Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2021/4992 Esas 2022/2680 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, Bursa İli Orhangazi İlçesi'nde bulunan bir arazinin üzerine inşaat yapması için davalı ile sözleşme imzaladı. Sözleşmeye göre, binanın 4 katlı olması halinde davacıya dubleks daire verilecekti. Ancak 5 katlı veya daha fazla yapılması halinde, dubleks daire ile birlikte en alt katın %40'ının bedeli verilecekti. Binanın 6 katlı inşa edilmesi nedeniyle davalının sözleşmeye uygun en alt kat bedelini ödemediği gerekçesiyle davacı, davalıdan 146.217,60 TL tahsil etmek istedi. İlk derece mahkemesi, 102.352,32 TL tahsil edilmesine karar verdi. Ancak istinaf mahkemesi, davacının %45,03 oranında payı olduğunu belirterek davalıdan 65.841,18 TL tahsil edilmesine karar verdi. Yüksek mahkeme ise davacının fazladan yapılan daireye %16 oranında hak sahibi olduğunu belirterek, bu bedelin bodrum kat bedelinin %40'ını aşmayacağını ve yeniden yargılama yapılmasını kararlaştırdı.
HMK 355. madde: İlk derece mahkemesi kararlarına karşı istinaf yolu açıktır.
HMK 26. madde: Karşılıksız verilen şeylerin iadesi davasında mevcut bedelin yarısından fazlasının iadesi istenemez.

MAHKEMESİ : Orhangazi 1. Asliye Hukuk Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı olan bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen kararın temyizen tetkiki taraf vekililerince istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü
- K A R A R -
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının maliki olduğu Bursa İli, Orhangazi İlçesi, ... Mahallesi, 248 ada 3 parsel sayılı taşınmazın üzerine bina yapılması konusunda taraflar arasında 12.04.2016 tarihli inşaat sözleşmesi imzalandığını, sözleşme uyarınca binanın 4 katlı olması halinde müvekkiline dubleks dairenin verileceği, 5 katlı olması halinde ise dubleks daire ile birlikte en alt kat değerinin % 40’ına karşılık gelen bedelin verileceğinin düzenlendiğini, binanın 6 katlı olması nedeni ile sözleşmeye güven ilkesi uyarınca en alt kat değerinin % 80'ine karşılık gelen bedelin davalı tarafından verilmesi gerektiğini, buna dair davalıya Orhangazi 2. Noterliği'nin 13.02.2019 tarih ve 1288 yevmiye numaralı ihtarnamesinin keşide edildiğini, ancak davalının ödeme yapmadığını belirterek şimdilik 15.000.00TL'nin tahsilini talep etmiş, 23.12.2019 tarihli ıslah dilekçesi ile talebini 146.217,60TL’ye çıkartmıştır.
Davalı yüklenici vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının arsasına 4 kattan fazla inşaat yapabilmek için 100.000,00 TL’lik harfiyat yapmak zorunda kaldığını, ayrıca Orhangazi Belediyesinden yer alabilmek için 3.800TL ödediğini, yola terk için 8.000 TL masraf yapmak zorunda kaldığını, bunların sözleşme yapılırken görünmeyen ve sonradan ortaya çıkan olağanüstü durumlar olduğunu, ayrıca inşaatın 6 kata çıkarılabilmesi için mecburen ayrı parsellerin aynı proje altında birleştirilmek zorunda kalındığını, davacıya hiç bir ek bedel talep edilmeksizin alması gereken dubleks daire yerine çok daha değerli daire verildiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonunda; taraflar arasındaki sözleşmede davalı yüklenici tarafından inşaatın 4 kat olarak inşa edilmesi durumunda, davacıya 1 adet dubleks daire, 5 kat inşa edilmesi durumunda ise dubleks daire ve en alt kat değerinin %40 bedelinin verileceğinin taahhüt edildiği, davalı yüklenicinin dubleks daireyi verdiği, ancak fazla inşa edilen 5. ve 6. katlar için bedel vermediği, sözleşme uyarınca binanın 5 kat inşa edilmesi durumunda en alt kat değerinin %40'nın ödeneceğinin düzenlenmesine rağmen, 6 kat yapılması durumunda ne miktarda ödeme yapılacağına dair düzenleme bulunmadığı, bu nedenle 6. kat için sözleşme uyarınca kararlaştırılan paylaşım oranının dikkate alınması gerektiği, davacıya verilen dubleks dairenin inşa edilen binadaki oranının %16 olduğu, bilirkişi raporu ile en alt kat değeri 182.772,00TL hesaplandığından davacının bu bedelin %56’sını talep etmekte haklı olduğu gerekçesiyle 102.352,32 TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi sonucunda Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi tarafından, davacının istinaf başvurusunun reddine; davalının istinaf başvurusunun ise kısmen kabulü ile, inşa edilen binada davacının arsa oranının %45,03 olduğu, sözleşmede 5. kat için kabul edilen %40 oranının fazla inşa edilen 6. kat için de kabul edilmesi gerektiği, bu durumda en alt kat değeri 182.772,00 TL’nin %80’i 146.217,60 TL olup, bu miktarın davacının arsasının inşaattaki oranı % 45,03 oranlandığında 65.841,18TL bulunduğu gerekçesiyle ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak 65.841,18 TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve HMK 355. maddedeki kamu düzenine aykırılık halleri resen gözetilmek üzere istinaf incelemesinin, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacağı kuralına uygun biçimde inceleme yapılıp karar verilmiş ve verilen kararda bir isabetsizlik görülmemiş olmasına göre taraf vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- Taraflar arasında imzalanan 12.04.2016 tarihli sözleşme uyarınca, davalı yüklenici tarafından binanın 5 katlı olarak yapılması durumunda davacı arsa sahibine dubleks daire ile en alt kat değerinin %40’ının verileceği düzenlenmiş olup, 6. kat yapılması halinde verilecek bedel belirlenmemiştir. İnşaatın 6 kat olarak yapıldığı sabittir. Bu bağımsız bölümün yükleniciye ait olacağına dair sözleşme hükmü de bulunmadığına göre davacı sözleşme oranında bu bağımsız bölümden faydalanmalıdır. Yargılama sırasında alınan bilirkişi raporlarına göre davacının sözleşme uyarınca % 16 oranında hak sahibi olduğu belirlenmiş olduğundan fazladan yapılan dairenin %16 oranındaki bedelinden faydalanması gerekir. Ancak davacı fazladan yapılan bu daire için bodrum katın %40 bedelini talep ettiğinden verilmesi gereken % 16 oranındaki bu bedel HMK 26. maddesi uyarınca bodrum katın bedelinin % 40’ını aşmayacaktır.
Bu durumda Mahkemece; inşa edilen binadaki en alt kat değeri 182.772,00 TL’nin az yukarıda açıklandığı üzere sözleşmede 5. kat için düzenlenen pay oranı %40 ile fazladan yapılan 6. kat değerinin sözleşme uyarınca davacıya düşen pay oranı %16’sı değerinin belirlenip bu değerin bodrum kat değerinin % 40 ‘ından fazla olması halinde talepte bağlılık ilkesi gözetilerek karar verilmesi gerekirken yanlış değerlendirme ile yanlış şekilde karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ : Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle tarafların diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca kabulü ile kararın taraflar yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine,
dosyanın HMK’nın 373/2 maddesi uyarınca Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 12.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi