Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2021/3023 Esas 2022/2372 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Şikayetçi, borçlu şirketin vergi iadesi alacağını temlik aldığını ve bu alacak üzerinde öncelikle hakka sahip olduğunu iddia ederek, paylaşıma konu bedelin tamamını alan şikayet olunanın haciz işleminin geçersiz olduğunu ve sıra cetvelinin iptalini talep etmiştir. İlk derece mahkemesi, şikayetçinin imtiyazlı alacak statüsünde olmaması ve şikayet olunanın haciz tarihinin temlik aldığı tarihten önce olması sebebiyle davanın reddine karar vermiştir. Ancak istinaf başvurusunu inceleyen bölge adliye mahkemesi, mahkemenin eksik inceleme yaptığını ve ödenebilecek doğmuş bir alacak olup olmadığının belirlenip sonucuna göre karar verilmesi gerektiğini belirtmiştir. Kanun maddeleri olarak ise İcra ve İflâs Kanunu'nun (İİK) 88. ve 89. maddeleri üzerinde durulmuştur. Üçüncü kişilerde hak ve alacakların ne şekilde haczedilebileceği 89. madde, mevcut bir hak ve alacak üzerine konulan menkul haczi ise 88. madde kapsamında ele alınmıştır.

MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Konya 7. İcra Hukuk Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı olan bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen kararın temyizen tetkiki şikayetçi vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Şikayetçi vekili, şikayetçinin borçlu şirketin yeminli mali müşaviri olduğunu ve borçlunun vergi dairesinden olan vergi iadesi alacağını temlik aldığını, verdiği hizmet nedeniyle bu alacak üzerinde öncelikle hakka sahip olduğunu, şikayet olunanlardan ...’nın bu alacak üzerine haciz koydurduğunu ve paylaşıma konu bedelin tamamını aldığını, ancak haciz koyulduğu tarihte alacağın doğmadığından bahisle haczin geçersiz olduğunu öne sürerek, paylaşıma konu bedel üzerinde düzenlenen sıra cetvelinin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Şikayet olunanlar vekilleri, davanın reddini dilemişlerdir.
İlk derece mahkemesince, şikayetçi alacağının imtiyazlı alacak statüsünde olmamasının yanı sıra 1. sırada yer alan şikayet olunan ...’nın haciz tarihinin şikayet olunanın temlik aldığı tarihten önce olması sebebiyle davanın reddine karar verilmiştir. Şikayetçi vekilinin yaptığı istinaf başvurusunu inceleyen Konya Bölge Adliye Mahkemesi 7.Hukuk Dairesi, istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermiştir.
Borçlunun üçüncü kişi ile arasındaki bir hukuki ilişkiye dayanan henüz doğmamış olmakla beraber doğması muhtemel alacakları için ...nın 89. maddesine göre haciz ihbarnamesi gönderilebilir. Üçüncü kişilerde hak ve alacakların ne şekilde haczedilebileceği İcra ve İflâs Kanunu'nun (İİK) 89. maddesinde gösterilmiştir. Bu yola başvurmadan sadece haciz müzekkeresi ile konulan haciz aynı yasanın 88. maddesi kapsamında menkul haczi olarak nitelendirilebilir ve ancak mevcut bir hak ve alacak üzerine konulabilir; bir diğer ifade ile üçüncü kişi nezdinde doğacak (beklenen) alacakların müzekkere yazılması suretiyle haczi mümkün değildir.
Somut olayda şikayet olunan ..., paylaşıma konu bedelin haczi amacıyla İİK'nın 88. maddesine göre düzenlenen haciz müzekkeresi göndermiştir. Bu durumda paylaşıma konu bedelin tahakkuk tarihi önem kazanmaktadır. Bu itibarla mahkemece, vergi iadesi alacağının ödenebilir hale geldiği tarih açık bir şekilde belirlenerek şikayet edilen tarafından gönderilen haciz müzekkeresi tarihinde ödenebilecek doğmuş bir alacak olup olmadığı belirlenip sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, şikayetçi vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, Konya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi 2021/174 Esas, 2021/251 Karar sayılı ve 10.02.2021 günlü kararının kaldırılarak ilk derece mahkemesi hükmünün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK 373. madde hükümleri gözetilerek dosyanın ilk derece mahkemesine, karardan bir örneğin ise ilgili bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine gönderilmesine, 25.04.2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.