Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2021/9785 Esas 2022/787 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Asliye Hukuk Mahkemesi'nde açılan bir nüfus kaydının düzeltilmesi davasında, davacı tarafından kendisi üzerinde kayıtlı olan ikiz çocukların nüfus kayıtlarındaki isimlerin iptali istenilmiştir. Yapılan araştırmalar sonucunda, bu isimlerde çocukların varlığına dair hiçbir kanıt bulunamadığı için mahkeme tarafından nüfus kayıtlarının iptal edilmesine karar verilmiştir. Ancak davalı sıfatıyla belirtilen kişilerin mahkemede kendilerini savunma hakları verilmeden, usul ve kanuna aykırı bir şekilde karar verildiği gerekçesiyle karar temyiz edilmiştir. Mahkeme tarafından verilen kararın bozulmasına karar verilmiş, davalıların delillerinin toplanarak karar verilmesi gerektiği belirtilmiştir.
HMK m. 27: Tarafların, müdahillerin ve diğer ilgililerin hukuki dinlenilme hakkına sahip olduğu belirtilmiştir. Bu hak, yargılama hakkında bilgi sahibi olunmasını, açıklama ve ispat hakkını, mahkemenin açıklamaları dikkate alarak değerlendirmesini ve kararların somut ve açık olarak gerekçelendirilmesini içermektedir.

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Nüfus Kaydının Düzeltilmesi

Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm ... tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
Davacı dava dilekçesi ile Elbistan ilçesi, Yalıntaş köyü nüfusuna kayıtlı 10/03/1964 doğumlu ... ve 10/03/1964 doğumlu ... isimli ikiz çocuklarının kendisi üzerine kayıtlı olduğunu, nüfus kayıtlarında çocukları olarak görünen ... ve ... isimli çocuklarının bulunmadığını belirterek, nüfus kaydında bulunan 10/03/1964 doğumlu ... ve 10/03/1964 doğumlu ...'ın kayıtlarının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiş, davacının yargılama esnasında vefatı üzerine davacının mirasçıları davaya dahil edilmiş, yapılan yargılama sonucunda mahkemece “davacı ...'ın hanesinde ikiz çocukları olarak kayıtlı bulunan ... ve ... isimli çocuklar hakkında yapılan araştırmalarda, kurumlar nezdinde işlem yapılmadığı, nüfus cüzdanı talep edilmediği, emlak kayıtlarının bulunmadığı, davacının bu isimde çocuklarının olmadığı, bu kişilerin hiç yaşamadığının anlaşıldığı, kolluk araştırması ile dahili davalı (davacı mirasçıları) ve tanık beyanlarından da bu hususun doğrulandığı” gerekçesiyle davanın kabulü ile söz konusu nüfus kayıtlarının iptaline karar verilmiştir. Kararın nüfus kayıtları iptal edilen ... ve ...’a tebliği üzerine karar ... tarafından temyiz edilmiştir.
Taraf teşkili kamu düzeni ile ilgilidir. Davanın tarafları, müdahiller ve yargılamanın diğer ilgilileri, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahiptirler. Bu hak; yargılama ile ilgili olarak bilgi sahibi olunmasını, açıklama ve ispat hakkını, mahkemenin, açıklamaları dikkate alarak değerlendirmesini ve kararların somut ve açık olarak gerekçelendirilmesini içerir (HMK m. 27). Somut olayda nüfus kayıtlarının iptali istenen ... ve ...’ın davalı sıfatı ile davaya katılmaları ve gösterecekleri deliller toplanarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, mahkemece resen gözetilmesi gereken bu durum nazara alınmadan ve taraf teşkili de sağlanmadan davanın esası hakkında yazılı şekilde karar verilmesi usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, temyiz peşin harcının istek halinde yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 31.01.2022 (Pzt.)