I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvuru; ortaklığın giderilmesi davasında yargılamanın uzun sürmesi nedeniyle adil yargılanma hakkının, taşınmaz üzerinde tasarruf hakkının kullanılamaması sebebiyle mülkiyet hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Ekli tabloda sıralanan başvurulara ait başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesinden sonra başvurular Komisyonlara sunulmuştur.

3. Komisyonca başvuruların kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

4. Konularının aynı olması nedeniyle 2019/23911, 2019/23917, 2019/23920 ve 2019/27029 numaraları bireysel başvuru dosyalarının 2019/23908 numaralı bireysel başvuru dosyası ile birleştirilmesine ve incelemenin bu dosya üzerinden yapılmasına karar verilmiştir.

5. Başvuru belgelerinin bir örneği bilgi için Adalet Bakanlığına gönderilmiştir.

III. OLAY VE OLGULAR

6. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ilgili olaylar özetle şöyledir:

7. Başvurucular, İ.H.K. ve N.A. tarafından açılan ve kendilerinin de taraf sıfatında bulunduklarını ifade ettikleri Bakırköy 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2001/1101 esasına kayıtlı olan ortaklığın giderilmesi davasında yargılamanın hâlen devam ettiğini belirtmiştir.

8. Başvurucular, yargılamanın uzun sürmesi nedeniyle adil yargılanma hakkının ve taşınmaz üzerinde tasarruf haklarını kullanamamaları sebebiyle de mülkiyet hakkının ihlal edildiği iddiasıyla 9/7/2019 ve 30/7/2019 tarihlerinde Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulunmuştur.

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

9. Anayasa Mahkemesinin 3/2/2022 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:

A. Başvurucuların İddiaları

10. Başvurucular; bireysel başvuru konusu yargılamanın uzun sürmesi nedeniyle makul sürede yargılanma haklarının, uzun süren yargılama nedeniyle uyuşmazlığa konu taşınmaz üzerinde tasarruf haklarını kullanamamaları sebebiyle mülkiyet haklarının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.

B. Değerlendirme

11. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un “Bireysel başvuru usulü" kenar başlıklı 47. maddesinin (3) numaralı fıkrasının ilgili kısmı şöyledir:

"... Başvuru dilekçesine, dayanılan deliller ile ihlale neden olduğu ileri sürülen işlem veya kararların aslı ya da örneğinin ... eklenmesi şarttır."

12. 6216 sayılı Kanun’un “Bireysel başvuruların kabul edilebilirlik şartları ve incelenmesi” kenar başlıklı 48. maddesinin (2) numaralı fıkrasının ilgili kısmı şöyledir:

"Mahkeme, ... açıkça dayanaktan yoksun başvuruların kabul edilemezliğine karar verebilir."

13. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü"nün (İçtüzük) bireysel başvuruların içeriğini düzenleyen “Bireysel başvuru formu ve ekleri” kenar başlıklı 59. maddesinin (2), (3) ve (4) numaralı fıkralarının ilgili kısmı şöyledir:

"(2) Başvuru formunda aşağıdaki hususlar yer alır:

...

ç) Kamu gücünün ihlale neden olduğu iddia edilen işlem, eylem ya da ihmaline dair olayların ... özeti.

d) Bireysel başvuru kapsamındaki güncel ve kişisel haklardan hangisinin hangi nedenle ihlal edildiği ve buna ilişkin gerekçeler ve delillere ait özlü açıklamalar.

e) İhlal edildiği iddia edilen temel haklar ve bunlara ilişkin açıklamaların birbirleriyle ilişkilendirilerek ayrı ayrı yapılması.

...

h) Başvurucunun talepleri.

...

 (3)Başvuru formuna aşağıdaki belgelerin ya da onaylı örneklerinin eklenmesi zorunludur:

...

e) Başvuruda ileri sürülen hak ihlali iddialarını temellendirecek belgelerin onaylı örnekleri.

f) Tazminat talebi varsa uğranılan zarar ve buna ilişkin belgeler.

...

 (4) Başvurucu, üçüncü fıkradaki belgeleri herhangi bir nedenle sunamaması hâlinde bunun gerekçelerini belirterek varsa buna ilişkin bilgi ve belgeleri başvuru formuna ekler. Mahkeme, mazereti kabul etmesi hâlinde ve gerekli gördüğü takdirde bu bilgi ve belgeleri resen toplar."

14. 6216 sayılı Kanun"un 48. maddesinin (2) numaralı fıkrasında, açıkça dayanaktan yoksun başvuruların kabul edilemezliğine karar verilebileceği belirtilmiştir (bkz. § 12). Bu kapsamda; karmaşık veya zorlama şikâyetler, kanun yolu şikâyeti niteliğindeki şikâyetler, başvurucunun ihlal iddialarını temellendiremediği şikâyetler ile temel haklara yönelik bir ihlalin olmadığı açık olan şikâyetler açıkça dayanaktan yoksun kabul edilebilir.

