dava dilekçesinde 100 ada 11 nolu parsele yönelik kısmi fesih talep edilse de kat karşılığı inşaat sözleşmelerinde kısmi feshin mümkün olmaması ve mahkemece de sözleşmenin tamamının geriye etkili feshine karar verilmesi nedeni ile arsa sahibi ve sözleşmede imzası bulunan ...’in davada taraf olmaması nedeni ile taraf teşkili sağlanmadan yargılama yapılıp karar verilmesi hatalı olmuştur.
Ayrıca; dava şartlarından olan taraf ehliyeti, medeni haklardan yararlanma ehliyetine sahip olmakla mümkündür. Medeni haklardan yararlanma ise kişinin sağ doğmak koşuluyla ana rahmine düşme anında başlayıp ölümüne kadar devam eder. Taraflardan birisinin dava açıldıktan sonra ölmesi halinde mirasçılarının davaya katılımı ile yargılamaya devam olunur. Ancak kişi daha önce ölmüşse ölü kişiye karşı dava açılması mümkün değildir. Ölü kişiye karşı dava açılmasının mümkün olmadığı halde ölü kişi hakkında dava açılması durumunda açılmış davanın mirasçılarına yöneltilerek dinlenilme olanağı da bulunmamaktadır. Zira ölü kişinin taraf ehliyeti bulunmamaktadır. Böyle bir durumda ölü kişi hakkında açılan davanın reddine karar vermek ve mirasçıları hakkında ayrıca dava açılıp, dosya ile birleştirilmesi için davacıya süre verilip dava açıldığında yargılamanın bu şekilde sürdürülmesi gerekir.
Somut olayda; davalı olarak gösterilen ...’ın dava tarihi 31.07.2009’dan önce 30.08.2004 tarihinde öldüğü anlaşılmakla, ölü kişi hakkında dava açıldığından bu kişiye yönelik ret kararı verilmesi gerekirken mirasçılarının davaya dahil edilerek yargılama yapılması da doğru olmamıştır.
Mahkemece yapılacak iş; davada taraf olmayan arsa sahibi ...’in sözleşmenin feshi davasına muvafakatini sağlaması için davacılara süre verilip davaya muvafakatı sağlanarak, bunun mümkün olmaması halinde hakkında asıl dava ile birleştirilmek üzere dava açıp birleştirilmek ve yine davalı ... mirasçılarına karşı asıl dava ile birleştirilmek üzere dava açılması için süre verilerek taraf teşkili tamamlandıktan sonra işin esasına yönelik yargılama yapılması ve karar verilmesinden ibarettir.
Açıklanan nedenlerle; taraf teşkili sağlanmadan yargılama yapılması usul ve yasaya aykırı olmuş, kararın diğer temyiz itirazları incelenmeksizin bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle Silivri 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 19.02.2020 tarihli ek kararının kaldırılmasına, 2. bent uyarınca kararın BOZULMASINA, bozma sebebine göre bu aşamada temyiz eden tarafların diğer temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, 3.815,00 TL vekalet ücretinin davalılar ... Ltd. Şti., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ...’dan alınarak Yargıtay duruşmasında vekille temsil olun davacılara, 3.815,00 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak Yargıtay duruşmasında vekille temsil olunan davalılar Delta Ltd. Şti., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ...’ya verilmesine, peşin alınan harçların istek halinde temyiz edenlere iadesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine, 07.04.2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.