15. Görüldüğü üzere Anayasa Mahkemesi ancak temellendirilebilmiş bir bireysel başvuruyu inceler. Başvurucuların şikâyetlerini hem maddi hem hukuki olarak temellendirme zorunluluğu bulunmaktadır. Maddi dayanaklar yönünden başvurucuların yükümlülüğü şikâyetlerine konu temel olay ve olguları açıklamak, bunlara ilişkin delilleri Anayasa Mahkemesine sunmak, hukuki dayanak yönünden yükümlülüğü ise bireysel başvuruya konu temel hak ve özgürlüklerden hangisinin hangi nedenle ihlal edildiğini özü itibarıyla açıklamaktır (Sabah Yıldızı Radyo ve Televizyon Yayın İletişim Reklam Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi [GK], B. No: 2014/12727, 25/5/2017, § 19).

16. Nitekim 6216 sayılı Kanun"un 48. maddesinin (2) numaralı fıkrasına ilave olarak İçtüzük"ün 59. maddesinde de başvurucuların yükümlülükleri kapsamında şikâyetin maddi ve hukuki temellerine başvuru formu ve eklerinde yer verilmesi gerektiği açıkça belirtilmiş (bkz. § 13), böylece başvuru koşullarının öngörülebilirliği kuvvetlendirilmiştir.

17. Bireysel başvuru incelemesinde Anayasa Mahkemesi, kamu gücü eylem ve işlemleri ile mahkeme kararlarının Anayasa"ya uygunluğunun ve müdahale gerekçelerinin denetimini kendiliğinden yapmaz. Bu sebeple başvurucunun başvurusunun esasını ve bu kapsamda kamu makamları tarafından ortaya konulan gerekçelerin ilgili ve yeterli olup olmadığını Anayasa Mahkemesine inceletebilmesi için öncelikle kendisinin ihlal iddialarını gerekçelendirmesi, buna ilişkin olay ve olguları açıklaması ve delillerini sunması zorunludur (Cemal Günsel [GK], B. No: 2016/12900, 21/1/2021, § 24).

18. Anayasa Mahkemesinin başvurucunun yerine geçerek ihlal iddialarını gerekçelendirme, olay ve olguları ortaya koyma ve delil toplama görev ve yükümlülüğü bulunmamaktadır. Söz konusu yükümlülükler başvurucuya aittir (Cemal Günsel [GK], § 25).

19. Başvurucuların anılan yükümlülüklere uymamaları hâlinde şikâyetlerini temellendiremedikleri için başvuruları açıkça dayanaktan yoksun bulunabilir. Anayasa Mahkemesi temellendirmeye ilişkin incelemesini her başvurunun somut koşullarında yapar. Kuşkusuz başvurucuların bu yükümlülüklere ellerinde olmayan nedenlerle uymamalarının ikna edici gerekçelerini Anayasa Mahkemesine sunmaları ya da Anayasa Mahkemesinin bu durumu işin niteliğinden anlaması hâli müstesnadır (Cemal Günsel [GK], § 26).

20. Başvurucular, İ.H.K. ve N.A. tarafından açılan ve kendilerinin de taraf sıfatında bulunduklarını ifade ettikleri Bakırköy 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2001/1101 esasına kayıtlı olan ortaklığın giderilmesi davasında yargılamanın hâlen devam ettiğini belirtmiştir.

21. Bireysel başvuru formuna, başvuruda ileri sürülen hak ihlali iddialarını temellendirecek belgelerin onaylı örneklerinin eklenmesi İçtüzük"ün 59. maddesi hükmü gereğince zorunludur (bkz. § 13).

22. Somut başvuruya yönelik bireysel başvuru formları ve eklerinin incelenmesinden, başvurucular tarafından bireysel başvuru formlarına sadece uyuşmazlığa konu taşınmaza ilişkin olduğunu belirttikleri tapu kayıtlarının eklendiği, buna karşın başvuruda ileri sürülen hak ihlali iddialarını temellendirecek esas belgelerin -dava dilekçesi, tensip zaptı, yenileme dilekçesi, dâhilî dava dilekçesi, müdahale dilekçesi vb.- bireysel başvuru formlarına eklenmediği belirlenmiştir. Bu suretle başvurucuların her birinin başvuruya konu davada taraf olup olmadıklarının ya da hangi tarihten itibaren ortaklığın giderilmesi davasında yer aldıklarının dayanakları ile gösterilmediği tespit edilmiştir.

23. Buna göre başvurucuların davadaki sıfatlarını ispatlayan ve iddialarını temellendiren dayanak bilgi ve belgelerin başvuru formuna eklenmemiş olması nedeniyle başvurucuların başvuru ehliyetine sahip olup olmadığı tespit edilememiş ve başvuru konularından olan makul sürede yargılanma hakkı yönünden de makul sürenin hangi tarihten hesaplanacağı belirlenememiştir.

24. Sonuç olarak başvurucular tarafından, menfaat durumunu ortaya koyacak ve başvuruda ileri sürülen hak ihlali iddialarını temellendirecek dayanak bilgi ve belgelerin başvuru formuna eklenmesi yönündeki yükümlülükler yerine getirilmemiş; bu bağlamda ileri sürülen ihlal iddiaları temellendirilememiştir.

25. Açıklanan gerekçelerle başvurunun açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Başvurunun, açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

B. Yargılama giderlerinin başvurucular üzerinde BIRAKILMASINA 3/2/2022 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.